Danıştay 5. Daire Başkanlığı         2022/14441 E.  ,  2022/10412 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/14441
Karar No : 2022/10412

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Organizasyon Turizm İşletme Gıda San ve Tic. Ltd Şti
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… sayılı müdahale isteminin kabulü ara kararının, yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulü ile kararın kaldırılmasına ve istinaf başvurusunun reddine dair … tarih ve E:…, K: … sayılı kesin kararının ve temyiz isteminin reddine ilişkin … tarih ve E:…, Temyiz No:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı … Organizasyon Turizm İşletme Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından, İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … Ada, … Parselde bulunan taşınmaza ilişkin kira sözleşmesinin, 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 8. maddesine göre fesh edilmesine ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile taşınmazın 7 gün içerisinde tahliye edilmesine dair … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; milli güvenliğin ve Kamu düzeninin gerekli kıldığı hallerde, kira sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin işlemin, Anayasaya, ilgili mevzuat hükümlerine, üstün kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu, idareye tanınan takdir yetkisinin sınırları dahilinde kullanıldığının açık olduğu, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararında; dosyada yer alan bilgi belgeler ile davalı idarece sunulan yeni belgeler birlikte değerlendirildiğinde, davacı şirket ortaklarıyla ilgili FETÖ/PDY örgütüne üyelik/yardım suçundan adli soruşturmalar yürütüldüğünden, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 8. maddesinde yer verilen koşulların gerçekleştiği anlaşıldığından, tesis edilen işlemde ve dolayısıyla davanın reddi yolunda verilen istinafa konu İdare Mahkemesi kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı karara karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulüne mahkeme kararın bozulmasına ve dava konusu işlemin iptaline dair kararın, davalı idarenin yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılması isteminin kabulüne, Dairelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kesin nitelikteki kararının kaldırılması ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararına karşı davacı tarafça yapılan istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı şirket tarafından temyiz edilmesi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…,Temyiz No:… sayılı kararıyla dava konusu kararın İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinin b bendi uyarınca temyizi kabil olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin aynı Kanunun 48. Maddesinin 6. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idarenin yargılamanın yenilenmesi talebinin kabul edilmesi için gereken yasal koşulların dava konusu olayda oluşmadığı, temyize konu mahkeme kararının kesin nitelikte olmadığı, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye davalarında dava değeri olarak yıllık kira bedelinin esas alınması gerektiği, davalı idare yanında davaya katılma talebinin ve kira sözleşmesinin feshedilmesi ve tahliye edilmesi işlemlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı belirtilerek Bölge İdare Mahkemesince verilen kararlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, uyuşmazlığın konusunun kira sözleşmesinin feshi ve taşınmazın tahliye edilmesine dair işlem olduğu, para alacağına ilişkin olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘NIN DÜŞÜNCESİ :İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun Bölge İdare Mahkemesince reddi yönünde kesin olarak verilen karar, İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinin (d) bendi uyarınca temyizi kabil bir karar olduğu anlaşılmakla, temyiz isteminin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’un 20. maddesiyle değiştirilen “Temyiz” başlıklı 46. maddesinde, “Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir.” hükmüne yer verilmiş, devamında Bölge İdare Mahkemelerinin temyiz edilebilecek nihai kararları sayma suretiyle belirtilmiştir.
Aynı Kanun’un 48. maddesinin 6. fıkrasında, temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde kararı veren mercinin temyiz isteminin reddine karar vereceği, ilgili mercinin bu kararına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabileceği hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz isteminin reddine ilişkin karara yönelik temyiz istemi yönünden:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
İstinaf isteminin; yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulü, kararın kaldırılması ve istinaf başvurusunun reddi ile müdahale isteminin kabulü ara kararına yönelik temyiz istemi yönünden:
Beşiktaş İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … Ada, … Parselde bulunan taşınmaza ilişkin kira sözleşmesinin, 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 8. maddesi uyarınca fesh edilmesine ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile taşınmazın 7 gün içerisinde tahliye edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddi yolunda verilen karar, önce … Bölge İdare Mahkemesi …. İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile kaldırılmış ve istinaf başvurusunun kabulü ile işlem iptal edilmiş olup bu kararın kesinleşmesi üzerine davalı idarece yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunulması üzerine… Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… sayılı ara kararı ile … Çevre Enerji Tarım San. Tic. Ltd. Şti. nin müdahale istemi kabul edilmiş yine aynı dairenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla yargılanmanın yenilenmesi isteminin kabulü ile kararın kaldırmasına ve istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Davacının, anılan kararlara karşı yaptığı temyiz başvurusu üzerine; … İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, Temyiz No:… sayılı kararıyla dava konusu kararın İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinin b bendi uyarınca temyizi kabil olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin aynı Kanunun 48. maddesinin 6. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
İstinaf isteminin yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulüyle kararın kaldırılması ve istinaf başvurusunun reddi ile müdahale isteminin kabulü ara kararının; 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesinde sayılan temyiz edilebilecek kararlar arasında yer almadığı ve istinaf incelemesinden geçmek suretiyle kesinleştiği açık olduğundan, söz konusu kararların bozulması istemiyle yapılan temyiz başvurusunun incelenmesine imkan bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, Temyiz No:… sayılı kararına yöneltilen temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA,
2- Kesin olarak verilen … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile aynı dairenin … tarih ve E:… sayılı müdahale isteminin kabulü ara kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 21/12/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X)KARŞI OY :
Dava konusu taşınmaza ilişkin kira sözleşmesinin, 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 8. maddesi uyarınca fesh edilmesine dair Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile taşınmazın 7 gün içerisinde tahliye edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; işbu uyuşmazlığa ilişkin olarak verilen İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kesin olarak verilen … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz isteminin, aynı mahkemenin … tarih ve E:…, Temyiz No:… sayılı kararıyla İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca temyizi kabil olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin aynı Kanunun 48. maddesinin 6. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinde, Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin tahdidi olarak sayılan davalar hakkında verdikleri kararların başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği, yine aynı maddenin (d) bendinde, belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davalarının temyiz edilebileceği hükmü yer almaktadır.
Uyuşmazlık konusu Sözleşmenin feshi ve taşınmazın 7 gün içinde tahliyesinin, sözleşmeden doğan bir sebepten kaynaklanmayıp, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca tek taraflı kamu gücü kullanılması suretiyle tedbir amaçlı bir işlem olduğu, tahliye işlemi ile birlikte değerlendirildiğinde, belli bir ticari faaliyetin icrasının engellenmesi sonucunu doğurduğu açıktır.
Bu nedenle, İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun Bölge İdare Mahkemesince reddi yönünde kesin olarak verilen karar, İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca temyizi kabil bir karar olduğu anlaşılmakla, temyiz isteminin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.