Danıştay 5. Daire Başkanlığı         2017/2658 E.  ,  2020/5243 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2658
Karar No : 2020/5243

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : .. Valiliği / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bursa İli, … İlçesi, … Polis Merkezi Amirliği emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının “amir ve üstlerine hakaret etmek” suçunu işlediğinden bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/D-6. maddesi uyarınca 24 ay uzun süreli durdurma cezasıyla cezalandırılması gerekmekte ise de, anılan Tüzük’ün 15. maddesi uyarınca bir alt ceza uygulanarak 10 ay kısa süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına, ancak öğrenim durumu itibarıyla yükselebileceği kadronun son kademesinde bulunduğundan, bu cezanın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca “brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesi” şeklinde uygulanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Bursa Valiliği İl Polis Disiplin Kurulu kararının iptaline ve yapılan kesintinin yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün yasal dayanağı olan 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu’nun 83. maddesinin ilk cümlesinin Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi nedeniyle yasal dayanağı kalmayan Tüzük hükmü dayanak alınarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün yasal dayanağı olan 3201 sayılı Kanun’un 83. maddesinin birinci cümlesini iptal eden ve 29/01/2016 tarihli ve 29608 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 13/01/2016 tarihli ve E:2015/85, K:2016/3 sayılı kararında, iptal hükmünün bir yıl sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmek suretiyle, kanun koyucuya bir yıl içinde yeniden düzenleme yapma imkanı getirildiği, bu durumda, kanun koyucu tarafından yeni bir kanun yapılıncaya veya iptal kararının yürürlüğe gireceği 29/01/2017 tarihine kadar Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerinin yürürlükte olduğu, Mahkemece verilen iptal kararının, personelin disiplin cezası verilmesine neden olan fiilinin yaptırımsız kalması sonucunu doğuracağı belirtilerek dava konusu disiplin cezasını iptal eden İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Bursa İli, … İlçesi, … Polis Merkezi Amirliği emrinde polis memuru olarak görev yapan davacı hakkında tesis edilen Bursa Valiliği İl Polis Disiplin Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararında; davacının “amir ve üstlerine hakaret etmek” suçunu işlediğinden bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/D-6. maddesi uyarınca 24 ay uzun süreli durdurma cezasıyla cezalandırılması gerekmekte ise de, anılan Tüzük’ün 15. maddesi uyarınca bir alt ceza uygulanarak 10 ay kısa süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına, ancak öğrenim durumu itibarıyla yükselebileceği kadronun son kademesinde bulunduğundan, bu cezanın 657 sayılı Kanun’un 125. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca “brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesi” şeklinde uygulanmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, söz konusu cezanın iptali ile bu ceza nedeniyle yapılan kesintinin yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 153. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında, “Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmi Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.
İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukuki boşluğu dolduracak kanun tasarı veya teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar.” hükmü yer almaktadır.
6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 66. maddesinin 3. fıkrasında da, “Mahkemece iptaline karar verilen kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü veya bunların belirli madde veya hükümleri, iptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Mahkeme gerekli gördüğü hâllerde, Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihi bir yılı geçmemek üzere ayrıca kararlaştırabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa Mahkemesinin, 29/01/2016 tarihli ve 29608 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 13/01/2016 tarihli ve E:2015/85, K:2016/3 sayılı kararıyla, 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 83. maddesinin birinci cümlesi Anayasa’ya aykırı görülerek iptal edilmiş ve anılan kararın Anayasa’nın 153. maddesinin 3. fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin 3. fıkrası gereğince, Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak bir yıl sonra yürürlüğe girmesi karara bağlanmıştır.
Anayasa Mahkemesi tarafından, Anayasa’nın 153. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak bir yıl süre ile yürürlüğe girmesinin ertelenmiş olması, 3201 sayılı Kanun’un 83. maddesinin birinci cümlesinin iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluğu doldurmak üzere yasama organına bir yıl süre verilmesi amacını taşımakla birlikte, bir diğer amaç da, iptal kararı nedeniyle ortaya çıkacak olan hukuksal boşluğun kamu düzenini ihlal edici nitelikte görülmesi nedeniyle anılan Kanun’un 83. maddesinin birinci cümlesinin bir yıl süreyle yürürlükte kalmasının sağlanmasıdır.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararında; yukarıda açıklanan hususlar gözetilmeden, Anayasa Mahkemesi kararının yalnızca iptal hükmü nazara alınıp, bir yıl ertelenmesine ilişkin kısmının dikkate alınmaması hukuken kabul edilemez. Bu durumun, ülke iç güvenliğinden sorumlu olan ve denetimi ve disiplini de, yaptığı vazife kadar önemli olan emniyet teşkilatının, disiplin mevzuatı olmadan hareket etmesine ve kamu hizmetinin aksamasına sebep olacağı açıktır.
Dolayısıyla, kamu yararını olumsuz yönde etkileyecek hukuksal bir boşluğun doğmamasını teminen getirilen bu sürenin yalnızca yasama organına yönelik olduğunun kabulü, öncelikle iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihin ayrıca belirlenmesine ilişkin Anayasa Mahkemesi kararına, bunun yanı sıra Anayasa’nın 153. maddesinin son fıkrasında yer alan, Anayasa Mahkemesi kararlarının yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlayacağı kuralına aykırılık teşkil edecektir.
Bu nedenle, temyize konu İdare Mahkemesi kararının verildiği tarih itibarıyla henüz yürürlüğe girmediği açık olan Anayasa Mahkemesinin anılan iptal kararının bakılan davada uygulanması mümkün değildir. Aksi yöndeki düşüncenin kabulü halinde, Anayasa’nın 153. maddesi hükümleri ihlal edilecek ve hukuki boşluğa sebebiyet verilecektir. Bu durum ise, Anayasa Mahkemesinin anılan kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih ile kararın yürürlüğe gireceği tarih arasındaki dönemde idarece disipline aykırı eylemlere hiçbir disiplin cezası verilememesi ve daha önce verilip de henüz yargılama süreci devam eden tüm disiplin cezalarının da iptali sonucunu doğuracak, böylece azımsanmayacak bir süreçte işlenen ve disiplin cezasını gerektiren tüm fiillerin yaptırımsız kalması sonucunu doğuracaktır.
Bu durumda, uyuşmazlığın görüldüğü tarih itibarıyla Anayasa Mahkemesinin anılan kararının henüz yürürlüğe girmemiş olması ve dolayısıyla Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün dayanağı olan 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 83. maddesinin birinci cümlesinin yürürlükte olduğu hususu nazara alındığında, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı gerekçe alınıp dava konusu işlem hakkında, belirtilen gerekçeyle iptal hükmü kurulması yolundaki Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne;
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 18/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.