5. Daire 2000/3522 E. , 2004/576 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 2000/3522
Karar No: 2004/576
Davacı: …
Karşı Taraf: Milli Eğitim Bakanlığı
Davanın Özeti: Davacı, 29.5.2000 günlü, 2000/52 sayılı Genelgenin İlköğretim Müfettiş Yardımcılığı sınavına başvuru koşulları içinde yer alan 1.1.2000 tarihinde 40 yaşını doldurmamış olmayı düzenleyen A/3. maddesinin iptalini istemektedir.
Savunmanın Özeti: Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: İlgili Yönetmelik hükmünün tekrarı niteliğindeki dava konusu Genelge hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacı, 29.5.2000 günlü, 2000/52 sayılı Genelge’nin İlköğretim Müfettiş Yardımcılığı sınavına başvuru koşulları içinde yer alan 1.1.2000 tarihinde 40 yaşını doldurmamış olmayı düzenleyen A/3 maddesinin iptalini istemektedir.
Yasaların uygulanmasını göstermek için çıkartılan tüzük, yönetmelik ve talimatların dayalı oldukları yasalara aykırı düzenlemeler taşımayacakları İdare Hukununun bilinen ilkelerindendir.
4359 Sayılı Kanunla Eğitim Öğretim hizmetleri görev sınıfında ilköğretim müfettişi ve ilköğretim müfettiş yardımcısı kadroları ihdas edilmiş, söz konusu Kanunun 9. maddesi ile 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 53 üncü maddesine eklenen hükümle, “İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde ilköğretim Müfettişleri Başkanlığı oluşturulur. İlköğretim Müfettişleri, en az dört yıl süreli yüksek öğrenimli öğretmenler arasından yarışma sınavı ile yardımcı olarak mesleğe alınırlar. Bu görevde üç yıllık yetişme dönemini takiben yapılacak yeterlik sınavını başaranlar ilköğretim müfettişi kadrolarına atanırlar. İlköğretim Müfettişlerinin ve yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usulü, nitelikleri, yetişme şekli ve atamalarına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir” koşulu getirilmiştir.
4359 sayılı Kanunla değişik 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 53 üncü maddesine dayanılarak çıkarılan 27.10.1990 gün ve 20678 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ilköğretim müfettişleri Kurulu Yönetmeliği, teftiş ve rehberlik hizmetlerinde etkinlik ve verimliliği artırmak amaçlarını yeterince karşılamadığından yürürlükten kaldırılmış, 8.5.1998 gün ve 42862 sayılı onayla, ilköğretim müfettişleri ve Milli Eğitim Bakanlığının değişik birimlerinde görev yapan genel müdür yardımcısı, daire başkanı ve şube müdürlerinden oluşan komisyon tarafından, yine değişik branşlarda ve değişik statülerde görevli bir çok personelin de görüşleri alınarak kamu yararı ve hizmetin gerekleri düşünülerek; eğitim öğretim yöntem ve tekniklerinde meydana gelen gelişmeler ve değişmelere paralel olarak ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının rehberlik ve işbaşında yetiştirme teftiş ve değerlendirme, inceleme ile soruşturma görevlerini günün koşulların uyarlamak ve bu alanda etkinlik ve verimliliği artırmak amacı ile, 13.8.1999 gün ve 23785 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak “İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği” yürürlüğe konulmuştur.
Anılan yönetmeliğin Müfettiş Yardımcılığı yarışmasında başvuru koşullarının düzenlendiği 6 ncı maddesinin (c) lfıkrasında; Müfettiş Yardımcılığı yarışma sınavının açıldığı yılın Ocak ayının birinci günü 40 yaşını doldurmamak hükmüne yer verildiği; 29.5.2000 günlü, 2000/52 sayılı Genelgenin A/3 maddesinde de 1.1.2000 tarihinde 40 yaşını doldurmamak denilmek suretiyle Yönetmelik hükmünün tekrarlandığı görülmekte olup, İlköğretim Müfettiş ve Müfettiş Yardımcılarının bedensel ve ruhsal yönden sağlıklı ve dinamik bir kişilik yapısına sahip olmaları gerektiğinden bu göreve başlarken 40 yaş şartının getirilmesinde hukuka ve mevzuata aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesi’nce işin gereği düşünüldü:
Davacı, 29.5.2000 günlü, 2000/52 sayılı Genelgenin İlköğretim Müfettiş Yardımcılığı sınavına başvuru koşulları içinde yer alan 1.1.2000 tarihinde 40 yaşını doldurmamış olmayı düzenleyen A/3. maddesinin; sınıf öğretmeni iken 1995 yılında Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Eğitim Yöneticiliği ve Denetçiliği Bölümüne girerek 1999 yılında bu bölümden mezun olduğunu, İlköğretim Müfettişi olabilmek amacıyla, zor şartlar altında bu fakülteyi bitirdiğini, daha önceki Genelgelere göre yaş sınırının 45 olarak belirlendiği, yetişmiş eleman gerektiren görevlerdeki verimlilik yıllarının 40 yaşından sonraki yıllar olduğunu öne sürerek iptalini istemektedir.
4359 sayılı Yasayla değişik 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 53. maddesine dayanılarak çıkarılan ve 13.8.1999 günlü, 23785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İlköğretim Müfettişleri Kurulu Yönetmeliğinin İlköğretim Müfettiş Yardımcılığı yarışmasında başvuru koşullarını düzenlenen 6. maddesinin (c) fıkrasında, İlköğretim Müfettiş Yardımcılığı yarışma sınavının açıldığı yılın Ocak ayının birinci günü 40 yaşını doldurmamış olmak hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda, memuriyete girişte aranacak yaş koşulu olarak, sadece “genel olarak alt sınır” belirlenmiş olup, idarelerin, yerine getirmekle yükümlü oldukları hizmetin özelliklerini dikkate alarak yaş konusunda üst sınır belirlemeleri olanaklı olduğundan ve Yasada bu konuda aksine bir hükme de yer verilmediğinden, anılan Genelge hükmü ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda rehberlik ve işbaşında yetişme, teftiş ve değerlendirme, inceleme ve soruşturma hizmetlerini yürütmek üzere sınavla yukarıda belirtilen Yönetmelik hükmünün tekrarı niteliğinde İlköğretim Müfettişliği Yardımcılığı görevine atanacaklar için yaş sınırı yönünden “1.1.2000 tarihinde 40 yaşını doldurmamış olmak” şartının getirilmesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 23.2.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.