Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/3639 E. , 2020/11027 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/3639
Karar No : 2020/11027
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Mülkiyeti davacıya ait, Samsun ili, Terme ilçesi, … mahalle, … ada, … parsel sayılı taşınmazın ”10 metre enkesitli yol” olarak belirlenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı değişikliği ile taşınmazın imar planlarındaki ”yol alanı” kullanımının ”konut alanı” olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Terme Belediye Başkanlığı işleminin iptaline ve 30.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; davacıya ait Samsun ili, Terme ilçesi, … mahalle, … caddesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yolun alternatifi olmayan bir yol olduğu ve bu yolun kaldırılması ile üçgen bölgeden toplayıcı … caddesine doğrudan taşıt erişiminin mümkün olmayacağı anlaşıldığından, dava konusu taşınmaz üzerinde planlanan yerel yolun kamu yararı ve planlama ilkeleri dikkate alınarak planlanmış olması nedeniyle davacının imar planı değişiklik talebinin şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olmadığı ve dava konusu revizyon imar planında, plan değişikliğinin reddine ilişkin işlemde ve davacı taşınmazının yol olarak işlevlendirilmesinde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı, davacının tazminat isteminin de reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : … İdare Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında bilirkişi incelemesi yapıldığı ve dava konusu taşınmazın yol olarak ihdas edilmesinin şehircilik ilkelerine aykırı olduğu kanaatine varıldığı, dava konusu taşınmazın bulunduğu alanın son yirmi yıldır şehircilik düzenlemeleri açısından hiçbir değişikliğe uğramadığı, buna rağmen temyize konu mahkeme kararında önceki karardan farklı bir kanaate varıldığı, böylelikle daha önceki mahkeme kararının göz ardı edildiği, bu zamana kadar taşınmazı olmadan da taşıtların geçişi konusunda herhangi bir sorun yaşanmadığı, dava konusu işlemde kamu yararı bulunmadığı, mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Terme ilçesinde ilk imar planının 1975 yılında ikinci imar planının ise 1989 yılında yapıldığı ve yirmi dört yıl uygulandığı, bu planın yeterli gelmemesi, şehrin gelişmesine uyum göstermemesi ve ihtiyaçları karşılamaması üzerine zorunlu nedenlerle dava konusu revizyon + ilave imar planlarının yapıldığı, bu planların Belediyenin talebi doğrultusunda İller Bankası Genel Müdürlüğü’nün denetim ve kontrolünde ilgili kuruluşların görüşleri alınarak yirmi yıllık projeksiyon çerçevesinde hazırlandığı, davacıya ait taşınmazın Terme ilçesinin en işlek caddelerinden Kocaman caddesi üzerinde olduğu, bu caddeden Yeni mahalleye kolay geçilebilmesi için bu bölgede söz konusu taşınmazın imar yolu olarak kullanılması gerektiği, bu gereklilik nedeniyle dava konusu planlarda davacıya ait taşınmazın imar yolu olarak düzenlendiği, dava konusu işlemlerin kamu yararı ve planlama ilkeleri dikkate alarak yaptığı, hukuka ve mevzuata uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen reddi ile mahkeme kararının … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı değişikliği ve manevi tazminata ilişkin kısımlarının onanmasına, kısmen kabulü ile mahkeme kararının dava konusu taşınmazın ”yol alanı” kullanımının ”konut’ alanı’ olarak değiştirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair … tarih ve …. sayılı işleme ilişkin kısmının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mülkiyeti davacıya ait, Samsun ili, Terme ilçesi, … mahalle, … ada, … parsel sayılı taşınmaz, imar planlarında ”konut alanı” kullanımındayken … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı değişikliği ile ”yol alanı” olarak belirlenmiştir. Davacı tarafından davalı idareye yapılan başvuru ile imar planlarında değişiklik yapılarak taşınmazının ”yol alanı” kullanımının tekrar ”konut alanı” olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Bu başvuru, ”Terme Belediye Başkan Yardımcısı” tarafından imzalanan … tarih ve … sayılı yazı ile reddedilmiştir. Bunun üzerine … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile imar plan değişikliği talebinin reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve 30.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istemi ile bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun, “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, “İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir
ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar. Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir .” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının, … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı değişikliği ve manevi tazminata ilişkin kısmında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Kararın, davacının taşınmazının imar planlarındaki ”yol alanı” kullanımının ”konut alanı” olarak değiştirilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine dair … tarih ve … sayılı işleme ilişkin kısmına gelince;
Yukarıda yer verilen kanun hükümlerine göre imar planı, imar planı revizyonu ve imar planı değişlikliklerini onaylama yetkisi belediye meclisine ait olduğundan, belediyelere yapılan imar planı değişikliği tekilflerinin karara bağlanmak üzere belediye meclisine sunulması gerekmektedir. İmar planı değişikliği tekliflerinin belediye meclisine sunulmaksızın doğrudan belediye başkanlığınca reddedilmesi yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olacaktır.
Olayda, davacının imar plan değişikliği teklifinin belediye meclisi tarafından görüşülüp karara bağlanması gerekirken, söz konusu teklifin belediye meclisine sunulmaksızın belediye başkan yardımcısı işlemiyle reddedilmesinde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının … tarih ve … sayılı Terme Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı değişikliği ile manevi tazminata ilişkin kısmının ONANMASINA, davacının taşınmazının imar planlarındaki ”yol alanı” kullanımının ”konut alanı” olarak değiştirilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine dair … tarih ve … sayılı işleme ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 18/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.