Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2019/77 E. , 2023/7673 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/77
Karar No : 2023/7673
TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI): …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sözleşmeli astsubay adayı olan davacı tarafından, 29/10/2016 tarih ve 29872 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca sözleşmesinin feshedilerek astsubay adaylığından ilişiğinin kesilmesine ilişkin Hava Teknik Okullar Komutanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının hava astsubayı olarak ön sözleşmesinin yapıldığı ve 24.06.2016 tarihi itibariyle eğitimini tamamlayarak diploma almaya hak kazandığı, ancak henüz sözleşmesinin yapılmadığı ve 675 sayılı Olağanüstü Hal kapsamında Bazı Tedbirlerin Alınması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname’nin 6. maddesi 1. fıkrası (a) bendi uyarınca ön sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmakla, henüz sözleşmesi tamamlanmayan davacı hakkında ön sözleşmesinin feshi işleminin, temin işleminin tamamlanmaması nedeniyle anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesi 1. fıkrası kapsamında tesis edildiği dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işleme karşı herhangi bir başvuru imkanı bırakılmadığı, statüye atanmak için gerekli olan eğitim süresinin tamamlandığı, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; Bölge İdare Mahkemesi kararında usul ve esas bakımından hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, Milli Savunma Bakanlığının yanında Cumhurbaşkanlığı da hasım mevkiine alınarak dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı, sözleşmeli astsubay adayı iken, 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca Hava Teknik Okullar Komutanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile sözleşmesi feshedilerek astsubay adaylığından ilişiğinin kesilmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde; idari işlemler hakkında yetki, şekil, neden, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, idari dava türleri arasında sayılmış, “Dilekçeler üzerine ilk inceleme” alt başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde; dava dilekçesinin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği belirtilmiş, 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise; davaya konu edilen işlemin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlem niteliğinde bulunmaması durumunda davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
08/03/2018 tarih ve 30354(mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7084 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun ile yasalaşan 29/10/2016 tarih ve 29872 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin “İptal edilen geçiş işlemleri” başlıklı 6. maddesinde; “(1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarih itibarıyla;
a) Kuvvet Komutanlıkları tarafından temin faaliyeti tamamlanmamış olan subay ve astsubay adayları ile sözleşmeli subay ve astsubay adayları hakkındaki işlemler iptal edilmiştir.
b) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109 uncu maddesi uyarınca astsubaylıktan subaylığa; 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 15 inci maddesi uyarınca uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş aşamasında olan ancak nasıpları onaylanmamış adayların statüye geçiş işlemleri iptal edilmiştir.
(2) Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında işlem tesis edilenlerden herhangi bir tazminat alınmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, temin faaliyeti tamamlanmamış astsubay adayı olan davacının sözleşmesinin feshedilerek astsubay adaylığından ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin dava konusu edildiği ve bu işlemin doğrudan kanun niteliği taşıyan bir hukuki düzenleme olan Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesi ile gerçekleştirildiği anlaşıldığından, idari davaya konu olabilecek nitelikte bir idari işlem bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, davacının sözleşmesinin feshedilerek astsubay adaylığından ilişiğinin kesilmesine ilişkin olarak idare tarafından tesis edilen bir “idari işlem” bulunmadığı gerekçesiyle davanın “incelenmeksizin reddine” karar verilmesi gerekirken, “davanın reddi” yönünde verilen İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin İzmir Bölge İdare Mahkemesi 2. İdare Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 01/06/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.