Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/7037 E. , 2020/9837 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/7037
Karar No : 2020/9837
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, … Köyü, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda … Belediye Meclisinin 05/06/2014 tarih ve 119 sayılı kararıyla kabul edilen ve … Büyükşehir Belediye Meclisinin 08/09/2014 tarih ve 798 sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile plan değişikliğine yapılan itirazın reddine ilişkin 03/02/2015 tarih ve 70 sayılı … Belediye Meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dava dosyasındaki mevcut bilgi ve belgeler ile mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden; dava konusu taşınmazın bulunduğu alanda 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği yapılması için gerekli teknik ve nesnel gerekçeler bulunduğu, plan değişikliğinin üst ölçekli plan kararları ile çelişmediği, plan değişikliği öncesinde yürürlükte olan ve bütüncül olarak hazırlanmış olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında öngörülmüş olan imar adalarının sınırlarının korunduğu, kamuya terki öngörülen alanların sınırlarının değiştirilmediği, alanda 2009 tarihinde kabul edilen uygulama imar planı değişikliği ile getirilen 12 m. genişlikteki yol ile otopark plan kararının …. İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, bu açılardan dava konusu plan değişikliğinin üst ölçekli plan hükümlerine, planlama ilkelerine, şehircilik esaslarına, imar mevzuatına ve kamu yararına uygun olduğu, ancak; anılan iptal kararında alanda pasif yeşil alan statüsünde “ağaçlandırılmış tampon bölge” düzenlemesine gidilmesinde kamu yararı bulunduğunun ifade edilmiş olmasına, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ağaçlandırılacak alanlar olarak ayrı bir lejant maddesi bulunmasına ve alanın hemen kuzeybatı komşuluğundaki alanın da yine tampon alan oluşturmak amaçlı ağaçlandırılacak alanlar olarak belirlenmiş olmasına karşın, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde dava konusu alanın aktif yeşil alan statüsünde park alanı olarak planlanmış olmasının plan bütünlüğüne ve yukarıda anılan … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde söz konusu alanın park alanı olarak değil yeşil alan olarak belirlendiği, imar planındaki yeşil alan taramasının pasif yeşil alan tanımına karşılık geldiği, dava konusu plan değişikliğinde aktif veya pasif yeşil alan olarak belirlenmiş alanlarda da ağaçlandırmanın yapılabildiği, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı iptal kararına uygun plan değişikliği yapıldığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : … İli, … İlçesi, … Köyü, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu 03/02/1994 tarih ve 1/3-1 sayılı … Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonunda dava konusu alanın sanayi alanında kaldığı, 09/06/2006 tarih ve 8/2 sayılı … Belediye Meclisi kararı ile uygun görülen ve 12/02/2007 tarih ve 01.113 sayılı … Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen, dava konusu alanı da kapsayan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında, dava konusu taşınmazda 12 m. genişliğinde, otopark ile sonlanan yol (taşıt yolu) plan kararı öngörüldüğü, mülkiyeti davacı şirkete ait … ada, … sayılı parseldeki fabrikanın yangın ve hidrant su hatları, soğutma suyu hatları, enerji nakil hatları ve gaz hatlarının bir bölümünün … ada, … sayılı parselden geçen 12 metrelik taşıt yolunun imar adasını bölmesi sonucunda diğer sanayi kullanımlı imar adasında kalması nedeniyle, 12 metrelik taşıt yolunun mülkiyeti … San. ve Tic. A.Ş.’ye ait … sayılı parsel sınırına çekilmesine ilişkin olarak hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin 16/10/2009 tarih ve 01.895 sayılı … Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylandığı, anılan imar planı değişikliğinin; … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile ” plan değişikliğinde öngörülen 12 m. genişliğindeki çıkmaz yolun ve otoparkın işlevsiz olduğu, taşıtların bu yola ve otoparka ihtiyaç duymayacakları; tesislerin çeşitli amaçlara hizmet eden yol ve otopark ihtiyaçlarını kendi parsellerinde karşıladıkları; kadastral mülkiyet sınırının geometrisi ile çakıştırılan yol profilinin tarla düzeninden kalma bir geometri ile sonuçlandığını; alanda çıkmaz yol ve otopark yerine “ağaçlandırılmış tampon bölge” düzenlemesine gidilmesinde kamu yararı bulunduğu’ yönündeki bilirkişi tespitlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda iptaline karar verildiği, mahkeme kararı uyarınca hazırlanan ve uyuşmazlık konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin kabul edildiği, söz konusu planda dava konusu alan için yeşil alan kullanımı öngörüldüğü, davacı tarafından plan değişikliğine yapılan itirazın reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, nazım imar planları; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan planları, uygulama imar planları ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren planlar olarak tanımlanarak planlar arasındaki hiyerarşik sıralama vurgulanmış, aynı Yasanın “Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Konulması” başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde ise, “İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelere yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde ilanlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazları ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar. Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu olayda İdare Mahkemesince atıf yapılan … İdare Mahkemesinin E:… sayılı esasına kayıtlı dosyasında alınan bilirkişi raporu incelendiğinde, bilirkişi kurulunca esas uyuşmazlık olan yol ve otopark kullanım kararının planlamaya aykırı olup olmadığına ilişkin tespitlerinin sunulduğu görülmüştür. Aynı zamanda, anılan bilirkişi raporunda, uyuşmazlığın dışında ve esasından bağımsız bir tespit olarak alanda çıkmaz yol ve otopark yerine “ağaçlandırılmış tampon bölge” düzenlemesine gidilmesinde kamu yararı bulunduğu önerisi sunulmuştur.
Bu itibarla anılan bilirkişi raporunda, sadece bir öneri olarak alanda pasif yeşil alan statüsünde “ağaçlandırılmış tampon bölge” düzenlemesine gidilmesinde kamu yararı bulunduğunun ifade edildiği görüldüğünden, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde dava konusu alanın aktif yeşil alan statüsünde park alanı olarak planlanmış olmasının plan bütünlüğüne ve … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına aykırı olduğu yönündeki temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamıştır.
Öte yandan, 14/06/2014 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin eklerinde yer alan Ek-1d uygulama imar planı gösterimleri incelendiğinde, açık ve yeşil alanlar başlığı altında, park, çocuk bahçesi ve oyun alanı, pasif yeşil alan, rekreasyon alanı, ağaçlandırılacak alan vb. kullanımlarının yer aldığı görüldüğünden, dava konusu alanın çevre güvenliği açısından gerekli görüldüğü durumda tampon bölge niteliğinde ağaçlandırılacak alan-pasif yeşil alan olarak kullanılmasının dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde getirilen yeşil alan kullanımına aykırı olmayacağı da açıktır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalıların temyiz istemlerinin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 21/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.