Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/11993 E. , 2020/10429 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/11993
Karar No : 2020/10429
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Hazır Beton İnş.Mad.Nak.Pet.Oto.Kuyumculuk Tic.A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin …. tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Ankara ili, Etimesgut ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan 1/5000 ölçekli nazım imar planının kabulüne ilişkin … tarihli, … sayılı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının kabulüne ilişkin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararlarının iptal edilmesine ve dava konusu taşınmazın bu kararlar öncesi imar durumuna döndürülmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, hukuka, mevzuata ve planlama ilkelerine aykırı olduğu sonradan anlaşılan söz konusu plan değişikliklerinin doğurduğu olumsuz sonuçları ortadan kaldırmak amacıyla plan değişikliği işlemlerinin geri alınarak söz konusu taşınmazdaki önceki plan koşulunun sağlanmasına (E=0.70) yönelik dava konusu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan nazım ve uygulama imar planı değişikliklerinin yetkide ve usulde paralellik ilkesine uygun olarak yapıldığı , idari işlemlerin geri alınmasına ilişkin koşulların mevcut olduğu, idarelerin hatalı ve hukuka aykırı olan işlemlerini usulüne uygun olarak her zaman geri alabilmelerinin mümkün olduğu, dava konusu işlemde imar mevzuatına, şehircilik ve planlama ilkelerine, kamu yararı ilkelerine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 1/1000 ölçekli imar planın geri almaya ilçe belediyesinin yetkili olduğu, dava konusu plan değişikliğinin bilimsel, nesnel veya teknik gerekçelere dayanmadığı, davalı idarenin eşitlik ilkesine aykırı davrandığı, komşu parseller için emsalin 2.0 olarak belirlendiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait Ankara ili, Etimesgut ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın dava konusu plan değişikliklerinden önceki 1/1000 ölçekli Bağlıca Köyü ve Çevresi Uygulama İmar Planında E:0,70 Hmaks=serbest yapılaşma koşullarına sahip konut alanı kullanımda kaldığı, davacı şirket tarafından 30.07.2013 tarihinde 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği teklifinde bulunulduğu ve bu değişiklik ile taşınmazın 4.000 m2’lik kısmının yeşil alan olarak terk edilmesi karşılığında toplam inşaat alanının 9150 m2’den 21.000 m2’ye çıkarılmasının talep edildiği, plan teklifinin kabulü halinde Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının göstereceği taşınmaz üzerinde 2.500 m2 okul inşaatının yapılacağı tahahüdünde bulunulduğu, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla talep doğrultusunda 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin yapıldığı, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine ilişkin Etimesgut Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararının, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla tadilen onaylanarak taşınmazın yapılaşma koşullarının değiştirildiği, daha sonra Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin; hakkaniyete uygun olmadığı, kötü emsal teşkil edeceği gerekçesiyle iptallerine karar verildiği, davacı tarafından askıda yapılan itirazın reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 7/1-b maddesinde; büyükşehir belediyesinin görevleri arasında “Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5216 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen hükmü uyarınca, büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde uygulama imar planı ve değişikliklerini yapma yetkisinin kural olarak ilçe belediyelerine verildiği, bu belediyelerin yapacakları planları onaylanmak üzere büyükşehir belediye başkanlığına sunacakları, büyükşehir belediyesince de söz konusu planların aynen veya değiştirilerek onaylanacağı açıktır.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanan 1/000 ölçekli uygulama imar plan değişikliğine ilişkin ilçe belediye meclisi tarafından alınmış herhangi bir karara rastlanılmadığından Mahkemece öncelikle ilçe belediye meclisi tarafından uygulama imar planına ilişkin herhangi bir karar alınıp alınmadığı ve ilçe belediyesine verilmiş olan yetkinin büyükşehir belediyesince doğrudan kullanılıp kullanılmadığının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Öte yandan temyiz dilekçesi ve eklerinin incelenmesinden, dava konusu taşınmazın bulunduğu adada ve komşu adalarda yer alan yapılaşmaların yüksek yoğunluklu olduğu ve komşu parsellerde bulunan taşınmazlara E:2, Hmaks=serbest yapılaşma hakkı verildiği görülmektedir. Bu nedenle yapı yoğunluklarının dağılımında eşitlik ilkesinin dikkate alınıp alınmadığı değerlendirilmedilir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen hususlar açıklığa kavuşması sonrasında, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle uyuşmazlık hakkında yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, eksik inceleme ve değerlendirme sonucu davanın reddi yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.