6. Daire 1998/5604 E. , 1999/5326 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 1998/5604
Karar No: 1999/5326
Temyiz İsteminde Bulunan : … Tesisleri Kat Malikleri Kurulu adına Kat Maliki …
Karşı Taraf : … Kaymakamlığı
İstemin Özeti : ….İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’nun Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı …’in Düşüncesi : Davacı site adına 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca 157.500.000 lira para cezası tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı siteye ait arıtma tesisin sağlıklı çalışmadığından bahisle, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 182. Maddesi uyarınca bilanço esasına göre defter tutması gereken kuruluş ve işletmeler kapsamında değerlendirilerek ceza miktarı arttırılmak suretiyle 157.500.000 lira para cezası verildiği anlaşılmaktadır.
213 sayılı VUK’nun 176. maddesinde 1. sınıf tüccarların 182. Maddede belirtilen bilanço esasına göre defter tutacakları hükme bağlanmıştır. Davacı site yönetimi ise, kat mülkiyeti yasasına tabi 60 bağımsız bölümden ibaret yazlık bir site olup anılan yasa uyarınca noterden tasdikli defter tutması gerektiğinden bilanço esasına göre defter tutması söz konusu değildir.
Bu durumda, davacı sitenin bilanço esasına göre defter tutması gereken kuruluş ve işletme kapsamında kabul edilerek para cezası miktarının arttırılmasında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile kararın bu yönden bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca 157.500.000 lira para cezası verilmesine ilişkin 12.9.1996 günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; yapılan denetimlerde atıksu arıtma tesisinin düzenli çalışmaması sonucu çevre kirliliğine sebebiyet verdiği tespit edilen … Tatil Sitesi adına Çevre Kanunu uyarınca verilen para cezasında mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 182.maddesinde bilanço esasına göre tutulacak defterler sayılmış, aynı yasanın 176.maddesinde 1.sınıf tüccarların bilanço esasına göre defter tutacakları belirtilmiş, 177.maddesinde de birinci sınıf tüccarların kimler olduğu sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, çevre kirliliğine sebebiyet verdiği tespit edilen davacıya 2872 sayılı Çevre Kanununun 8.maddesinde öngörülen yükümlülüğü yerine getirmediğinden bahisle aynı Kanunun 20.maddesi uyarınca davacı sitenin 213 sayılı Vergi Usül Kanununun 182.maddesi gereğince bilanço esasına göre defter tutması gereken kuruluş ve işletmeler kapsamında olması nedeniyle beş katı uygulaması ile 157.500.000.-lira para cezası verildiği, idare mahkemesinin 21.5.1997 günlü ara kararına idarece verilen yanıttan ise para cezası uygulanan işletmelerin genellikle bilanço esasına göre defter tutan yerler niteliğinde olduğunun bu nedenle davacı siteye de bilanço esasına göre defter tutan diğer işletmeler gibi, hesaplanan cezanın 5 katı uygulaması ile para cezası verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olmayan davacı tatil sitesine, cezai işlem uygulanan işletmeler genellikle bilanço esasına göre defter tutan yerler niteliğinde olduğundan bahisle, Çevre Kanununda öngörülen para cezasının beş katı uygulaması ile verilmesi mümkün olmadığından aksi yönde verilen mahkeme kararında mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle ….İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, …- lira karar harcı ile fazladan yatırılan … lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 8.11.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.