Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/12614 E. , 2020/9074 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/12614
Karar No : 2020/9074
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacıya ait İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılması veya uygulama imar planı değişikliği yapılarak taşınmaza yapılaşma hakkı verilmesi istemiyle yapılan 14/07/2014 tarihli başvurunun reddi yolundaki Arnavutköy Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı işlemi ile uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu alanda yürürlükte bulunan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; mahkemece sadece davacının uygulama imar planı değişikliği istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem dava konusu kabul edilerek yapılan değerlendirme sonucunda, uyuşmazlık konusu … ada, … parsel sayılı taşınmazın 1/5000 ölçekli Hadımköy Merkez Bölgesi Nazım İmar Planında “Yol Alanı + Park Alanı + Dere Koruma Alanı” olarak belirlendiği, 1/1000 ölçekli Hadımköy Merkez I. Etap Uygulama İmar Planında ise “Park Alanı + Dere Koruma Alanı” olarak belirlendiği, dolayısıyla söz konusu imar planlarının birbirleriyle uyumlu olduğu ve üst ölçekli imar planlarında değişiklik olmadığı müddetçe alt ölçekli imar planlarının değiştirilemeyeceği de dikkate alındığında 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından idareye terditli olarak yapılan iki başvurudan sadece birinin mahkemece ele alındığı, kamulaştırma talebi bakımından değerlendirme yapılmadığı, dava konusu uygulama imar planı nedeniyle davacının mülkiyet hakkının süresi belirsiz bir şekilde kısıtlandığı, bu planın maksat unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu ve iptali gerektiği ileri sürülerek davanın reddi yolundaki mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacıya ait İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın taşınmazın kamulaştırılması veya uygulama imar planı değişikliği yapılarak taşınmaza imar hakkı verilmesi istemiyle yapılan 14/07/2014 tarihli başvuru, Arnavutköy Belediye Başkanlığının .. tarihli, … sayılı işlemi ile reddedilmiştir.
Bu işlemin ve uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu alanda yürürlükte bulunan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, “İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Planlar, plan değişiklikleri ve plan revizyonları; kayıt altına alınmak ve arşivlenmek üzere Bakanlıkça oluşturulan elektronik ortama yüklenmek ve aynı sistem üzerinden Plan İşlem Numarası almak zorundadır. Planlar, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.” hükmüne yer verilmiş, 5393 sayılı Belediye Kanununun 18. maddesinde, belediyenin imar planlarını görüşmek ve onaylamak, belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 5. maddesinde, belediye yararına yapılacak kamulaştırmalarda kamu yararı kararı alma yetkisinin belediye encümenine ait olduğu hükme bağlanmış, 5393 sayılı Belediye Kanunun 34. maddesinde ise, yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak, belediye encümeninin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükümlerine göre belediye sınırları içerisinde yapılacak imar planı, revizyon ve değişikliklerini görüşme ve onaylama yetkisi belediye meclisine, belediyece yapılacak kamulaştırma işlemlerinde karar alma yetkisi ise belediye encümenine aittir. Bu durum karşısında; belediye başkanlığınca, belediyeye yapılan imar planı değişikliği başvurularının belediye meclisine, bir taşınmazın kamulaştırılması istemiyle yapılan başvuruların ise belediye encümenine gönderilmesi ve bu organlarca karara bağlanmasının temin edilmesi gerekmektedir. Belediye başkanlığının, bu başvuruları yetkili organlara göndermeksizin doğrudan doğruya reddetmesi ise yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olacaktır.
Olayda, uyuşmazlık konusu taşınmazın kamulaştırılması veya imar planı değişikliği yapılmak suretiyle taşınmaza yapılaşma hakkı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun her bir istem bakımından yetkili olan organlara gönderilerek karara bağlanması gerekirken, doğrudan doğruya bu konuda karar verme yetkisi bulunmayan belediye başkanlığı işlemi ile reddedilmesinde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, bozma kararı üzerine mahkemece imar planı değişikliği başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptaline karar verileceğinden ve bu iptal kararı üzerine belediye meclisince davacının imar planı değişikliği başvurusu hakkında bir karar verileceğinden mahkemece bu aşamada uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu alanda yürürlükte bulunan uygulama imar planı bakımından dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 08/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.