6. Daire         1997/4680 E.  ,  1998/2489 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No: 1997/4680
Karar No: 1998/2489

Temyiz İsteminde Bulunanler : 1 … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av….
2-… Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : … Turizm A.Ş.
Vekili : Av. …
Davacı Yanında Davaya Katılan : …
Vekilleri : Av. …-Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin bölününün usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Davacının Savunmasının Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Müdahilin Savunmasının Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, 23.1.1997 günlü Turizm Bakanlığı işleminin, yeni biri mar planı yapılması veya onaylanmasına yönelik olmadığı anlaşıldığından, İdare Mahkemesince aksi yönde bir yorumla dava konuusu işlemlerin iptaline karar verilmesinde isabet bulunmadığı nedeniyle kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı …’in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Davacının katılma kararından rücu edilmesi istemi yerinde görülmedi.
Dava, …, … Mah. … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki inaşaata ilişkin proje tasdiki ve ruhsat temdidi işlemlerinin iptali ile yeni ruhsat alınıncaya kadar mühürlenerek durdurulmasına ilişkin 10.12.1992 günlü, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararının, bu karara dayanılarak tesis edilen 15.12.1992 günlü, 6922 sayılı … Belediye Başkanlığı işleminin ve 17.12.1992 günlü, 0785 sayılı yapı tatil tutanağının iptali istemiyle açılmış; İDare Mahkemesince, Danıştay Altıncı Dairesinin 18.2.1997 günlü, E:1996/4797, K:1997/767 sayılı bozma kararına uyularak, Mahkemenin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu 10.12.1992 günlü, 975 sayılı büyükşehir belediye meclisi kararının iptaline karar verilmiş olması nedeniyle, aynı davacı tarafından aynı kararın iptali istemiyle açılan bu davanın anılan işleme yönelik kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına; diğer işlemlere gelince; uyuşmazlığa konu taşınmazla ilgili 27.10.1992 günlü, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 4.11.1992 günlü, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin Danıştay Altıncı Dairesince iptal edilmesi nedeniyle dava konusu işlemlerin de hukuki dayanağının kalmadığı, diğer taraftan imar planı veya plan değişikliklerinin idari yargıda iptali halinde önceki planların kendiliğinden yürürlüğe girmesinin mümkün bulunmadığı, taşınmazın Taşkışla Turizm Merkezi içinde bulunması nedeniyle plan yapmaya yetkili olan Turizm Bakanlığının 23.1.1997 günlü işlemi ile, ruhsatın düzenlendiği tarihte geçerli olan 26.5.1989 günlü imar planının yeniden onaylanarak yürürlüğe konulduğu ve uygulamanın bu plan koşullarına göre yapılacağı belirtildiğinden, düzenlendiği tarihte ve yürürlükteki plan koşullarına uygun olan inşaat ruhsatının, yargı kararıyla iptal edilmiş ve yetkisiz makamca tesis olunmuş plan değişiklikleri gerekçe gösterilerek iptalinde ve yapının mühürlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, kararın iptale ilişkin bölümü davalı idareler tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığa konu taşınmaz üzerindeki inşaat için 23.10.1983 tarihli plan uyarınca 27.5.1987 günlü temel ruhsatı verildiği, taşınmazın turizm merkezi olarak ilan edilmesi üzerine 23.10.1987 günlü, imar planı değişikliğinin yapıldığı ve bu plan uyarınca 13.11.1987 tarihinde temel için yapı izin belgesi, 24.1.1989 tarihinde tadilat ruhsatı, 20.5.1992 tarihinde ruhsat temdidi ve 9.11.1992 tarihinde de temel üstü ruhsatı işlemlerinin tesis edildiği, büyükşehir belediyesince yapılan incelemede inşaatın proje onayı ve ruhsat temdidi işlemlerinin 1987 onay tarihli imar planına, 27.10.1992 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 4.11.1992 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerine aykırı olduğunun, temdit edilen projenin eski projeden farklı olduğunun saptanması üzerine 3030 sayılı Yasanın Uygulama Yönetmeliğinin değişik 10.maddesi gereğince bu işlemlerin iptali ve inşaatın mühürlenmesinin … Belediye Bakanlığı’ndan istenilmesine karşın işlem yapılmaması nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği, bu işlem sonucu da … Belediye Başkanlığı onayıyla proje tasdik ve ruhsat temdidi işlemlerinin iptal edilerek inşaatın 17.12.1992 günlü yapı tatil tutanağı ile mühürlendiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin 27.10.1992 günlü, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 4.11.1992 günlü, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleri ile bu tarihe kadar uygulanmakta olan 26.5.1989 gününde Turizm Bakanlığınca onaylanan imar planının yürürlükten kalkmış olması nedeniyle bu plana dayanılarak onaylanan projelerin ve verilen inşaat ruhsatlarının da dayanağı kalmamıştır. 27.10.1992 ve 4.11.1992 günlü plan değişiklikleri Danıştay Altıncı Dairesinin 6.6.1995 günlü, E:1994/3774, K:1995/2218 ve aynı günlü, E:1993/124, K:1995/2219 sayılı kararlarıyla iptal edilmişse de, planların iptali sonucunda yürürlükte bulunmayan önceki planın yeniden geçerlilik kazanıp yürürlüğe girmesi sözkonusu olamayacağından, anılan iptal kararları doğrultusunda yetkili idareler tarafından yapılacak olan yeni planlar uyarınca yapının durumu hakkında karar verilmesi gerekeceği açıktır.
Taşkışla turizm merkezi sınırları içerisinde bulunan ve sözü edilen iptal kararları sonucunda plansız bir bölge durumunda kalan uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin olarak iptal kararları uyarınca 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 7. maddesi hükmüne uygun olarak yeniden 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının yapılması veya onaylanması zorunlu bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, … Turizm A.Ş.’nın başvurusu üzerine Turizm Bakanlığınca 23.1.1997 günlü, … sayılı işlem ile 4.11.1992 günlü, 1/1000 ölçekli uygulama imar planının Danıştay Altıncı Dairesince iptal edilmesi üzerine 26.5.1989 tarihinde Turizm Bakanlığınca onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının yürürlükte olup, işlemlerin buna göre yapılması gerektiğinin bildirildiği anlaşılmakta ise de, anılan işlemin, iptal kararı uyarınca 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 7. maddesine göre yeni bir imar planının yapılması veya onaylanmasına ilişkin olmayıp, 4.11.1992 günlü imar planının iptali sonucunda eski planın yürürlüğe gireceği yolunda bir saptamaya yönelik, sadece bilgi mahiyetinde bir işlem olması nedeniyle, bu işlem ile 26.5.1989 tarihli planın yeniden onaylanarak yürürlüğe konulduğunun kabulüne olanak bulunmamaktadır.
Kaldıki, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 7. maddesinde yer alan, turizm bölgelerinde ve turizm merkezlerinde Turizm Bakanlığınca yapılan veya yaptırılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığına sunulan planların altı ay içinde onaylanacağı, Turizm Bakanlığının, Turizm alanlarında ve turizm merkezlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylı nazım imar planlarına uygun olarak, turizm amaçlı imar uygulama planlarını tadil etmeye ve onaylamaya yetkisi olduğu hükmü uyarınca, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlar bakımından plansız konumda bulunan uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin olarak Turizm Bakanlığınca, öncelikle nazım imar planının yapılması ve anılan hüküm gereğince onaylanması, daha sonra bu plana uygun olarak uygulama imar planının yapılması ve onaylanması gerektiğinden, bu gereğe uyulmaksızın henüz nazım imar planı bulunmayan alana ilişkin uygulama imar planının da yapılamayacağı açıktır.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin imar planlarının iptali sonucunda önceki planın kendiliğinden yürürlüğe girmeyip yeni planların yapılması gerektiği hususunun Dairemizin 18.2.1997 günlü, E:1996/4797, K:1997/767 sayılı bozma kararında da belirtilmiş ve İdare Mahkemesince de bozma kararına uyulmuş olması karşısında, yeni bir plan onayı olarak kabulüne olanak bulunmayan 23.1.1997 günlü Turizm Bakanlığı işlemi esas alınmak suretiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Diğer taraftan, …l Büyükşehir Belediye Başkanlığınca İdare Mahkemesi Başkanlığına verilen 8.9.1997 günlü dilekçe ile mahkeme başkan ve üyelerinin reddi istenildiğinden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 57. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istemin İstanbul Bölge İdare Mahkemesince incelenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, … er lira karar harcının davalı idarelere ve fazladan yatırılan …-1ira harcın temyiz isteminde bulunanlardan … Belediye Başkanlığına iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 13.5.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.