5. Daire 2003/4106 E. , 2004/83 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 2003/4106
Karar No: 2004/83
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: …
Karşı Taraf: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Özeti: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Müfettiş yardımcısı olan davacının yeterlilik sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlem ile memur olarak atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Tarım Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 44. maddesinde, “Sınav komisyonu üyeleri “Başarılıdır” veya “Başarısızdır” şeklinde yazılı kanaatlerini gizli olarak verirler, karar çoğunlukla alınır” hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, anılan Yönetmelik hükmü ile yeterlilik sınavı için en az puanının belirlenmemiş olması, yazılı sınavda ortalama en az 70 puan alanların başarılı sayılmaları yolundaki Bakan olurunun ilgililere duyurulmamış olması ve 19.10.2002 günlü, 24911 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle yapılan değişiklikte, yeterlik sınavında başarılı olmak için 100 puan üzerinden 70 puan alınması koşulunun öngörülmesi karşısında, ojektif ölçütler getirilmeden yapılan yeterlik sınavı sonucuna göre davacının başarısız sayılmasında ve memurluğa atanmasında hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin işin gereği düşünüldü:
Dava, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nda müfettiş yardımcısı olan davacının, 01.02.2002 tarihinde yapılan yeterlik sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlem ile bu işleme dayanılarak … Zirai Üretim İşletmesi Personel ve Makina Eğitim Merkezi emrine memur olarak atanmasına ilişkin 12.3.2002 tarihli işlemin iptali ve yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğünün 27. maddesinde, müfettiş yardımcılığı giriş sınavıyla, müfettişlik yeterlik sınavını yapacak kurulların oluşumunun düzenlendiği, 29. maddesinde, müfettişliğe yeterlik sınavında başarılı olan müfettiş yardımcılarının atanacağının ve yeterlik sınavını kazanamayan veya özürsüz olarak sınava girmeyenlerin Bakanlıkta durumlarına uygun kadrolarda birine atanacaklarının belirtildiği, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 43. maddesinde; “Sınav komisyonu adaylar huzurunda tespit ettiği zaman sonunda toplanılan kağıtlardaki yazılı sorulara verilen cevaplara göre mevzuu kavrayışı, işleyiş ve neticeye bağlayışla hükümdeki uygunluklara, mesleki mevzuat ve usullerdeki bilgisine bakılarak müfettiş yardımcılarının başarıları tesbit olunur.” hükmünün 44. maddesinde ise, “Sınav komisyonu üyeleri “başarılıdır” veya “başarısızdır” şeklinde yazılı kanaatlerini gizli olarak verirler, kararlar çoğunlukla alınır.” hükmünün yer aldığı dava konusu olayda, davalı idarede müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacının 1.2.2002 tarihinde yapılan müfettişlik yeterlik sınavında 8.1.2002 tarihli Bakanlık Oluruyla sınavda başarılı sayılabilmek için öngörülen 70 puanın altında (57,4) puan alması nedeniyle başarısız sayıldığı ve bu işleme dayanılarak memur olarak atamasının yapıldığı, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden davacının başarısız olduğu yeterlik sınavında başarılı olanların belirlenmesinde (70) puanın esas alınmasında objektif ölçme ve değerlendirme kurallarına bir aykırılık bulunmadığının görüldüğü, sınav komisyonu üyelerinin mevzuatta öngörüldüğü üzere müfettişlerden oluştuğu, davacının başarılı kabul edilip edilemeyeceği hususunun tesbiti için yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen ve mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda adı geçenin 65 puan alması gerektiğinin belirtildiği, davacının müfettişlik yeterlik sınavında başarılı olabilmek için öngörülen 70 puanın altında not alması nedeniyle hakkında tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı, sınavda başarı notunun 70 olduğunun sınav öncesi kendilerine duyurulmadığını, sınavda sorulan soruların bazılarının da hatalı olduğunu öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Tarım Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü’nün 27. maddesinde; “Müfettiş yardımcılığı giriş sınavıyla müfettişlik yeterlik sınavını yapacak kurullar, Başkanın önerisi ve Bakanın onayıyla Kurul Başkanının başkanlığında dört müfettişten oluşur.” hükmü, 29. maddesinde ise, “Müfettişliğe, yeterlik sınavında başarılı olan müfettiş yardımcıları atanırlar. Yeterlik sınavını kazanamayan veya özürsüz olarak sınava girmeyenler Bakanlıkta durumlarına uygun kadrolardan birine atanırlar.” hükmü yer almıştır. Tarım Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 38. maddesinde; “Müfettiş yardımcılığında üç yılı fiilen çalışarak dolduran ve yanlarında çalışmış oldukları en az iki müfettiş tarafından iyi bir şekilde tezkiye edilenlerden müfettişliğe yükselecek olan müfettiş yardımcıları yeterlik sınavına girmek hakkını kazanırlar.”, hükmüne yer verilmiş, 40. maddede Tüzüğün 27. maddesine paralel olarak sınav komisyonunun oluşumu düzenlenmiş, 43. maddede ise, Sınav komisyonunun adaylar huzurunda tesbit ettiği zaman sonucunda toplanılan sınav kağıtlarındaki yazılı sorulara verilen cevaplara göre, mevzuu kavrayış, işleyiş ve neticeye bağlayışla hükümdeki uygunluklara, mesleki mevzuat ve usullerdeki bilgisine bakılarak müfettiş yardımcılarının başarısının tesbit olunacağı belirtilmiş, 44. maddede de, Sınav komisyonu üyelerinin, “başarılıdır” veya “başarısızdır” şeklindeki yazılı kanaatlerini gizli olarak verecekleri, kararın çoğunlukla alınacağı hükmü getirilmiştir.
Dava konusu olayda, davalı idarece, 22.11.1998 tarihinde açılan müfettiş yardımcılığı sınavını kazanarak 25.12.1998 tarih ve 945 sayılı işlemle Bakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı emrine müfettiş yardımcısı olarak atanan davacının, müfettiş yardımcılığı görevi dönemi içerisindeki hizmetlerinin yeterli görülmesi üzerine 1.2.2002 tarihinde yapılan müfettişlik yeterlik sınavına katılmaya hak kazandığı, 4.2.2002 tarihinde ilan edilen sınav sonuçlarına göre başarısız sayılması üzerine, … Zirai Üretim İşletmesi Personel ve Makine Eğitim Merkezi emrine memur olarak atamasının yapıldığı, Sınavda başarısız sayılma işlemi ile memur kadrosuna atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle görülmekte olan davayı açtığı, … İdare Mahkemesince sınav kağıdı üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor da dikkate alınarak davanın reddedildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
Yukarıda hükümlerine yer verilen, Tarım Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü ve Yönetmeliğinde müfettişlik yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için belli bir puan ve üzerinde not alınması gerektiği şeklinde objektif bir ölçütün getirilmediği, sınav komisyonu üyelerinin “başarılıdır” ya da “başarısızdır” şeklindeki kanaatine göre sonuca varıldığı anlaşılmaktadır. Oysa, ölçme ve değerlendirme yöntemleri içerisinde en objektif yöntem olduğu kabul edilen yazılı sınavında, başarılı sayılabilmek için alınması gereken en az (taban) puanın önceden belirlenmesi yerine sınav komisyonu üyelerinin kanaatinin dikkate alınmasının yazılı sınav mantığına uygun düşmediği açıktır. Ayrıca, sınav komisyonunca başarı notunun belirlenmesi halinde, bunun sınavdan makul bir süre önce adaylara duyurulması gerektiği kuşkusuzdur.
Öte yandan sınav komisyonunca yapılan değerlendirmede 57.4 puan alarak başarısız olduğu sonucuna varılan davacının sınav notu, bilirkişi incelemesi sonucunda 65 olarak takdir edilmiş, bilirkişi raporunda ayrıca birinci soruda bazı hususların tam olarak belirtilmediği ifade edilmek suretiyle eksiklik olduğu vurgulanmıştır.
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde ve 19.10.2002 tarihli 24911 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinde de müfettişlik yeterlik sınavında 100 puan üzerinden 70 puan alınmasının, başarılı olma koşulu olarak getirilmiş olması hususu da dikkate alındığında davacının 1.2.2002 tarihinde yapılan sınavda 57.4 puan alması nedeniyle başarısız sayılarak memuriyete atanması hakkaniyete uygun bulunmadığından, kriterleri objektif olarak önceden belirlenen yeni bir sınav yapılmak suretiyle durumunun yeniden değerlendirilmesi gerekeceği sonuç ve kanısına varılmıştır.
Bu nedenle davanın reddi yolundaki kararda hukuksal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b. fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, kullanılmayan …- lira yürütmeyi durdurma harcı ile posta pulundan artan …- liranın istemi halinde davacıya iadesine, 21.1.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.