Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/3430 E. , 2020/12787 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/3430
Karar No : 2020/12787
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Tokat İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda parselasyon yapılmasına ilişkin Tokat Belediye Encümenin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu parselasyonun 1/1000 ölçekli uygulama imar planı esas alınarak yapıldığı, imar parsellerinin oluşturulmasında dayanağı imar planı hükümlerine uyulduğu, düzenleme ortaklık payı (DOP) oranının yasal sınır olan %40’ın altında belirlendiği, civardaki imar adalarında imara uygun yapılaşmalar gerçekleştiğinden, dava konusu düzenleme alanına dahil edilmelerine gerek olmadığı, bu nedenle bir adet imar adasını kapsayacak şekilde belirlenen düzenleme sahasının ve sınırının İmar Kanunu’nun 18. Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğe uygun olduğu, Hazinenin, … A.Ş. ile birlikte hisselendirildiği resmi kurum alanı işlevli yeni … ada, … sayılı imar parseli üzerinde mevcut durumda Tokat İl Özel İdaresi Tarımsal Hizmetler Müdürlüğüne ait hizmet binası bulunduğundan, taşınmazın fiili kullanım durumu dikkate alınmak suretiyle amacına uygun tahsis yapıldığı, Hazineye … Bulvarına cepheli imar parsellerinde hisse tahsis edildiğinden, eşdeğer alandan yapılan dağıtımın anılan Yönetmeliğin 10. maddesine uygun olduğu, parselasyonun, davacının yapacağı trampaya olumsuz etkisinin bulunmadığı, aksine eski 46 sayılı kadastro parselinin %80’lik kısmı yolda kaldığından, dava konusu uygulama ile değerinin arttığı, her ne kadar Hazine tarafından müstakil parsel talep edilmekte ise de resmi kurum alanı işlevli yeni 2813 sayılı imar adasında yer alan 1 sayılı imar parselinin … A.Ş.’ye müstakil şekilde tahsis edilmesi sonucunda, mevcut yapılaşmalar dikkate alındığında, Hazineye hisseli parsel tahsis edilmesinin teknik zorunluluk haline geldiği, Hazinenin imara uygun olmayan parselleri, imara elverişli hale getirildiğinden zarara uğramadığı, aksine değer artışı meydana geldiği, kapanan 39,16 m2 kadastral yolun Tokat Belediye Başkanlığı adına ihdas edilmeyerek yol alanına terk edildiği, bu yönüyle de parselasyonun Danıştay kararlarına uygun olduğu, imar parsellerinin oluşumunun hatalı olmadığı, parselasyonda hisse çözümü yapılmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Hazinenin taşınmazlardaki müstakil mülkiyetinin dava konusu parselasyonla hisseli hale getirildiği, bu şekilde hem taşınmazların idaresinin hem de tasfiye edilerek ekonomiye kazandırılmasının güçleştirildiği, taşınmazların ekonomik değer kaybına uğratılarak Hazine zararına yol açıldığı, Hazineye hisseli şekilde tahsis yapılmasının teknik zorunluluktan kaynaklanmadığı, müstakil şekilde parsel tahsisinin mümkün olduğu, Hazine ile Tokat İl Özel İdaresinin hisseli maliki olduğu ve üzerinde Devlet Hastanesinin bulunduğu farklı bir alanda yer alan taşınmazdaki İl Özel İdaresi hisseleri ile uyuşmazlık konusu taşınmazlardaki Hazine hisselerinin trampa edilmesine Tokat Valiliğince onay verildiği, dava konusu parselasyonun söz konusu trampayı olumsuz etkileyeceği, ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Hazinenin maliki olduğu eski … ada, … parsel sayılı taşınmaz dayanak 1/1000 ölçekli uygulama imar planında “yol alanı” ve “resmi kurum alanı” işlevlerinde; 63 parsel sayılı taşınmaz ise “resmi kurum alanı” işlevinde kalmaktadır.
Bu doğrultuda Tokat Belediye Encümenin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan parselasyon sonucunda, tamamı Hazinenin mülkiyetinde bulunan toplam 1.120 m2 büyüklüğündeki eski … parsel sayılı taşınmazdan %14,97 oranında düzenleme ortaklık payı (DOP) kesintisi yapıldıktan sonra kalan 952,31 m2’lik hisseye karşılık, mevcut durumda üzerinde stadyum bulunan spor tesisi alanı işlevli yeni … ada, … sayılı imar parselinde Spor Genel Müdürlüğü ile birlikte hisse tahsis edilmiş; tamamı Hazinenin mülkiyetinde bulunan toplam 2.656 m2 büyüklüğündeki eski … parsel sayılı taşınmazdan ise, aynı oranda DOP kesintisi yapıldıktan sonra kalan 2.258 m2’lik hissenin 88,84 m2’lik kısmına karşılık spor tesis alanı işlevli yeni … ada, … sayılı imar parselinde Spor Genel Müdürlüğü ile birlikte, kalan 2.169,49 m2’lik kısmına karşılık kadastro parselinin bastığı yerde oluşturulan resmi kurum alanı işlevli yeni … ada, … sayılı imar parselinde … Fabrikası A.Ş. ile birlikte hisse tahsis edilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından, parselasyonda DOP kesintisi yapıldıktan sonra Hazinenin kalan hisselerine karşılık müstakil şekilde imar parseli tahsis edilmesi mümkün olduğu halde, 2 ayrı imar parselinde hisseli şekilde tahsis yapılmak suretiyle taşınmazların ekonomik değerinin düşmesine ve tasarruf imkanının kısıtlanmasına yol açıldığı ileri sürülerek bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan İmar Kanunu’nun 18. Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İmar Parsellerinin Oluşturulması ve Dağıtımındaki Esaslar” başlıklı 10. maddesinde, “İmar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımında aşağıdaki esaslar dikkate alınır.
a) Düzenlemeyle oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisi sağlanır.
b) Plan ve mevzuata göre korunması mümkün olan yapıların tam ve hissesiz bir imar parseline intibak ettirilmesi sağlanır.
c) Mal sahibine tahsis edilen miktarın bir imar parselinden küçük olması veya diğer teknik ve hukuki nedenlerle müstakil imar parseli verilmemesi halinde, imar parselasyon planları ve imar durumu belirlenmiş düzenleme alanlarında yapılacak binaların toplam inşaat alanı veya bağımsız bölüm adetleri belirtilen imar adaları veya parselleri, kat mülkiyetine esas olmak üzere hisselendirilebilir.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu parselasyonun stadyum ve çevresindeki imar yollarının açılması amacıyla yapıldığı, düzenleme sınırının toplam 8 adet kadastro parselinden oluşan bir adet imar adasını (eski 351 sayılı imar adasını) kapsayacak şekilde belirlendiği, düzenleme sahasında yer alan 8 adet kadastro parselinden; tamamı Hazineye ait olan uyuşmazlık konusu eski … ve … sayılı parsellerin dayanak 1/1000 ölçekli uygulama imar planında “yol alanı” ve “resmi kurum alanı” kullanımlarında, tamamı Spor Genel Müdürlüğüne ait olan eski …, …, …, … ve … sayılı parsellerin “yol alanı” ve “spor tesisi alanı” kullanımlarında, tamamı … A.Ş.’ye ait olan eski … sayılı parselin ise “yol alanı” ve “resmi kurum alanı” kullanımlarında kaldığı, dava konusu parselasyon sonucunda resmi kurum alanı işlevli yeni … ada, … ve … sayılı imar parselleri ile spor tesisi alanı işlevli yeni … ada, … ve … sayılı imar parsellerinin oluşturulduğu, söz konusu imar parsellerinden, resmi kurum alanı işlevli toplam 2.063,46 m2 büyüklüğündeki … ada, … sayılı parselin … A.Ş.’ye müstakil şekilde tahsis edildiği, yine resmi kurum alanı işlevli toplam 2.889,83 m2 büyüklüğündeki … ada, … sayılı parselde davacı Hazineye 2.169,49 m2, Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye 720,34 m2 hisse tahsis edildiği, spor tesisi alanı işlevli toplam 12.742,23 m2 büyüklüğündeki yeni … ada, … sayılı parselin Spor Genel Müdürlüğüne müstakil şekilde tahsis edildiği, yine spor tesisi alanı işlevli toplam 33.813,20 m2 büyüklüğündeki yeni … ada, … sayılı parselde davacı Hazineye 1.041,15 m2, Spor Genel Müdürlüğüne 32.772,05 m2 hisse tahsis edildiği görülmektedir.
Dava konusu düzenleme sahasında yer alan eski … parsel sayılı taşınmazın maliki … A.Ş. tarafından aynı parselasyon işlemine karşı açılan diğer bir davada, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E…., K…. sayılı kararı ile, davacı şirketin 08.10.2007 tarihli Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile özelleştirme programına alındığı, 3194 sayılı Kanunun 9. maddesinin 2. fıkrası ile Ek-3 maddesi uyarınca bu alanda parselasyon yapma yetkisinin Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait olduğu, davalı belediyece yapılan parselasyonda yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar Danıştay Altıncı Dairesinin 22.06.2017 tarih ve E:2015/9851, K:2017/5167 sayılı kararı ile onanmış ve kararın düzeltilmesi istemi de Danıştay Altıncı Dairesinin 11.09.2018 tarih ve E:2017/6542, K:2018/6641 sayılı kararı ile reddedilerek kesinleşmiştir.
Anılan dava … A.Ş.’nin mülkiyetinde bulunan kadastro parseline ilişkin olarak açılmış ise de, uyuşmazlığa konu parselasyon işlemine ilişkin düzenleme sınırı içinde belediyenin yetkili olmadığı bir alanın bulunduğu, dolayısıyla belediyece yapılan parselasyon işleminde düzenleme sınırının doğru belirlenmediği anlaşılmaktadır. Öte yandan … A.Ş.’ye ait taşınmaza ilişkin yargı kararının uygulanabilmesi için kök parsele dönülmesi gerektiği hususu göz önünde bulundurulduğunda, anılan iptal hükmünün sonucu itibariyle bakılmakta olan davayı etkilediği açıktır.
Ayrıca dava konusu parselasyonda DOP kesintileri yapıldıktan sonra Hazinenin kalan hisseleri toplamının 3.210,69 m2 ve kadastro parseli ile aynı yerde oluşturulan resmi kurum alanı işlevli … ada, … parsel sayılı taşınmazın büyüklüğünün ise 2.889,83 m2 olduğu anlaşıldığından, müstakil şekilde tahsis için Hazinenin yeterli miktarda hisseye sahip olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali gerektiğinden davanın reddi yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 15/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.