6. Daire 1998/1282 E. , 1999/950 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 1998/1282
Karar No: 1999/950
Davacı :… Çimentosu ve Kireci A.Ş.
Vekilleri :Av. …-Av. …
Davalılar :1-Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili :Av….
İstemin Özeti : … Turizm Merkezi sınırları içinde kalan … alanına ait … günlü,… sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen ve 22.10.1997 gününde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından değiştirilerek onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının, turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisinin Turizm Bakanlığında olduğu, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin yetkisinin bulunmadığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın planı değiştirerek onama yetkisinin olmadığı, öne sürülerek iptali istenilmektedir.
1-Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın Savunmasının Özeti :Teklif nazım imar planının Turizm Bakanlığı’nın uygun görüşü alınarak 2634 sayılı Yasanın 7.maddesi uyarınca onaylandığı, planın planlama ilkeleri ve çizim teknikleri doğrultusunda hazırlandığı, şehircilik ilkelerine uygun bulunduğu, öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
2-İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın Savunmasının Özeti:2634 sayılı Yasanın 7.maddesi hükmü uyarınca, teklif planın Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca tadilen onandığı, planın kamu yararına, şehircilik ve planlama ilkelerine uygun olduğu öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : 2634 sayılı Yasanın 7.maddesi hükmü ile turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapmak veya yaptırmak yetkisi Turizm Bakanlığı’na, bu planı onama yetkisi de Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na verilmiş olduğundan, olay tarihinde turizm merkezi sınırları içinde kaldığı tartışmasız olan uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesince yapılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanan nazım imar planının hukuka aykırı olması nedeniyle iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Savcı …’un Düşüncesi : Dava; … Turizm Merkezi sınırları içinde kalan … alanına ait … günlü İstanbul Büyükşehir Belediye meclisi kararıyla kabul edilen ve 22.10.1997 gününde davalı Bakanlıkça değiştirilerek onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle açılmıştır.
3194 sayılı Yasanın 8. ve 4. maddeleri ile 2634 sayılı Yasanın 7. maddesinin birlikte incelenmesinden, turizm alan ve merkezlerinde Nazım imar planı yapmak ve yaptırmak yetkisinin Turizm Bakanlığına, anılan planı onaylama yetkisinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ait olduğu anlaşıldığından … turizm merkezi sınırları içerisinde kaldığı tartışmasız olan … alanıyla ilgili İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Nazım imar planı yapmak veya değiştirmek yetkisi bulunmamaktadır.
Turizm Alanlarında ve Turizm Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına ilişkin Yönetmeliğin 5/a maddesinde turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planlarının Turizm Bakanlığı’nın görüşü alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca onaylanacağı hükmü yer almakta ise de, 2634 sayılı Yasanın 7. maddesinin 1. fıkrasının özel bir düzenleme getiren hükmü karşısında turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapma ve yaptırma konusunda Turizm Bakanlığı dışında yetkili olabilecek başka bir merciin kabulü mümkün olmadığından söz konusu Yönetmeliğin 5/a maddesinin Yasanın 7’nci maddesi hükmüne dolayısıyla dava konusu işlemin de sözü edilen yasa kuralına aykırı olduğu açıktır. Bu nedenle Yönetmelik hükmü uyarınca Turizm Bakanlığının görüşünün alınmış olması sözü edilen yasa kuralına aykırı olarak tesis edilen işlemi yasallaştıramaz. Diğer yandan yasa gereği nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisine sahip olan Turizm Bakanlığının ayrıca görüşünün alınması da söz konusu olamaz.
Bu nedenle yetkisi bulunmadan Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla kabul edilip Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tadilen onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının yetki yönünden iptali gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince önceden belirlenen 16.2.1999 gününde davacı vekili Av….’in, davalı Bayındırlık ve İskan Bakanlığını temsilen Hukuk Müşaviri …’in ve davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığını temsilen Av….’ın geldiği görülmekle Savcı …’un katılmasıyla duruşma yapıldı. Aynı gün yapılan duruşma müzakeresinde Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, … Turizm Merkezi sınırları içinde kalan … alanı için 31.1.1997 günlü, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen ve 22.10.1997 günlü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı işlemi ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle açılmıştır.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 7.maddesinde, turizm bölgelerinde ve turizm merkezlerinde Turizm Bakanlığı’nca yapılan veya yaptırılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na sunulan planların 6 ay içinde onaylanacağı, Bakanlığın turizm alanlarında ve turizm merkezlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylı nazım imar planlarına uygun olarak, turizm amaçlı imar uygulama planlarını tadil etmeye ve onaylamaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıda anılan yasanın 7.maddesinin 1.fıkrasından anlaşılacağı üzere; turizm bölge ve merkezlerinde, bölgenin genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, gelecekteki nüfus yoğunluklarını, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve sorunlarının çözümü gibi hususları gösterecek ve uygulama imar planlarına esas olacak nitelikteki nazım imar planlarını yapma veya yaptırma yetkisi, bu bölgelerin özelliği ve önemi gereği, bu alanlarda yasa ile belirtilen amaçların gerçekleştirilebilmesini sağlayabilecek olan Turizm Bakanlığı’na verilmiştir. Turizm Bakanlığı’nca yapılan veya yaptırılan bu planlar da Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca onaylanacaktır.
Turizm Alanlarında ve Turizm Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına İlişkin Yönetmeliğin 5/a maddesinde, turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planlarının Turizm Bakanlığı’nın görüşü alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca onaylanacağı hükmü yer almakta ise de; 2634 sayılı Yasanın 7.maddesinin 1.fıkrasının özel bir düzenleme getiren hükmü karşısında turizm alan ve merkezlerinde nazım imar planı yapma ve yaptırma konusunda Turizm Bakanlığı dışında yetkili olabilecek başka bir merciin kabulü mümkün olmadığından,söz konusu Yönetmeliğin 5/a maddesinin Yasanın 7’nci maddesi hükmüne dolayısıyla dava konusu işlemin de sözü edilen yasa kuralına aykırı olduğu açıktır.Bu nedenle Yönetmelik hükmü uyarınca Turizm Bakanlığının görüşünün alınmış olması sözü edilen Yasa kuralına aykırı olarak tesis edilen işlemi yasallaştıramaz.Diğer yandan yasa gereği nazım imar planı yapma ve yaptırma yetkisine sahip olan Turizm Bakanlığının ayrıca görüşünün alınması da söz konusu olamaz.
Bu durumda, turizm merkezi sınırları içinde kaldığı tartışmasız olan taşınmaz ile ilgili nazım imar planını yapmak veya değiştirmek konusunda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın yetkisi bulunmadığından, bu Belediyece hazırlanan planın Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca onanmasının 2634 sayılı Yasanın 7.maddesine aykırı olması nedeniyle dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin İPTALİNE, aşağıda dökümü yapılan yargılama giderleri ile avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen … lira avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine 16.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.