5. Daire 2007/5319 E. , 2007/6963 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 2007/5319
Karar No: 2007/6963
Davacı: …
Vekili: …
Davalı: Türk Hava Yolları A.O.
Vekilleri: …
Davanın Özeti: Türk Hava Yolları A.O.’nda … olarak görev yapan davacı, Türk Hava Yolları A.O. Yönetim Kurulu’nun 25.5.2007 tarihli kararıyla yürürlüğe giren Türk Hava Yolları Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin iptalini istemektedir.
Savunmanın Özeti: Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: 25.6.2006 tarihi itibariyle Türk Hava Yolları A.O.’ndaki kamu payının %49 olması nedeniyle anılan ortaklığın kamu tüzel kişiliği statüsünün sona erdirilerek özel hukuk kişisi konumuna geldiği, bu nedenle uyuşmazlığın adli yargı yerince çözümlenmesi gerektiğinden davanın görev yönünden reddedilmesi gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesi’nce işin gereği düşünüldü:
Dava, Türk Hava Yolları A.O.’nda … olarak görev yapan davacı tarafından, Türk Hava Yolları A.O. Yönetim Kurulu’nun 25.5.2007 tarihli kararıyla yürürlüğe giren Türk Hava Yolları Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin iptali istemiyle açmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesinin 3/a fıkrasında, dava dilekçelerinin idari yargının görevli olup olmadığı noktasından incelenmesi gerektiği hükmü yer almakta olup, aynı Yasa’nın 15. maddesinin 1/a fıkrasında ise 14. maddenin 3-a fıkrasına göre adli yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2. maddesinin 6. fıkrasında; “iştirak, iktisadi devlet teşekküllerinin veya kamu iktisadi kuruluşlarının veya bağlı ortaklıklarının sermayelerinin en az yüzde onbeşine, en çok yüzde ellisine sahip bulundukları anonim şirketlerdir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 17.4.2006 günlü, 2006/26 sayılı kararı doğrultusunda Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı sermayesinin %25’ine karşılık gelen … adet pay ile bu miktarın %15’ini oluşturan ek satışa konu … adet paydan oluşan toplam … adet Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hissenin Sermaye Piyasası Kurulu’nun 12.5.2006 tarih ve 22/569 sayılı kararı doğrultusunda halka arz edildiği, bu kapsamda, 25.6.2006 tarihi itibariyle Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’ndaki kamu payının %49, halka arz edilen pay oranının ise %51 olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 4. maddesinin (f) bendinde, “özelleştirme programına alınan kuruluşlardan anonim şirket statüsünde olan ve anonim şirket haline dönüştürülen kuruluşların sermayelerindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye, diğerlerinde ise özelleştirme uygulamaları sonucu devredildikleri tarihe kadar, bunların sermaye miktarlarını tespit etmek, kuruluş, birleşme veya bölünmelerinde gerekli düzenlemeleri yapmak, mal varlıkları ile hak ve yükümlülüklerine ilişkin esasları tespit etmek, hesapları ve faliyetleri ile ilgili her türlü düzenlemeyi yapmak, bu işlemleri kolaylaştırıcı tedbirleri almak” Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın görevleri arasında sayılmıştır.
Bu kapsamda, T.H.Y. Genel Müdürlüğü’nce yapılan başvuru üzerine, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 24.7.2006 günlü, 6789 sayılı yazısıyla; Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan ve hisseleri borsada işlem gören, halka açık, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığının, Ana Sözleşmesinin geçici 1. maddesinde yer alan “Ortaklık, Ortaklıktaki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar 4046 sayılı Kanun’a tabidir.” kuralına ve 4046 sayılı Yasa’nın 4/f maddesine göre, Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’nın faaliyetleri ile ilgili Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın onayına tabi işlemleri konusunda, kamu payının %50’nin altında düşmesi ve Ortaklığın kamu tüzel kişiliği statüsünün sona ermesi nedeniyle, 4046 sayılı Yasa gereğince Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın onayına tabi işlemler için, bundan böyle idarelerinden onay alınmasına gerek bulunmadığı bildirilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan, 25.6.2006 tarihi itibariyle Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’nın kamu payının %49 olması nedeniyle, Ortaklığın kamu tüzel kişiliği statüsünün sona erdirilerek özel hukuk tüzel kişisi konumuna geldiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, kamu tüzel kişiliği niteliği bulunmayan Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’na ait yönetmelik, idare hukuku alanında kurulmuş bir işlem niteliğinde bulunmadığından, sözkonusu yönetmeliğin özel hukuk hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve davanın adli yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, davanın İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14-3/a, 15-1/b maddeleri uyarınca görev yönünden reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca belirlenen …-YTL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Türk Hava Yolları A.O.’na verilmesine, artan …-YTL. posta pulu ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, 17.12.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.