Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/12974 E. , 2020/9882 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/12974
Karar No : 2020/9882
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından maliki olduğu … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz ile komşu … sayılı parsel için getirilen tevhit şartının kaldırılarak … sayılı parselde tek başına konut yapılabilmesine yönelik 09/10/2014 tarihli 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlem ile 21/07/2014 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli 1.Etap Eyüp Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar planın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda bilirkişi raporu ile dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, davacının … ada, … parsel sayılı taşınmazına verilen fonksiyonlar yönünden, 21/07/2014 onay tarihli 1/1000 ölçekli 1.Etap Eyüp Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı’nın üst ölçekli 20/12/2010 onanlı 1/5000 ölçekli … Koruma Amaçlı Revizyon Nazım İmar Planıyla ve 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planıyla uyumlu olduğu, … sayılı parselin 21/07/2014 onay tarihli 1/1000 ölçekli plandan önce geçerli olan 13/09/1979 onay tarihli 1/500 ölçekli … Koruma Planında “H=9,5 metre irtifalı blok kütleli (yaklaşık 34 m2 taban oturumlu) konut alanı” fonksiyonunda kaldığı ve tek başına yapılanmasının bulunduğu, 21/07/2014 onanlı 1/1000 ölçekli 1.Etap … Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı’nda ise; “A rumuzlu E=1.20, H=9,50 m yapılaşma şartlarında konut alanı” lejantında kalan … sayılı parsel ile bitişiğindeki … sayılı parsel için tevhit şartı getirildiği, bu durumda her iki parselin toplam cephesinin yaklaşık 6,50 metre olduğu, ancak plan notlarında yer alan III.1.2. sayılı planda “A” ile işaretlenen konut alanlarında “Ön, arka, yan bahçe çekme mesafeleri minimum 3.00 metre olacaktır” hükmü gereğince 3.000+3.00=6.00 metre yan bahçe ayrılması durumunda tevhit şartı getirilen parsellerde yapı yapılmasının mümkün olamayacağı bu haliyle parsel malikinin mağduriyetine sebebiyet verildiği, bu şartlarda ya parseldeki yapılaşma şartlarının değiştirilmesi ya da parsellerin bitişindeki bir diğer parsel (3. parsel) ile de tevhit şartının getirilmesi gerektiği, davalı idarenin parselin bitişindeki … ada, … sayılı parseldeki tescilli sivil mimarlık örneği yapının dava konusu parsele tecavüzünün bulunduğu yönündeki ifadesinin, 21/07/2014 onanlı 1/1000 ölçekli 1.Etap Eyüp Koruma Amaçlı Revizyon Uyguluma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı’na dayandığı ve … sayılı parseldeki eski eser yapının … sayılı parsele tecavüzlü göründüğü, ancak parsele ilişkin 15/07/2014 tarih ve … no ile düzenlenen aplikasyon krokisine göre ise … ada … sayılı parseldeki yapının … sayılı parsele herhangi bir tecavüzün sözkonusu olmadığı görüldüğünden, konunun plan notlarının I.29 sayılı maddesi doğrultusunda, ilçe belediyesince çözüme kavuşturulması gerektiği, dava konusu planın plan hükümleri doğrultusunda … sayılı parseldeki her türlü inşai ve fiziki uygulama ile yeni yapılanma için tescilli taşınmaz kültür varlığı parseline (… parsel) komşu olması sebebi ile Koruma Bölge Kurulundan izin alınması gerektiği anlaşıldığından, 21/07/2014 onay tarihli 1/1000 ölçekli 1.Etap … Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı’nın, dava konusu … ada, … parsele ilişkin kısmının şehircilik ilkelerine ve palanlama prensiplerine uygun olmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından … sayılı parselde yer alan sivil mimarlık örneğinin … sayılı parsele taşmadığı düşünülse dahi … sayılı parselin taşınmazın 44 m2 lik bir alan sahip olduğu, gerekli bahçe mesafelerinin bırakılması halinde Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği gereğince yapılaşma için aranan asgari 40 m2 yapılaşma alanını karşılamayacağı, bu sebeple dava konusu parselde tek başına yapı yapılmasının mümkün olmadığı, dava konusu parselin başka parsellerle tevhit edilmesi gerektiğinin bilirkişi raporunda da kabul edildiği, tevhit şartının davacının yararına olduğu iddialarıyla Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dosyasının incelenmesinden,davacı tarafından maliki olduğu … İlçesi, … Mahallesi, … ada … sayılı parsel ile komşu … sayılı parsel için getirilen tevhit şartının kaldırılarak … sayılı parselde tek başına konut yapılabilmesine ilişkin imar planı değişikliği yapılması talebine ilişkin 09/10/2014 tarihli başvurusunun zımnen reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan haliyle 3194 sayılı İmar Kanununun “Arazi ve Arsa Düzenlemesi” başlıklı 18. maddesinde: “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re’sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun “İfraz ve Tevhid” başlıklı 15. maddesinde: “İmar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının ifrazına veya tevhidine izin verilmez.
İmar parselasyon planı tamamlanmış olan yerlerde yapılacak ifraz veya tevhidin bu planlara uygun olması şarttır.
İmar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların, asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri yönetmelikte belirtilen esaslara göre tespit edilir.
İmar planı dışında kalan alanlarda yönetmeliklerinde tayin edilecek miktarlardan küçük ifrazlara izin verilmez.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu 21/07/2014 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli 1.Etap … Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar planının III.1.2. sayılı plan notunda, “planda A ile işaretlenen konut alanlarında;
…
3- ön, arka, yan bahçe çekme mesafeleri minimum 3.00 metre olacaktır” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İmar planlarının amacı yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamaktır. Bu şartlara uygun yapılaşma için imar planlarıyla yapılaşmaya elverişli, verimli parseller oluşturulması gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu alanın 1/1000 ölçekli 1.Etap … Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama imar planında A rumuzlu E:1,20 H:9,50 yapılaşma şartlarında konut alanında kaldığı ve plan notlarında A rumuzlu konut alanlarının ön, arka, yan bahçe çekme mesafeleri minimum 3.00 metre olacağının hüküm altına alındığı, bilirkişi raporunda ise dava konusu taşınmazın cephesinin 3.00 metre olduğu, plan notları kamsamında yapılaşma yapılabilmesi için çekme mesafeleri nedeniyle cephe genişliğinin 6.00 metreden fazla olması gerektiği, bu sebeple dava konusu taşınmazın plan notları kapsamında tek başına yapılaşma koşullarını taşımadığının tespit edildiği, ayrıca davacı tarafından sunulan … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ait tapu senedinde taşınmazın 41,42 m2 alana sahip olduğu görülmektedir.
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden dava konusu … sayılı parselin yola 3 metre cepheli 41,42 m2’lik küçük bir alana sahip olduğu ve plan notları kapsamında tek başına yapılaşmaya yeterli bir alan bulunmadığı hususları göz önüne alındığında yapılan tevhit işlemi ile imar parsellerinin verimli kullanılmasının ve atıl durumda bulunan alanların yapılaşmaya müsait imar parsellerine dönüştürülmesi amaçlanlandığı görülmektedir.
Bu halde, taşınmazın inşaata elverişli imar parseline dönüştürülmesi için … sayılı parsel ile tevhit edilmesinin şehircilik prensiplerine, kamu yararına uygun olduğu sonucuna ulaşıldığından davacının taşınmazına yönelik tevhit şartının kaldırılarak tek başına konut yapılabilmesine yönelik 09/10/2014 tarihli imar planı değişikliği başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlem ile dayanağı 21/07/2014 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli 1.Etap … Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar planında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, davanın reddi gerekirken dava konusu işlemlerin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 21/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.