Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2016/8588 E.  ,  2020/10244 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/8588
Karar No : 2020/10244

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … 2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının parselasyon işleminin iptaline ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Antalya İli, Kepez İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi uyarınca parselasyona tabi tutulmasına ilişkin işlem ile bu parselasyon işleminin dayanağını oluşturan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının davacılar parseline ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dava konusu taşınmazın 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planında kısmen mezarlık, yol, otopark, park kısmen de toptan ticaret alanı olarak belirlendiği, taşınmazın Antalya kentsel yerleşik alanının kuzeydoğu yönünde, sera tarımı yapılan bölgeye denk geldiği ve Antalya Havaalanı ve Mersin-Antalya Yolu ile doğrudan ilişkili bir konumda olduğu, henüz yapılaşmanın başlamadığı bir bölge olması, kent merkezine yakınlığı ve sahip olduğu ana ulaşım olanakları itibariyle bir toptan ticaret merkezi için yer seçimi bakımından uygun bulunduğu, dava konusu otopark alanının, bu açıdan ele alındığında, uygun büyüklük ve yer seçimi özelliklerine sahip olduğu, 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının üst ölçekli plana, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına ve kentsel yerleşmenin mevcut ve gelecekteki durumuna uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Revizyon uygulama imar planına dayanılarak yapılan parselasyon işlemi yönünden ise; düzenleme ortaklık payı (DOP) oranının -ihdas alanlarının hatalı kullanımından dolayı- hatalı olduğu, davacılara, düzenleme öncesi kadastro parseline karşılık eski yerine isabet eden yerlerden ve mevcut hisse yapısı korunmak suretiyle imar parseli vermek mümkün iken bunun yapılmadığı, uygulama sonrasında davacılara tahsis edilen yeni imar parsellerinin ekonomik yönden ve imar hukuku açısından eski yeriyle ‘eşdeğer yer’ olmadığı, bu durumda parselasyon işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı yönünden davanın reddine, parselasyon işleminin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya İli, Kepez İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda parselasyon yapılmasına ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümen kararı ile bu parselasyon işleminin dayanağını oluşturan … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “Dava açma süresi” başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında; dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, 4. fıkrasında; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri kuralı bulunmaktadır.
Öte yandan, aynı Yasanın “Üst makamlara başvurma” başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hususu kurala bağlanmıştır.
Dava süresi, kamu düzeni ile ilgili olup, hak düşürücü nitelik taşır. Nitekim, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda, davanın süresinde açılıp açılmadığı hususu ilk inceleme konuları arasında sayılmış; davanın süresinde açılmadığının tespiti halinde esasa girilmeden süre aşımı yönünden davanın reddine karar verileceği öngörülmüştür (Madde14/3-e ve 15/1-b). Ayrıca, davanın süresinde açılıp açılmadığı hususunun yargılamanın her aşamasında dikkate alınması gerektiği de vurgulanmıştır.(Madde14/6)
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Parselasyon işlemi yönünden;
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler çerçevesinde parselasyon işlemi gibi subjektif ve kişisel nitelikte idari işlemlere karşı dava açma süresinin başlaması için ilgililere yazılı bildirim yapılması gerekmekte olup iptali istenen işlemin ilgilisine ayrıca tebliğ edilmemiş olduğu hallerde, dava açma sürenin belirlenmesinde işlemin öğrenilme tarihinin esas alınması gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu parselasyon işleminin 29.11.2014-30.12.2014 tarihleri arasında askıya çıkarılarak ilan edildiği, davacılar tarafından 22.12.2014 tarihinde askıda itiraz edildiği, bu durumda askı süresinin son gününü takip eden 60 günün sonu olan 28.02.2015 itirazın zımnen reddedilmesi yönelik işleme karşı altmış gün içinde en geç 29.04.2015 tarihinde dava açılması gerekirken davacıların itirazının reddi yolundaki … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararının tebliği üzerine 10.06.2015 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, temyize konu İdare Mahkemesi kararının dava konusu parselasyon işleminin iptaline ilişkin kısmında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı yönünden davanın reddine, dava konusu parselasyon işleminin iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu parselasyon işleminin iptaline ilişkin kısmı yönünden BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 03/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.