Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/3984 E. , 2020/9072 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/3984
Karar No : 2020/9072
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR): 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı/ …
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacıya ait … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın kısmen “dere koruma bandı altındaki yeşil alan” kısmen ” 20 metrelik yol” olarak planlanmasına ilişkin 16/10/2008 tarihli, 1977 sayılı … Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli … Merkez ve Çevresi Revizyon Nazım İmar Planı ile taşınmazın kısmen “dere koruma bandı altındaki yeşil alan” kısmen “Emsal:0,42 ve Hmaks: 2 kat yapılaşma koşullu emsal transferi yapılacak konut alanı” olarak planlanmasına ilişkin 05/05/2010 tarihli, 28 sayılı … Belediye Meclisi kararı ve 14/05/2010 tarihli, 1280 sayılı … Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli … Merkez ve Çevresi Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyadaki bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, … Genel Müdürlüğünün 12/04/2010 tarihli, 186814 sayılı yazısında dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planının … İçme Suyu Havzaları Yönetmeliğine uygun olduğu, …Genel Müdürlüğünün 03/05/2010 tarihli, 223776 sayılı yazısında ise dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının … İçme Suyu Havzaları Yönetmeliğine uygun olduğunun belirtildiği; uyuşmazlık konusu taşınmazın 1/100.000 ölçekli … Çevre Düzeni Planında “Kentsel ve Bölgesel Yeşil ve Spor Alanı”nda kaldığı, taşınmazın batısında kalan alanın dere yatağı olduğu, ancak … Genel Müdürlüğü görüşünde belirtildiği gibi buranın yeni planda “dere niteliği taşıyan güzergah” olarak değerlendirilip “yol” olarak planlandığı, imar planı kapsamında ayrılması gereken dere koruma bandının ise yeşil alan olarak düşünüldüğü, dere koruma bandında konut kullanımına yer verilmesinin her şeyden önce sahiplerinin can güvenliği için riskli olacağı, … Genel Müdürlüğü görüşüne göre bu yere konut fonksiyonu verilmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle taşınmazın “konut alanı”ndan çıkartılarak yapı yaklaşma sınırı içinde kalan kısmının “yol” ve “yeşil alan”, geriye kalan kısmının da “E:0,42 Hmax:2 kat emsal transferi yapılacak konut alanı”nda bırakılmış olmasında şehircilik ilkeleri planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacının uyuşmazlık konusu taşınmazın üzerinde konutunun bulunduğu ve uzun yıllardır bu konutta ikamet ettiği, taşınmazın bulunduğu yerde dere bulunmadığı gibi can güvenliğini tehdit edecek herhangi bir durumun da söz konusu olmadığı, keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın davalılardan … Büyükşehir Belediye Başkanlığına bağlı bir kurum olan …Genel Müdürlüğünün görüşü esas alınarak davanın reddine karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: … Büyükşehir Belediye Başkanlığınca temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmuş, …Belediye Başkanlığınca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
…Büyükşehir Belediye Meclisinin 16/10/2008 tarihli, 1977 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli … Merkez ve Çevresi Revizyon Nazım İmar Planı ile davacıya ait … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, …parsel sayılı taşınmaz kısmen “dere koruma bandı altındaki yeşil alan” kısmen ” 20 metrelik yol” olarak planlanmıştır. …Belediye Meclisinin 05/05/2010 tarihli, 28 sayılı kararı ve … Büyükşehir Belediye Meclisinin 14/05/2010 tarihli, 1280 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli …Merkez ve Çevresi Uygulama İmar Planı ile taşınmaz kısmen “dere koruma bandı altındaki yeşil alan” kısmen “Emsal:0,42 ve Hmaks: 2 kat yapılaşma koşullu emsal transferi yapılacak konut alanı” olarak planlanmıştır.
Bunun üzerine, bu imar planları ile davacı taşınmazına getirilen kullanım kararlarının uygun olmadığı ve taşınmazın kullanım kararının “konut alanı” olarak bırakılması gerektiği iddiasıyla söz konusu imar planlarının davacı taşınmazına ilişkin kısımlarının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın dava konusu imar planlarından önce yürürlükte bulunan imar planlarına “konut alanı” olarak planlı olduğu anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesi ile göndermede bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren hâller” başlıklı 266. maddesinin 1. fıkrasının ilk cümlesinde, “Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükmüne göre bir uyuşmazlığı inceleyen mahkeme ya da hakimin çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgi gerektiren hususların açıklığa kavuşturulması için bilirkişiye başvurması gerekmektedir.
İmar planları, birçok farklı uzmanlık alanından uzmanın katıldığı, kapsamlı bir araştırma ve inceleme süreci sonucunda hazırlanırlar. Mahkemelerce, imar planlarına karşı açılan davaların bazıları bakımından dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde karar verilmesi mümkün ise de; özellikle teknik bilgi ve/veya mahallinde araştırma ve inceleme yapılmasını gerektiren davaların mahkemelerce mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın dosya üzerinden çözümlenmesine olanak bulunmamaktadır.
Dava konusu işlemin imar planı olması ve davacı iddialarının da mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasını gerekli kılması karşısında, mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra alınan rapor değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde davanın reddi yolunda verilen kararda isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, mahkemece dava konusu uygulama imar planındaki transfer öngörüsünün de değerlendirilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 08/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.