Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/1726 E. , 2020/9388 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/1726
Karar No : 2020/9388
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. … (Aynı adreste)
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Plastik Kauçuk San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … sayılı parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak, 18.04.2013 onay tarihli Türkoba Mahallesi Güneyi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile getirilen fonksiyona karşı yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlem ile 18.04.2013 onay tarihli Türkoba Mahallesi Güneyi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Plan revizyonunun … pafta, … sayılı parsele kayıtlı taşınmaza ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun ve dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazın konut alanı olarak işlevlendirilmesinin, alandaki fiili kullanımla örtüşmediği ve halihazırda faaliyet gösteren büyük ölçekli sanayi tesisinin işlevsel bütünlüğünü bozduğu sonucuna varıldığından, 18.04.2013 tarihli 1/5000 ölçekli Büyükçekmece İlçesi Türkoba Mahallesi Güneyi Nazım İmar Planı’nın İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi, … Mahallesi, dava konusu … pafta, … parselde kayıtlı taşınmaz açısından, kamu yararı, şehircilik ilkelerine, bütüncül planlama anlayışına uygun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile sonucu itibariyle usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının aşağıdaki gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait, İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … sayılı parsel sayılı taşınmazın 18.04.2013 onay tarihli 1/5000 ölçekli Türkoba Mahallesi Güneyi Nazım İmar Plan revizyonu ile “40 ki/ha meskun az yoğunlukta konut yerleşme alanı” ve “18. madde uygulama sınırı”, “uzun mesafeli havza koruma kuşağı” fonksiyonuna alınması üzerine davacının KDÇA (konut dışı kentsel çalışma alanı) fonksiyonuna dahil edilmesi isteminin zımnen reddi üzerine, 18.04.2013 onay tarihli Türkoba Mahallesi Güneyi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı revizyonunun … pafta, … sayılı parsele kayıtlı taşınmaza ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde; nazım imar planı, varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plan, uygulama imar planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan hükümlere göre, nazım imar planları, halihazır haritalar üzerine çizilen ve ticaret, sanayi, konut gibi bölgelerle iskan bakımından yoğun veya seyrek bölgeleri ve iskana elverişli, iskana elverişli olmayan veya iskana izin verilmeyen bölgeleri, topoğrafik özelliklerden faydalanma konularını, ulaşım sistemlerini ve bu gibi ana hatları göstermek suretiyle arazi parçalarının kullanma şekillerini belirleyen planlardır.
İmar planlarının amacı, insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve aile mutluluğu ile toplum yaşamını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma, kullanma dengesini en rasyonel şekilde belirlemektir.
İmar planları, insan, toplum ve çevre ilişkilerinde kişi ve toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerinï ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve arazinin koruma-kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek, ülke, bölge ve kent verilerine göre konut, istihdam, ulaşım gibi kentsel işlevler ile sosyal ve kültürel gereksinimleri var olan yada sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirmek ve belde halkına iyi bir yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilebilirler. Bu ölçütlere göre hazırlanıp değiştirilebilen imar planlarının yargısal denetimi yapılırken, planın bütünlüğü içinde planlanan yörenin çevre, ulaşım, konut, trafik gibi ilişkilerinin kapsamlı bir biçimde ele alınarak şehircilik ve planlama ilkeleri ile kamu yararına uyarlık bulunup bulunmadığının tartışılması gerekeceği açıktır.
Dava konusu taşınmazla ilgili verilen planlama kararı sonucunda taşınmazın fonksiyonu ile bu taşınmaza yakın konumdaki taşınmazlara verilen fonksiyonlar ve arazi kullanım durumları karşılaştırıldığında, davaya konu edilen parselin mevcut yapı ve kullanımına bakılmaksızın konut alanı olarak planlanmasının alandaki fiili kullanımla örtüşmediği ve halihazırda faaliyet gösteren büyük ölçekli sanayi tesisinin işlevsel bütünlüğünü bozduğu açık olmakla birlikte parselin konut dışı kentsel çalışma alanı fonksiyonuna ayrılması anlamı taşımayacağı, parselin hemen komşuluğundaki parsellerin de konut alanı fonksiyonda belirlendiği bu nedenle dava konusu parsel yerine adanın tamamının değerlendirilmesi gerektiği, ya da dava konusu parselin müstakil bir ada oluşturup oluşturmayacağının planlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 14/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.