Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2022/14496 E. , 2022/10208 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/14496
Karar No : 2022/10208
YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI
Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde Astsubay Başçavuş olarak görev yapmakta iken emekli olan davacı … vekili … tarafından, müvekkilinin, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 35/D-1 maddesi uyarınca rütbesinin geri alınmasına ilişkin Milli Savunma Bakanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle… Bakanlığına karşı açılan davada, Çanakkale … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı, Bursa … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ve Ankara … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın yetki yönünden reddine dair kararları üzerine 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 43. maddesi uyarınca yetki uyuşmazlığı çıkarılmadan Dairemize gönderilen dosyada, Ankara … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında yetki uyuşmazlığı çıkarılmamış olmasına rağmen dava açma tarihi ve usul ekonomisi ilkesi birlikte dikkate alındığında yetki uyuşmazlığı çıktığının kabulü ile anılan Mahkemeler arasında çıkan yetki uyuşmazlığı 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 43. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun ”Askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıklara dair hükümler” başlıklı 20/C maddesinin 1. fıkrasında; bu maddenin; Millî Savunma Bakanlığı kadrolarında çalışan kamu görevlileri ile 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu kapsamında askerlik hizmetini yerine getiren yedek subaylar ve yedek astsubaylar ile erbaş ve erleri ilgilendiren ve askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanacağı; (Ek cümle: 30/06/2022-7415/8 md.) Bu uyuşmazlıkların çözümünde ilgilinin görev yaptığı yerin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinin yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Askeri hizmete ilişkin idari işlemler; asker kişinin askeri yeterlik ve yetenekleri, tutum ve davranışları, askeri geçmişi, asker kişi olmaktan kaynaklanan hak ve ödevleri, askerlik hizmetinin amacı, askeri görev yerlerinin özellikleri, askeri kural ve gerekler gözönünde tutularak tesis edilen işlemlerdir.
Buna göre, dava açma tarihi itibariyle davacı emekli statüsünde ise de, uyuşmazlığın, davacının emeklilik öncesi kamu görevi sırasında iktisap ettiği rütbenin geri alınmasına ilişkin işlemden kaynaklandığı ve askeri hizmete ilişkin olduğu görülmekle; Milli Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşlarında görev yapan personelin askeri hizmete ilişkin işlem ve eylemlerinden doğan uyuşmazlıklar hakkında verilen kararlar arasında uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda anılan yönde bir düzenlemeye gidilmiş olması karşısında, uyuşmazlığın bu Kanun’un 20/C. maddesi kapsamında bulunduğu, maddede belirtilen “ilgilinin görev yaptığı yer” ibaresinden ise “son görev yapılan yerin” anlaşılması gerektiği dikkate alındığında, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde, davacının son görev yaptığı Balıkesir ilinin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu Bölge İdare Mahkemesinin bulunduğu yerde olan Bursa 1. İdare Mahkemesinin yetkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava dosyasının, davanın görüm ve çözümünde yetkili olduğu belirlenen Bursa 1. İdare Mahkemesine gönderilmesine, kararın Çanakkale 2. İdare Mahkemesine, Ankara 10. İdare Mahkemesine ve taraflara bildirilmesine, 13/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.