Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/7977 E. , 2020/8979 K.
T.C.
DANIŞTAY
ALTINCI DAİRE
Esas No:2016/7977
Karar No:2020/8979
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, …Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın “park alanı” olan kullanım şeklinin 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut ya da ticaret alanı olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 23.01.2014 tarih, 121 sayılı işlem ile dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; plan değişikliği talebinin Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine uygun olması gerektiği, etrafındaki parsellerin konut ve ticaret alanı olması dava konusu parselin de konut ve ticaret olmasını gerektirecek bir sebep olarak değerlendirilemeyeceği, planların bir bütünlük içinde yapılmasının esas olduğu, plan değişikliklerinin de bir bütün içinde değerlendirilmesi gerektiği, parsel bazında bir plan değişikliği yapılmasını gerektiren herhangi bir zorunluluğun dava konusu parsel yönünden bulunmadığı gerekçesiyle davacının plan değişkliği talebinin zımnen reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu planın onaylanmasından sonra otuz yılı aşkın süre geçmesine rağmen taşınmazın kamulaştırılmadığı, taşınmazın park alanı olarak planlanmasında kamu yararı bulunmadığı, mülkiyet hakkının kısıtlandığı, plan değişikliği teklifinin imar ve şehircilik müdürlüğü tarafından belediye meclisine teklif edilmeden zımnen reddedilmesinin de yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Davacı tarafından … İli, … İlçesi, … Mahallesi … ada, … parsel sayılı taşınmazın “park alanı” olan kullanım şeklinin, 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut ya da ticaret alanı olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan 19.11.2014 tarihli başvurunun …Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 23.01.2014 tarih, 121 sayılı … Daire Başkanlığı Planlama ve Harita Şube Müdürlüğü yazısı ile reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 5. maddesinde; “Nazım İmar Planı: varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.” şeklinde, “Uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olarak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır.” şeklinde tanımlamıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesi ile yollamada bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Bilirkişiye başvurulmasını gerektien haller” bşlıklı 266. maddesinde: “Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planında “park alanı” olan işlevinin “konut ya da ticaret alanı” olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem ile dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olup olmadığının açıklığa kavuşturulması özel bir teknik bilgiyi gerektirdiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurularak, dava konusu işlemin şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olup olmadığının açıklığa kavuşturulması amacıyla mahkemece konusunda uzman kişilerden oluşturulan bir bilirkişi kuruluna mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca keşif ve bilirkişi incelemesi sonrasında, plan değişikliği talebinin reddine ilişkin dava konusu imar ve şehircilik daire başkanlığı işleminin hukuka uygunluğu noktasında İdare Mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması gerektiği açıktır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 08/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.