5. Daire 2005/452 E. , 2007/7033 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 2005/452
Karar No: 2007/7033
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Davalı: …
Vekili: …
İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Cevabın Özeti: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleri dışında kişisel ve subjektif nedenlere dayalı olarak kurulduğu, bu nedenle iptali gerektiği sonucuna varıldığından, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: 657 sayılı Yasa’nın 76. maddesi ile idareye memurların görev ve görev yerlerinin değiştirilmesi konusunda takdir yetkisi tanınmış ise de , bu yetkinin kullanılması mutlak olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı bulunmaktadır.
…-… İlçesi Kadastro Müdürlüğünde ihtiyaç fazlası bulunduğu nedeniyle ihtiyaç duyulan … Kadastro Müdürlüğüne naklen atanacak personelin seçiminin , ilgililerin sicili , öğrenim düzeyi ve hizmet süresi gibi nesnel ölçütlere göre yapıldığının idarece ortaya konulamamış olması karşısında , davacının naklen atanmasında kamu yararı ve hizmet gereklerinin gözetilmediği anlaşıldığından , dava konusu işlemde hukuka uyarlık ; davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle , temyize konu kararın bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesi’nce işin gereği düşünüldü:
Dava, … İlçe Tapu Kadastro Müdürlüğü’nde teknisyen olarak görev yapan davacının, … Kadastro Müdürlüğü emrine naklen atanmasına ilişkin 15.4.2004 günlü işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; kamu yararı ve hizmet gereği olarak aynı zamanda … İlçesinde ihtiyaç durumu da dikkate alınarak davacının … İlçesine nakledildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı, dava konusu işlemin … Milletvekilinin yazılı isteği doğrultusunda kurulduğunu, yapılan incelemenin gerçeği yansıtmadığını ve bu incelenmenin Milletvekilinin isteğini gerçekleştirme amacıyla yapıldığını, işlemin hukuka aykırı olduğunu öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76.maddesinin 1.fıkrasında da, kurumların, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68.maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Anılan madde ile memurların naklen atanmaları konusunda idarelere takdir yetkisi tanınmış olmakla beraber, bu yetkinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının idari yargı merciince saptanması halinde idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; … Milletvekili … tarafından Tapu ve Kadastro … Genel Müdürlüğü’ne gönderilen faks mesajında aralarında davacının da bulunduğu … Kadastro Müdürlüğü’nde görevli 9 personel ile ilgili olarak, ”bu kişilerin anılan yerde ihtiyaç fazlası oldukları ve görevlerini şahsi menfaatlerine kullandıkları, …’nin kadastrosu bittiğinden bu personelin 10 yıldan fazladır …’de kaldıkları ve iş yokluğundan kendilerine özel işler yaratıp Devletin kasasına girecek harçları engelledikleri, bunlara her yıl geçici görev çıkması nedeniyle yolluk, harcırah v.s. alarak Devlete ayrı bir yük oldukları, bunlardan bazısının geçici görevde iken …’de olaylara da karıştıkları, belirtilen 9 kişi dışında dairede 1 mühendis, ve 5 teknisyen, 1 şoför, 1 hizmetli kaldığı bunların da çok yeterli olduğu” hususlarına yer verilmesi ve anılan faks mesajında yer alan hususların incelenmesi amacıyla Genel Müdürlük tarafından faks mesajının … Tapu ve Kadastro … Bölge Müdürlüğüne gönderilmesi üzerine Bölge Müdür Yardımcısı ve Bölge Müdürlüğü’nde görevli Kadastro Şube Müdürünün faks mesajında yer alan hususları incelemek üzere görevlendirildikleri, bu kişiler tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporda ise özetle, ”söz konusu faks mesajında yer alan hususlarla igili olarak yapılan inceleme ve alınan ifadeler neticesinde … Kadastro Müdürlüğünde 20 adet personel mevcut olduğu ve bu müdürlükte asli kadastro çalışmalarının tamamlanmış olması nedeniyle ihtiyaç fazlası personel olduğu, söz konusu personelin özel işler yaptıkları hususunun duyumdan ibaret olduğu, … Kadastro Müdürlüğündeki teknik personel, yaklaşık on yıldan bu yana her sezon geçici görevle başka müdürlüklerde görevlendirilmekte olup, bunun mali yönden Devlete yük olduğu gibi personel açısından da sıkıntılara neden olduğu, ismi belirtilen personelin başka müdürlüklere tayin talepleri olmadığı ve bu personelin nüfusa kayıtlı oldukları yerde ve uzun süreden beri görev yapmaları nedeniyle iş verimliliğinin azaldığı, kontrol memuru … ile teknisyen … ‘nın geçici görevle …’de görev yaparken vukuu bulan olayla ilgili inceleme ve soruşturmanın devam etmekte olduğu, müdürlükte bulunan iki adet şoför ve aracın ihtiyaç fazlası olduğu, söz konusu personelin (fax mesajında adı geçen 9 kişinin) adı geçen müdürlükte asli kadastro çalışmaları tamamlanmış olduğundan, ihtiyaç fazlası personel oldukları ve geneli itibariyle nüfusa kayıtlı oldukları ve uzun süreden beri aynı müdürlükte görev yapmalarından dolayı verimsiz hale geldikleri dikkate alındığında, ihtiyaç duyulan diğer müdürlüklere talepleri doğrultusunda tayinlerinin yapılmasının uygun olacağının belirtildiği”, bunun üzerine anılan faks mesajı ve inceleme raporunda yapılan öneri doğrultusunda … de görev yapan 10 teknisyenden 4’ünün başka ilçelere, davacının ise … kadastro Müdürlüğü emrine atandığı, öte yandan, … Kadasrtro Müdürlüğünde görev yapan teknisyenlerin kıdem sıralamasında davacının 4. sırada yer aldığı ve davacıdan kıdemsiz olan ve daha uzun süre … de görev yapmış olan bazı teknisyenlerin atamasının yapılmadığı, davacının … nüfusuna kayıtlı olmadığı, ayrıca, buradaki görevi ile ilgili olarak başarısızlığı veya olumsuzluğu yönünde bir saptamanın bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bütün milleti temsil etmek üzere seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin, yürütme organının her kademesinde çalışan kamu görevlileri üzerinde, herhangi bir biçimde baskıya yol açacak söz ve davranışlardan ve görev yerleriyle uğraşmaktan kaçınmaları, ülkenin ve kentinin sorunlarıyla ilgilenmeleri esası, Anayasa ile belirtilmiştir. Devlet memurlarının da, herhangi bir siyasal parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan davranışta bulunamayacakları da, 657 sayılı yasayla öngörülen “Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık”ın gereğidir.
Bu bağlamda, kamu yönetiminde beliren aksaklıkların giderilmesi, kamu hizmetinin daha verimli işletilmesi, yönetim içindeki kurumların işleyişiyle olanaklı olup, aksine uygulama, yönetiminin yasallığı ve yansızlığı ilkeleriyle bağdaşmaz. Dava konusu olay somutunda ise, yönetimin nesnel ölçütler çerçevesinde, ihtiyaç fazlası olarak belirleyeceği personeli, hizmetine ihtiyaç duyulan yerlere naklen atayabileceği kuşkusuzdur. Ancak, ihtiyaç fazlası personel belirlenirken ve personel planlaması yapılırken kamu yararı ve hizmetin gerekleri dışında bir amacın (kişisel, siyasi v.b.) güdülmemesi, bunun içinde, sicil, liyakat, hizmet süresi gibi nesnel ölçütler esas alınarak ihtiyaç fazlası personelin belirlenmesi gerekmektedir.
Davalı idarece, dava konusu işlemin gerekçesi olarak, yapılan inceleme sonucunda … Kadastro Müdürlüğünde görevli 9 personelin ihtiyaç fazlası olduğunun belirlendiği gösterilmiş ise de; bir milletvekili tarafından davalı idareye gönderilen ve bir örneği dosyada bulunan fax mesajında, aralarında davacının da bulunduğu … Kadastro Müdürlüğünde görevli 9 personelin tek tek isimleri ve unvanları belirtilmek suretiyle ihtiyaç fazlası olduklarının belirtilmiş olması, anılan fax mesajı üzerine yapılan incelemede ise, ihtiyaç fazlası olarak belirlenen kişiler yönünden ihtiyaç fazlası olma nedenleri ile ilgili olarak sicil, liyakat, kıdem gibi nesnel ölçütler esas alınmadan belirleme yapılmış olması, buna karşın, davacının görevinde başarısızlığı veya yetersizliği yönünde bir saptamanın bulunmaması karşısında, sadece anılan fax mesajındaki savlara dayanılarak ve bu mesajdaki istemleri gerçekleştirmeye yönelik olarak kurulduğu anlaşılan dava konusu işlemde kamu yararı, hizmet gereklerine ve hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuksal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 18.12.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.