6. Daire         1998/2317 E.  ,  1998/5615 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 1998/2317
Karar No: 1998/5615

Temyiz İsteminde Bulunan :… Mensucat Fabrikası A.Ş.
Vekili :Av….
Karşı Taraf :Karşıyaka Belediye Başkanlığı
Vekili :Av….
İstemin Özeti :….İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti:Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı …’ın Düşüncesi : …, … Mevkii, … pafta, … ada, … sayılı parseli de kapsamına alan bölgede 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca yapılan ve 10.10.1995 günlü, … sayılı belediye encümeni kararıyla onaylanan parselasyon işlemiyle buna yapılan itirazın reddine ilişkin 19.12.1995 günlü, … sayılı belediye encümeni kararının iptali dileğiyle açılan davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, parselasyon işlemi yapılan alandaki tüm parsellerden eşit oranda düzenleme ortaklık payı alınması gerekirken, dava konusu işlemle düzenlemeye giren parsellerden farklı oranlarda düzenleme ortaklık payı alındığı anlaşıldığından,İdare Mahkemesince öncelikle bu durumun neden kaynaklandığının araştırılması, 6785 sayılı Yasanın yürürlükte olduğu dönemde 39. madde uyarınca taşınmaz maliklerinin isteği üzerine yapılan ifraz sonucu yapılmış terklerin bulunup bulunmadığı hususunun gerekli bilgi ve belgelerin getirtilmesi suretiyle incelenmesi gerekmektedir. İdare Mahkemesince yapılacak inceleme sonucunda belirtilen konuda imar mevzuatına aykırılık saptanmaması halinde dava konusu işlemin dağıtım yönünden mevzuata uygun olup olmadığı, böyle bir dağıtımın hangi teknik zorunluluktan kaynaklandığı, konularında uzman kişilerden oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla incelenerek açıklığa kavuşturulmalıdır.
Açıklanan nedenlerle eksik incelemeye dayalı olan temyize konu kararın bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.
Dava, …, … Mevkii, …. pafta, … ada, … sayılı parseli de kapsamına alan bölgede 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca yapılan ve 10.10.1995 günlü, 1876 sayılı encümen kararıyla onaylanan parselasyon işlemiyle buna yapılan itirazın reddine ilişkin 19.12.1995 günlü, … sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, davacıya ait kadastral parselin 33385 m2 alanlı olduğu ve 447 m2’lik kısmının düzenlemeye girdiği, bu miktardan %32,7 oranında düzenleme ortaklık payı alındıktan sonra kalan 301 m2 yere karşılık, … ada … parselden 202 m2 hisse, imar planında resmi alana ayrılan yerde oluşan … ada … parselden 99 m2 hisse verildiği, davacının kadastral parseline daha yakın olan … ve … adalardaki imar parsellerinden yer verilmemesinin teknik zorunluluktan kaynaklandığının anlaşıldığı, bu durumda dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Yürürlükten kaldırılmış bulunan 6785 sayılı İmar Kanunu’nun 37.maddesinde; “imar ve yol istikamet planlarına göre, yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının ifrazına izin verilmez. İmar Parselasyon planı tamamlanmış olan yerlerde yapılacak ifrazların bu planlara uygun olması şarttır…”, 39.maddesinde; “…Belediye hudutları içinde gayrimenkullerin tevhit ve ifrazı, bunlar üzerinde irtifak hakkı tesisi veya bu hakların kaldırılması bu kanun ve talimatnameler hükümlerine uygunluğu belediye encümenlerince, varsa imar idare heyetlerince,kabul ve tasdik edilmedikçe, tapuca tescil olunmaz.
Tarafların rızası veya mahkeme kararıyla şuyuun izalesi ve arazi taksimi de yukarıdaki hükümlere tabidir.” kuralı yer almıştır.
3194 sayılı Yasanın 18.maddesinin 2.fıkrasında belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında,bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar sahanın düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında düzenleme ortaklık payı olarak düşülebileceği,ancak alınacak düzenleme ortaklık paylarının düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuzbeşini geçemeyeceği kurala bağlanmış,anılan Yasa kuralının uygulanmasına ilişkin Yönetmeliğin 11.maddesinde de,düzenleme ortaklık payının bir düzenleme sahasında tesbit edilen düzenleme ortaklık payı miktarının bu saha içindeki kadastro veya imar parsellerinin yüzölçümü miktarına oranı olduğu,daha önceki imar uygulamaları nedeniyle düzenleme ortaklık payı veya bu amaçla başka isimlerle bir pay alınmış olan arazi veya arsaların bu ortaklık payı hesabına katılamayacağı,ancak taşınmaz sahiplerinin talepleri üzerine yürürlükten kaldırılmış olan 6785 sayılı Yasanın 39.maddesine göre daha önce ifraz edilerek tescil edilen parsellerden düzenlemeye dahil edilenlerin ilk parselin ifrazından alınan terk oranını % 35’e tamamlayan fark kadar düzenleme ortaklık payı alınabileceği belirtilmiş bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan Yasa ve yönetmelik hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, yürürlükten kaldırılmış bulunan 6785 sayılı Yasanın 39.maddesine göre taşınmaz malın malikinin isteği üzerine ifraz sonucu terk yapılmış ise yeni düzenleme de bu terk oranını % 35’e tamamlayan fark kadar düzenleme ortaklık payı alınacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu parselasyon işlemiyle davacı parselinden %32,7 oranında düzenleme ortaklık payı alınmasına karşın … ada … sayılı parselden, %074,11 ve 15 sayılı parselden %28 oranında düzenleme ortaklık payı alındığı ancak farklı oranlarda düzenleme ortaklık payı alınmasının nedeninin araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, mahkemece öncelikle yukarıda belirtilen hususun araştırılarak 6785 sayılı Yasanın yürürlükte olduğu dönemde 39.madde uyarınca taşınmaz maliklerinin isteği üzerine yapılan ifraz sonucu terklerin bulunup bulunmadığının gerekli bilgi ve belgelerin gerektirilerek incelenmesi, gerek görülürse konularında uzman kişilerden oluşturulacak bilirkişi heyetine dosya üzerinde inceleme yaptırılarak konunun açıklığa kavuşturulması suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz konu ….İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, ….-lira karar harcı ile fazladan yatırılan ….-lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 19.11.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.