Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2016/19887 E. , 2020/5241 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/19887
Karar No : 2020/5241
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, … Adliyesinde … Ceza Mahkemesi Hakimi olarak görev yaptığı dönemde hakkında düzenlenen 18/05/2011 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının 08/05/2009-19/04/2011 dönemindeki çalışmalarının incelenmesi sonucunda düzenlenen dava konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun, denetim dönemi içerisindeki performansının değerlendirilmesine ve geliştirilmesine ilişkin olduğu, anılan Formun “Gözlem veya Kanıtlar” bölümünde, denetim sırasında yapılan inceleme sonucunda Mahkemelere yönelik olarak getirilen bazı tavsiyelerin (“Çalışanları işle ilgili teşvik etmesi ve uyum içinde çalıştırması”, “İş ve insan ilişkilerinde nezaket ve saygı kurallarına riayeti”, “Çalışanlarla ve meslektaşlarıyla diyaloğu işbirliği ve uyumu”, “Eleştiri ve görüşlere açık olması” hususları) davacı hakkında yapılan değerlendirmeye dayanak alındığı, anılan tavsiyeleri içeren tavsiyeler listesinin davacıyla ilgili kısımlarının incelenmesi sonucunda da tavsiyelerin yapılan tespitlerle ve ilgili mevzuat hükümleriyle uyumlu olduğu, öte yandan denetimi yapan müfettişin yanıldığı, yanıltıldığı, objektiflikten uzaklaşarak yanlı ya da önyargılı davrandığına dair bir bilgi ve bulgunun dava dosyasında mevcut olmadığı da dikkate alındığında, davacının 75 puanla değerlendirilen 18/05/2011 tarihli performans değerlendirme ve geliştirme formunda hukuka ve objektif değerlendirme esaslarına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işleme ilişkin teftişten sonra Bodrum Hakimi olarak görev yapmakta iken yapılan teftiş kapsamında tarafına ‘Beklenenin Üstünde-80 puan’ takdir edildiği, bu durumun idarenin çelişki içinde olduğunu gösterdiği, aynı teftişte hakkında birbirinden farklı üç ayrı Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formu düzenlendiği, …’da görev yaptığı üç yıl boyunca hakkında HSYK’ya herhangi bir şikayet yapılmadığı, teftişe tabi dönemde (C) defterinin 16. sırasında mümtazen terfi ettiği, dava konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formundaki düşük notlar ile olumsuz açıklamanın somut bilgi ve belgeye dayandırılmadığı, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından; davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, … Adliyesinde … Ceza Mahkemesi Hakimi olarak görev yaptığı 08/05/2009-19/04/2011 tarihleri arasındaki döneme ilişkin işlemleri, yapılan olağan denetimde incelenmiş, bu denetim sonucunda Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Müfettişince düzenlenen 18/05/2011 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formu ile 74 puan verilerek ‘Beklendiği kadar’ düzeyinde değerlendirilmiştir.
Söz konusu Formda, davacının anılan dönemdeki çalışmaları “Yönetsel Yetkinlikler” başlığı altındaki “(1.1.3.)Çalışanları işle ilgili teşvik etmesi ve uyum içinde çalıştırması, (1.2.1.)İş ve insan ilişkilerinde nezaket ve saygı kurallarına riayeti, (1.2.2.)Çalışanlarla ve meslektaşlarıyla diyaloğu işbirliği ve uyumu, (1.3.3.)Eleştiri ve görüşlere açık olması” kriterleri yönünden “Gelişme Gerekli” düzeyinde, diğer kriterler yönünden ise “Beklendiği Kadar” veya “Beklenenin Üzerinde” düzeyinde değerlendirilmiş, Formun bu başlığa ilişkin “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında “Soruşturma yapılmasını gerektirecek boyutta olmasa da, ilgilinin meslektaşları ve avukatlardan edinilen bilgilere göre iş sahiplerine karşı zaman zaman kırıcı davranabildiği, bu durumun uyum nezaket ve saygı kuralları ile işbirliği içerisinde çalışmada zorlandığının bir göstergesi olarak görülmüştür.” şeklinde açıklamada bulunulmuş, Formun “Fonksiyonel Yetkinlikler” başlığı altında, “Dosyaya gelen ve istenen bilgi ve belgelerin kontrolünü yapması”, “Eski yıllardan intikal eden dosyaları bir an önce sonuçlandırmaya çalışması” kriterleri yönünden “Gelişme Gerekli” düzeyinde, diğer kriterler yönünden ise “Beklendiği Kadar” veya “Beklenenin Üzerinde” değerlendirilmiş ve Formun bu başlığa ilişkin “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında “(2.2.9.) İlgilinin baktığı mahkemenin iş ve mahiyet cetvelleri incelendiğinde, bir önceki denetimden eski yıllardan kalan dosyaların bir çoğunun çıkarılmadığı, ya da zamanaşımına uğraması sonucunda düşme kararı verilerek sonuçlandırıldığı belirlenmiştir. (2.1.6.) Bu konuya ilişkin ceza mahkemeleri tavsiyeleri bölümünde 3-b ile …, … esas sayılı dosyalara tavsiye yapılmıştır.” şeklinde açıklamada bulunulmuştur.
Anılan Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun davacıya tebliğ üzerine davacı tarafından 13/01/2012 tarihinde Forma itiraz edilmiş, bu nedenle yeniden düzenlenen 10/02/2012 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunda, “Yönetsel Yetkinlikler” başlığı altında girilen verilerde değişiklik yapılmamış, bu başlığa ilişkin “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında belirtilen ifadeye eklemeler yapılmış, “Fonksiyonel Yetkinlikler” başlığı altındaki “Eski yıllardan intikal eden dosyaları bir an önce sonuçlandırmaya çalışması” kriteri daha önce “Gelişme Gerekli” olarak düzenlenmişken “Beklendiği Kadar” şeklinde düzeltilmiş ve “Gözlem veya Kanıtlar” kısmından “(2.2.9.) İlgilinin baktığı mahkemenin iş ve mahiyet cetvelleri incelendiğinde, bir önceki denetimden eski yıllardan kalan dosyaların bir çoğunun çıkarılmadığı, ya da zamanaşımına uğraması sonucunda düşme kararı verilerek sonuçlandırıldığı belirlenmiştir.” ifadesi çıkarılmış ve toplam 75 puan verilmiştir.
Söz konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun davacıya tebliğ üzerine davacı tarafından Forma yeniden itiraz edilmiş, bu nedenle üçüncü kez düzenlenen 18/05/2011 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunda “Yönetsel Yetkinlikler” başlığı altındaki “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında belirtilen ifadeye yapılan eklemeler anılan kısımdan çıkarılmış, “Fonksiyonel Yetkinlikler” başlığı altında girilen veriler ile toplam puanda değişiklik yapılmamıştır.
Bunun üzerine, 18/05/2011 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 24. maddesinde, “Adalet müfettişleri, denetimleri sırasında inceledikleri belgelere ve gözlemlerine dayanarak hakim ve savcılar hakkında düzenleyecekleri hal kağıtlarını ilgilinin gizli sicil dosyasına konulmak üzere Teftiş Kurulu Başkanlığına gönderirler.” hükmü yer almıştır.
09/04/2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin “Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formları” başlıklı altıncı bölümünün “Performans değerlendirme ve geliştirme formları hakkındaki genel ilkeler” başlıklı 33. maddesinde, “(1) Performans değerlendirme ve geliştirme formu; denetlenen hâkim ve savcıların denetim dönemi içerisindeki performanslarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik belgedir.
(2) Denetimin başladığı gün itibarıyla görevde bulunanların, o yerdeki hizmet süresinin altı ayı aşması hâlinde haklarında performans değerlendirme ve geliştirme formu düzenlenir. Altı aylık sürenin hesaplanmasında; izin ve rapor gibi hallerle, yetkili olarak başka yerde geçen süreler düşülür.
(3) Denetime başlanılan tarih dikkate alınarak, o mahalden ayrılmalarından itibaren üç ay geçmeyenler hakkında da performans değerlendirme ve geliştirme formu tanzim edilir.
(4) Yeterince kanaat edinilmesi hâlinde denetim raporunda izahat verilerek çalıştıkları ve ayrıldıkları süreye bakılmaksızın ilgililer hakkında performans değerlendirme ve geliştirme formu tanzim edilebilir.
(5) Emekli olanlar hariç olmak üzere, meslekten ayrılanlar hakkında performans değerlendirme ve geliştirme formu düzenlenir.
(6) Performans değerlendirme ve geliştirme formu düzenlenirken veri ve bilgi toplama kaynak ve yöntemleri şunlardır;
a) Belgeler: Denetlenen kişilerin genel ve müstemir yetki, görevlendirme veya iş bölümü yoluyla uhdesinde bulunan karara bağlanmış ve derdest evrakın tamamını ifade eder.
b) UYAP Verileri: Denetlenen birimlerdeki kişilerin görevleri kapsamında yapılan ve performansının değerlendirilmesinde yararlanılabilecek her türlü iş ve işlemlerle ilgili istatistikler ile Genel Kurul tarafından belirlenecek forma uygun kişisel iş cetvellerinin UYAP kayıtlarından veya fizikî olarak alınmasıdır.
c) Değerlendirme Formu: Müfettiş tarafından yapılacak olan değerlendirmenin tüm boyutları ile yapılması amacıyla, diğer veri toplama yöntemleriyle bilgi edinilmesinde zorluk bulunan ve ilgilinin bilinmesinde fayda gördüğü özel durumları ile performansını etkileyen hususları açıklayabileceği, düzenlenmesi ihtiyari olan ve Genel Kurul tarafından belirlenecek forma uygun olarak kişinin kendisi tarafından doldurulacak olan belgedir. Bu belge performans değerlendirme ve geliştirme formuna eklenir.
ç) Gözlem: Müfettişin denetim mahallinde yargı hizmetlerinin genel gidişatı ve denetlediği kişilerin meslekî nitelikleri hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla yaptığı incelemelerdir.
d) Sosyal Bilimler Alanındaki Diğer Veri Toplama Kaynakları ve Yöntemleri: Denetlenen kişi ve birimler hakkında daha kapsamlı bilgi elde edinmek amacıyla yukarıda sayılan veri toplama kaynak ve yöntemlerinin yanı sıra, gerektiğinde sosyal bilimler alanında kabul görmüş, anket, odak grup çalışması, görüşme, soru kâğıdı yoluyla meslektaş ve personel değerlendirmesi gibi yöntemlerin kullanılmasıdır.
(7) Performans değerlendirme ve geliştirme formu düzenlenirken, objektif ölçüler içinde kalınarak kişisel verilerin gizliliğine riayet edilir. Altıncı fıkrada belirtilen kaynak ve yöntemlerle edinilen veri ve bilgiler ciddi ve titiz bir şekilde tetkik ve analiz edilir. Gerekli görülen hususların sonuçları mahiyetine göre performans değerlendirme ve geliştirme formunda veya denetim raporunda açıklanabilir.
(8) Performans değerlendirme ve geliştirme formu tek nüsha düzenlenerek müfettiş tarafından imzalanır. İş taksimi yapılmak suretiyle birden fazla müfettiş eliyle icra olunan denetimlerde; ilgili birimi denetleyen müfettiş veya müfettişler ile grup başkanınca müştereken imza edilir. Bir birimin birden fazla müfettiş tarafından denetlenmesinde her müfettiş denetlediği kısma ilişkin bilgileri doldurur.
(9)Haklarında performans değerlendirme ve geliştirme formu tanzim edilmeyenler açısından düzenlenmeme sebebi denetim raporunda açıklanır.” kuralına yer verilmiştir.
Aynı Yönetmelik’in “Performans değerlendirme ve geliştirme formunun düzenlenmesi” başlıklı 34. maddesinde, “(1) Performans değerlendirme ve geliştirme formu, bu Yönetmelikteki esaslar ve Genel Kurul tarafından belirlenecek forma göre düzenlenir.
(2) Performans değerlendirme ve geliştirme formu, denetlenen ve değerlendirmeye tabi hâkim ve savcılar için;
a) Adı ve soyadı, sicili, görevi, derecesi ve kademesi, mesleğe başlama tarihi, burada göreve başlama tarihi, son görev tarihi, birinci sınıfa ayrılma tarihi ve değerlendirme dönemine dair bilgileri,
b) Yönetsel ve fonksiyonel yetkinlikler ile bunların alt kriterleri,
c) Güçlü yönleri ve gelişim alanları,
ç) Gerekiyorsa, müfettişin görüş ve önerileri, bölümlerinden oluşur.
(3) Performans değerlendirme ve geliştirme formunun düzenlenmesinde; yedinci fıkrada belirtilen esaslar gözetilerek “mükemmel”, “beklenenin üstünde”, “beklendiği kadar”, “gelişme gerekli” ve “yetersiz” şeklindeki beşli ölçek sistemine göre değerlendirme yapılır. Her bir yetkinlik alanının değerlendirme ağırlığı, Genel Kurul tarafından belirlenecek “performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formu”nda gösterilir.
(4) Performans değerlendirme ve geliştirme formunda yer alan her bir yetkinlik alanına dair bölüm doldurulur. Değerlendirme esnasında kişinin bulunmaması veya herhangi bir nedenle yeterli kanaat edinilememesi nedeniyle doldurulmayan kısımlar ile ilgilinin sıfat, yetki ve iş bölümüne göre sorumlu olmadığı kısımlar boş bırakılarak değerlendirmeye tâbi tutulmaz. Bir yetkinlik alanında boş bırakılan haneler o yetkinlik alanının toplam puan içerisindeki ağırlığını değiştirmez, aynı yetkinlik alanının puanı doldurulan diğer hanelerine veya bir yetkinlik alanının tamamen boş bırakılması halinde bu alanın yetkinlik puanı, diğer yetkinlik alanlarına ağırlıklarına göre hesaplama yöntemi formu uyarınca otomatik olarak dağıtılır. Değerlendirilen kişinin her bir yetkinlik düzeyinin performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formunda tayin edilen ham puanın yüzde 85’i ve üstünde aldığı alanlar güçlü yönleri, yüzde 65’in altında aldığı alanlar ise gelişim alanları olarak performans değerlendirme ve geliştirme formu sonuç raporunda gösterilir.
(5) Performans değerlendirme ve geliştirme formunun işaretlenmesi suretiyle ilk önce toplam yetkinlik puanı belirlenir. Değerlendirme sonucunun performans düzeyi belirlenirken bu toplam yetkinlik puanındaki yarım ve daha fazla küsurat tam sayıya tamamlanır, yarımdan az olan küsurat ise hesaba katılmaz. Raporlama yapılırken her bir yetkinlik alanı için ağırlıklı puanların hesaplaması ve sonuç değerlendirmesinin yapılmasına ilişkin hesaplama yöntemi performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formunda gösterilir.
(6) Performans değerlendirme ve geliştirme formu doldurulurken “gelişme gerekli” ve “yetersiz” seçeneklerin işaretlenmesi halinde ilgili kısma açıklama yapılır.
(7) Performans değerlendirme ve geliştirme formundaki yetkinlik düzeyleri 100 üzerinden yapılan değerlendirmede;
a) Mükemmel: 95-100 arasına karşılık gelmekte olup, en üst seviyede performans derecesini gösterir, tüm çalışmaların her açıdan beklenti ve gereklerin çok ötesinde, fevkalade bir şekilde yerine getirildiğini, çok çok nadir hata yapıldığını ve bunların küçük ve önemsiz olduğunu,
b) Beklenenin üstünde: 80-94 arasına karşılık gelmekte olup, nitelik ve nicelik yönünden görevin, beklenti ve gereklerin ötesinde, çok iyi şekilde yerine getirildiğini, çok az hata yapıldığını ve bunların küçük hatalar olduğunu,
c) Beklendiği kadar: 70-79 arasına karşılık gelmekte olup, nitelik ve nicelik yönünden görevin temel beklenti ve gereklerine uygun bir şekilde yerine getirildiğini, yapılan hataların işin aksamasına yol açacak düzeyde olmadığını,
ç) Gelişme gerekli: 40-69 arasına karşılık gelmekte olup, sıklıkla hata yapıldığını ve bunlar nedeniyle işin aksamaya uğradığını, görevin beklenti ve gereklerinin asgari veya orta derecede yerine getirildiğini, ileride eksikliklerin ve yetersizliklerin giderilerek daha iyi sonuç alma olasılığının olduğunu ve bu performans düzeyinin gelişime ihtiyaç gösterdiğini,
d) Yetersiz: 0-39 arasına karşılık gelmekte olup, görevin yerine getirilmediğini veya beklenti ve gereklerin altında yerine getirildiğini, sürekli olarak hata yapıldığını, bu hataların işin yeniden yapılmasına yol açabildiğini ve bunların yargıya ya da iş sahiplerine olumsuz şekilde yansıdığını, bu performans düzeyinin acilen gelişime ihtiyaç gösterdiğini, bu düzey için performansı düşüren nedenler araştırılarak gerekli tedbirlerin alınması yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eder.
(8) Müfettiş tarafından gerekli görülen görüş ve öneriler ilgili kısımda belirtilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacı, dava konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun “Fonksiyonel Yetkinlikler” başlığı altındaki “Dosyaya gelen ve istenen bilgi ve belgelerin kontrolünü yapması” kriteri yönünden “Gelişme Gerekli” düzeyinde değerlendirilerek bu başlığa ilişkin “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında “(2.1.6.) Bu konuya ilişkin ceza mahkemeleri tavsiyeleri bölümünde 3-b ile …, … esas sayılı dosyalara tavsiye yapılmıştır.” şeklinde açıklama yapıldığı görülmüş olup, söz konusu tespitlerin, Müfettişlerce Mahkemenin denetimi sonucunda tespit edilen hususlara yönelik olarak Mahkemeye verilen tavsiyeleri içeren tavsiyeler listesinin davacıyla ilgili kısımlarında yapılan tespitlerle ve ilgili mevzuat hükümleriyle uyumlu olduğu görüldüğünden, dava konusu Formun anılan kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, dava konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunun “Yönetsel Yetkinlikler” başlığı altında davacı “(1.1.3.)Çalışanları işle ilgili teşvik etmesi ve uyum içinde çalıştırması, (1.2.1.)İş ve insan ilişkilerinde nezaket ve saygı kurallarına riayeti, (1.2.2.)Çalışanlarla ve meslektaşlarıyla diyaloğu işbirliği ve uyumu, (1.3.3.)Eleştiri ve görüşlere açık olması” kriterleri yönünden “Gelişme Gerekli” düzeyinde değerlendirilmiş ve bu başlığa ilişkin “Gözlem veya Kanıtlar” kısmında “Soruşturma yapılmasını gerektirecek boyutta olmasa da, ilgilinin meslektaşları ve avukatlardan edinilen bilgilere göre iş sahiplerine karşı zaman zaman kırıcı davranabildiği, bu durumun uyum nezaket ve saygı kuralları ile işbirliği içerisinde çalışmada zorlandığının bir göstergesi olarak görülmüştür.” şeklinde açıklamaya yer verilmiş ise de, söz konusu tespitlerin somut bilgi ve belgeye dayandırılmadığı, davacı tarafından dava dosyasına sunulan meslektaşlarının mezkur tespit ile ilgili imzalı mektuplarında davacıyı destekler nitelikte ifadelere yer verildiği, ayrıca davacı hakkında görevi nedeniyle muhatap olduğu personele karşı kırıcı davrandığı iddiası üzerine yapılan disiplin soruşturması söz konusu tespite dayanak alınmış ise de, Hakimler ve Savcılar (Yüksek) Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararı ile, davacıya isnat edilen söz konusu iddia hakkında, söylediklerinin amir-memur ilişkisi çerçevesinde kaldığından hakkında ceza tayinine yer olmadığına karar verildiği, anılan iddiaya ilişkin disiplin soruşturmasının tek başına söz konusu tespite dayanak alınmasının da mümkün olmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunda bu yönden hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 18/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.