6. Daire         1997/5111 E.  ,  1998/1975 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 1997/5111
Karar No: 1998/1975

Temyiz Eden İsteminde Bulunan : Turizm Bakanlığı
Diğer Temyiz Eden : …
Diğer Davalı İdare: Maliye Bakanlığı
Davalı İdareler Yanında Davaya Katılan : …
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : Orman Bakanlığı
İstemin Özeti : ….İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı …’ın Düşüncesi : Bir kamu idaresi tüzel kişisi olan Devletin organı olan Bakanlıklar ayrı bir hukuksal varlığa ve tüzel kişiliğe sahip bulunmadıklarından ayrı birer taraf sıfatıyla, aralarındaki uyuşmazlıkları yargı yerleri önüne getirerek dava konusu yapamazlar.
T.C.Anayasasının, Başbakanın, Bakanlıklar arasında işbirliğini ve hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini sağlamak, Bakanların görevlerinin Anayasa ve Yasayalara uygun olarak yerine getirilmesini gözetmek ve düzenleyici önlemleri almakla yükümlü olduğunu düzenleyen 112.maddesi uyarınca aynı tüzel kişiliği temsil eden Bakanlar arasında yetki ya da başka nedenlerle ortaya çıkan uyuşmazlıkların, Devlet içindeki organlar arasında eşgüdümü sağlamakla yükümlü Bakanlar Kurulu ve Başbakanca çözümlenmesi gerekmektedir. Belirtilen durum karşısında Orman Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı arasındaki uyuşmazlığın bu idarelerce iptal davasına konu edilmesinin mümkün olmaması nedeniyle davanın incelenmeksizin reddi gerektiğinden temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden,temyize konu İdare Mahkemesi kararını aslı müdahil sıfatıyla temyiz eden …’in davaya katılma isteminin mahkemece 27.2.1997 günlü,E:… sayılı ara kararıyla reddedildiği,anılan şahısın temyiz aşamasında Danıştay’dan davalı ya da davacı yanında müdahale isteminde de bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
Dava, …, Merkez, … Köyü, …(…) … mevkiinde bulunan … parsel sayılı taşınmazın Turizm Bakanlığına tahsisine ilişkin Maliye Bakanlığı işlemi ile anılan yer için … adına Turizm Bakanlığınca verilen ön iznin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporla dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, dava konusu parselin … Sahil Milli Parkı içinde kaldığı anlaşıldığından 2873 sayılı Milli Parklar Yasasının 6/a maddesinde yer alan milli park sınırları içinde kalıpta, bu kanunun uygulanması için gerekli olanlardan, Hazineye ait taşınmaz malların, Tarım ve Orman Bakanlığının talebi üzerine tahsis edileceği hükmü karşısında, dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemlerin iptaline karar verilmiş, karar davalı idarelerden Turizm Bakanlığınca ve … tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk sistemimizde Bakanlıklar, bir kamu idaresi tüzel kişisi olarak tanımlanan Devletin, kamu alanındaki iradesini işlem ve eylemleri ile ortaya koyan organlardır.
Bakanlıklar Devletin organı sıfatıyla, Devletten ayrı ve bağımsız bir hukuksal varlığa ve tüzel kişiliğe sahip değillerdir.Bununla birlikte, Bakanlıkların kendi görev alanları ile ilgili konularda yetki uyuşmazlıklarına düşmeleri mümkündür.
Bu nedenle, Devlet tüzel kişiliği içerisinde ve aynı kademede yer alan Bakanlıkların birbirleri ile olan ilişkilerinde koordinasyonu sağlayacak olan bir üst ortak makama ihtiyaç vardır ki, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 112 nci maddesine göre bu makam, Bakanlar Kurulunun başkanı sıfatıyla Başbakandır. Anayasa’nın anılan maddesinde; Başbakanın, Bakanlıklar arasında işbirliğini sağlamak, hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini gözetmekle görevli ve Bakanların görevlerinin Anayasa ve kanunlara uygun olarak yerine getirilmesini gözetmek ve düzeltici önlemleri almakla yükümlü olduğu hükmü yer almıştır.
Devletin tüzel kişiliğinden ayrı olarak, bağımsız tüzel kişilik sahibi olan kamu tüzel kişilerinin Devletin diğer organları ile aralarında çıkabilecek herhangi bir uyuşmazlık nedeniyle yargı mercilerine başvurabilmesi mümkün iken; aynı tüzel kişiliğin, yani Devletin, tamamlayıcı birer organı olan Bakanlıkların, ayrı birer taraf sıfatıyla, aralarındaki uyuşmazlıkları yargı yerleri önüne getirerek dava konusu yapmalarına olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, aynı tüzel kişiliği temsil eden Bakanlıklar arasında yetki veya diğer nedenlerle ortaya çıkan uyuşmazlıkların, bu tüzel kişiliğin kendisi tarafından ve organlar arasında eşgüdümü sağlamak ve düzeltici önlemleri almakla yükümlü üst organca, yani Bakanlar Kurulu ve Başbakanca çözümlenmesi gereklidir. Bu nedenle Orman Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı arasındaki uyuşmazlığın bu idarelerce iptal davasına konu edilebilmesi olanaksız bulunduğundan, davanın incelenmeksizin reddi gerekirken, mahkemece işlemlerin iptaline karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyize konu … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 2.4.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.