6. Daire 2000/7657 E. , 2002/1144 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 2000/7657
Karar No: 2002/1144
Davacı :Çevre Mühendisleri Odası
Vekili :Av….
Davalı :Çevre Bakanlığı
Davanın Özeti :Çevre Bakanlığınca hazırlanan ve 26.10.2000 günlü, 24212 sayılı Resmi Gazetede yayınlananan “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in 1 ve 2 nci maddesinin iptali istenilmektedir.
Çevre Bakanlığının Savunmasının Özeti :Davanın yasal dayanaktan yoksun olduğu, diğer taraftan davacının menfaatini etkiler bur durumu bulunmadığı nedeniyle reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, 23.6.1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin,ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinin 17 ve 18.sıralarında petrol ve maden arama faaliyetleri sayılmışken uyuşmazlık konusu yönetmelik değişikliği ile arama faaliyetlerinin kapsam dışına çıkarıldığı, 33.madde ile de,maden ve petrol arama faaliyetlerinin gerektiğinde Bakanlığın denetimine bırakıldığı hususunda düzen- leme yapıldığı anlaşılmakta ise de, çevreye yapılabilecek tüm etkiler gözönünde bulundurularak çevre kirlenmesine sebep olabilecek atık ve artıkların zararsız hale getirilmesi ve bu hususta önlemler alınması amacıyla doğada tahribatlar yapabileceği açık olan maden arama faaliyetlerinin ÇED Önaraştırma Listesine dahil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı yargı kararı ile’de saptanmış bulunduğundan,petrol ve maden arama faaliyetlerinin ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler listesinden çıkarılmasında ve bu faaliyetlerin gerektiğinde Bakanlıkça denetime tabi tutulmasında hukuka ve mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptalinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi:Dava, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin,26.10.2000 günlü,24212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik’in 1. ve 2. maddeleri ile değiştirilen 33.maddesi ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinin (Ek-II) 17 ve 18.bentlerinin iptali istemiyle açılmıştır.
23.6.1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin,ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinin 17 ve 18.sıralarında petrol ve maden arama faaliyetleri sayılmışken, dava konusu yönetmelik değişikliği ile arama faaliyetleri kapsam dışına çıkarılmış,33.madde ile de,maden ve petrol arama faaliyetlerini gerektiğinde Bakanlığın denetimine bırakmıştır.
Çevreye yapılabilecek tüm etkiler gözönünde bulundurularak çevre kirlenmesine sebep olabilecek atık ve artıkların zararsız hale getirilmesi ve bu hususta önlemler alınması amacıyla doğada tahribatlar yapabileceği açık olan maden arama faaliyetlerinin ÇED Önaraştırma Listesine dahil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı yargı kararı ile’de saptanmış blunmaktadır.
Bu durumda, petrol ve maden arama faaliyetlerinin ÇED Ön Araştırması Uygulanacak faaliyetler listesinden çıkarılmasında ve bu faaliyetlerin gerektiğinde Bakanlıkça denetime tabi tutulmasında hukuka ve mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 26.10.2000 günlü, 24212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan dava konusu Yönetmelik’in 1. ve 2. maddelerinin iptali gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, 26.10.2000 günlü, 24212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1 ve 2 nci maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
23.6.1997 günlü, 23028 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına ilişkin uyuşmazlık konusu Yönetmeliğin iptali istenilen 1.maddesinde; anılan Yönetmeliğin 33. Maddesinde değişiklik yapılarak Maden ve Petrol Arama Faaliyetleri başlığı altında; ülke savunması açısından stratejik öneme sahip askeri faaliyetlere uygulanacak ÇED prosedürün Bakanlık ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından birlikte belirleneceği, petrol ve petrol arama faaliyetleri için faaliyet sahibinin Yönetmeliğin Ek V’inde yer alan Maden veya Petrol Arama Faaliyetlerine İlişkin Taahhütname Formunu doldurarak Valiliğe vereceği, Bakanlığın gerekli gördüğü takdirde Form’da yer alan bilgilerin doğruluğunu, faaliyetin çevre mevzuatına uygun yapılıp yapılmadığını ve arazinin gereği gibi rehabilite edilip edilmediğini kontrol edeceğine ilişkin düzenlemeye yer verilmiş, 2. Maddesinde de, Yönetmeliğin Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinin (Ek I) 17 nci ve 18 inci bendleri değiştirilerek, 17 nci bentte petrol çıkarma faaliyetleri,18 nci bendte de Madencilik faaliyetlerinin, Ek 1’de yer almayan Maden Kanunu kapsamındaki madenlerin çıkarılması ile Taş Ocakları Nizamnamesinde ve Tuz Kanununda belirtilen ocak işletmeleri ve/veya cevher hazırlanması işlemlerini kapsadığına ilişkin düzenleme yer almıştır.
Maden rezervinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılacak olan arama faaliyetleri sırasında maden arama alanı olan arazilerin tahrip olduğu, rezervin ekonomik olmadığı durumlarda yeterli rehabilite yapılmadan arazilerin terkedildiği gerçeği karşısında çevreye yapılabilecek tüm etkiler gözönünde bulundurularak çevre kirlenmesine sebep olabilecek atık ve artıkların zararsız hale getirilmesi ve bu hususta önlemler alınması amacıyla doğada tahribatlar yapabileceği açık olan maden arama faaliyetlerinin Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Faaliyetler Listesine dahil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı bu konuda daha önce açılan davalar nedeniyle verilmiş olan Danıştay 6.Dairesinin Kararları (E:97/4496, K:98/5631 ; E:99/3928, K:2000/5182) ile de saptanmış bulunmaktadır.
Bu durumda petrol ve maden arama faaliyetlerinin ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesi (Ek II) nden çıkarılmasında ve bu faaliyetlerin gerektiğinde Bakanlıkça denetime tabi tutulmasına ilişkin hüküm getirilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 26.10.2000 günlü, 24212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik Değişikliğinin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 23.580.000 lira yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan …lira vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine 13.2.20002 gününde oybirliğiyle karar verildi.