Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2016/10790 E. , 2020/8772 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/10790
Karar No : 2020/8772
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) :… Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Erzincan ili, İliç ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin … ve … sayılı belediye encümeni kararı ile dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna dair … ve … sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında otopark alanı olarak belirlenmesinin çevrede bulunan hizmetlere erişim imkanları açısından avantajlı bir konumda olduğu dikkate alındığında dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planın, şehircilik ilkelerine, kamu yararına ve hukuka uygun olduğu, taşınmazın mevcut imar planında otopark alanında kaldığı, idarenin yapmakla yükümlü bulunduğu kamu hizmetinin gerçekleştirilmesi amacıyla dava konusu kamulaştırma işleminin tesis edildiği, hukuka uygun olduğu saptanan mevcut imar planında otopark alanında kalan taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin dava konusu kamulaştırma işleminde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Eksik incelemeye dayalı hatalı karar verildiği, mülkiyet ve yapılaşma durumunun dikkate alınmadığı, davalı idare tarafından açılan bedel tespiti ve tescile ilişkin davanın reddine karar verildiği, bu karar göz önünde bulundurulmadan karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna ilişkin kısım yönünden temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması, dava konusu kamulaştırma işlemine ilişkin kısım yönünden temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Davacıya ait taşınmaz dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı revizyonuyla otopark alanı olarak belirlenmiş, ardından … ve … sayılı belediye encümeni kararı ile taşınmazın kamulaştırılmasına karar verilmiş, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesi uyarınca kamulaştırma bedelinin tesbiti ve taşınmaz malın idare adına tescili için … Asliye Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, bu davaya ait dava dilekçesinin 20.06.2015 tarihinde davacıya tebliğ edimesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, ”Kamulaştırma şartları” başlıklı 3. maddesinin son fıkrasında; ”İdarelerce yeterli ödenek temin edilmeden kamulaştırma işlemlerine başlanılamaz.” hükmüne, 10. maddesinin 1. fıkrasında, “Kamulaştırmanın satın alma usulü ile yapılamaması halinde idare, 7 nci maddeye göre topladığı bilgi ve belgelerle 8 inci madde uyarınca yaptırmış olduğu bedel tesbiti ve bu husustaki diğer bilgi ve belgeleri bir dilekçeye ekleyerek taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine müracaat edeceği ve taşınmaz malın kamulaştırma bedelinin tesbitiyle, bu bedelin, peşin veya kamulaştırma 3 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre yapılmış ise taksitle ödenmesi karşılığında, idare adına tesciline karar verilmesini ister.” hükmüne, “Dava Hakkı” başlıklı 14. maddesinin 1. fıkrasında ise, “Kamulaştırmaya konu taşınmaz malın maliki tarafından 10 uncu madde gereğince mahkemece yapılan tebligat gününden, kendilerine tebligat yapılamayanlara tebligat yerine geçmek üzere mahkemece gazete ile yapılan ilan tarihinden itibaren otuz gün içinde, kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda iptal ve maddi hatalara karşı da adli yargıda düzeltim davası açılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna ilişkin kısmında 2577 sayılı Yasanın 49/1. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Dava konusu kamulaştırma işlemi yönünden yapılan incelemede;
Dosyanın incelenmesinden, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesi uyarınca davacıya ait taşınmazın bedelinin tesbiti ve taşınmazın idare adına tescili istemiyle … Asliye Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada kamulaştırmaya konu taşınmazın bedelinin yatırılması için verilen süre içerisinde davalı idare tarafından kamulaştırmaya konu taşınmaz malın bedelinin yatırılmadığı gerekçesiyle … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.
Bu durumda, davalı idare tarafından Kamulaştırma Kanununa aykırı olarak yeterli ödenek temin edilmeden kamulaştırma işlemlerine başlanıldığı ve usulüne uygun şekilde bedeli ödenmek suretiyle kamulaştırma sürecinin tamamlanmadığı görüldüğünden, dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin belediye encümen kararında da hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki mahkeme kararının dava konusu kamulaştırma işlemine ilişkin kısım yönünden hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idare tarafından yeterli ödenek temin edildikten sonra imar planına uygun olarak davacıya ait taşınmaza ilişkin kamulaştırma sürecinin her zaman başlatılabileceği de tabidir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna ilişkin kısım yönünden ONANMASINA, dava konusu kamulaştırma işlemine ilişkin kısım yönünden BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 06/10/2020 tarihinde 1/1000 ölçekli uygulama imar planı yönünden oy birliğiyle, kamulaştırma işlemi yönünden oy çokluğuyla karar verildi.
(KARŞI OY (X): Temyize konu Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği oyuyla Daire’miz kararının Mahkeme kararının kısmen bozulmasına ilişkin kısmına katılmıyorum.