5. Daire         1999/540 E.  ,  1999/527 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1999/540
Karar No: 1999/527

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı ): … Valiliği
Karşı Taraf: …

İsteğin Özeti: Davacının, memuriyette iken bitirdiği bir üst öğrenim nedeniyle müktesebine uygun kadro derecesine yükseltilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 31.8.1998 günlü, 7657 sayılı işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın ve bu kararın açıklanması isteminin reddine ilişkin 13.1.1999 günlü, E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14.maddesi uyarınca ilk inceleme ile görevli Tetkik Hakimi …’ın açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği düşünüldü:
2577 sayılı Yasanın 46. maddesinin 4001 sayılı Yasa ile değişik 2. fıkrasında “Özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay dava daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının … Valiliğine 25.12.1998 tarihinde tebliğ edildiği; Valiliğin 12.1.1999 günlü dilekçesiyle kararın açıklanmasının istenilmesi üzerine, adıgeçen Mahkeme tarafından verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla açıklama isteminin reddedildiği, bu kararın 28.1.1999 tarihinde Valiliğe tebliğinden sonra 5.2.1999 tarihinde Mahkeme kayıtlarına geçen dilekçe ile temyiz isteminde bulunulduğu anlaşılmıştır.
2577 sayılı Yasanın 29. maddesinin 1. fıkrası hükmü gereğince açıklama istenilmesi süreyi kesen ya da durduran bir sebep teşkil etmemekte olup; Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak 25.12.1998 tarihinde davalı … Valiliğine tebliğ edilen … günlü, E:…, K:… sayılı karara karşı 30 günlük yasal süre geçirildikten sonra 5.2.1999 tarihinde Mahkeme kaydına giren dilekçe ile yapılan temyiz başvurusunun süre aşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idarenin açıklama isteminin reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istemine gelince:
2577 sayılı Yasanın 29. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerince verilen kararların yeterince açık olmaması yahut birbirine aykırı hüküm fıkralarını taşıması halinde, taraflardan her birinin kararın açıklanmasını veya aykırılığın giderilmesini isteyebileceği hükme bağlanmıştır.
Kararın açıklanması isteği ile amaçlanan, kararın belirsiz ve açık olmayan taraflarını veya birbirine aykırı görünen hüküm fıkralarını ortadan kaldırmak ve onun gerçek anlamını meydana çıkarmak suretiyle yerine getirilmesini kolaylaştırmaktır. Bu yol ile, kararın gerçek anlamından başka türlü yorumlanması ve anlamının değiştirilmesi önlenmiş olur. Yoksa açıklama yolu ile daha önce verilen bir kararın değiştirilmesi olanağı yoktur. Açıklama isteğine ilişkin olarak verilen kararların, bu nitelikleri itibariyle bir üst yargı merciinde temyize konu olabilecek nihai kararlardan olmadığı kuşkusuzdur.
Yukarıda da belirtildiği üzere, açıklama yolu ile daha önce verilen bir kararın değiştirilmesi mümkün bulunmamasına rağmen; açıklama veya aykırılığın giderilmesi isteği üzerine, idari yargı merciince daha önceki hüküm değiştirilmiş veya her ne suretle olursa olsun, yeni bir hüküm verilmiş ise, bu kararın nihai bir karar niteliğinde olduğunu ve söz konusu karara karşı yapılacak temyiz başvurusu üzerine işin esasına girilebileceğini de ayrıca vurgulamak gerekir.
Olayda ise, davalı Valiliğin, … günlü, E:…, K:… sayılı kararın açıklanması yolundaki istemi, … İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla ve “30.11.1998 günlü kararın, davacının 1. derecenin 1. kademesine yükseltilerek müktesebine uygun intibakının sağlanmasına ilişkin bulunduğu ve kararın yeterli açıklıkta olduğu” gerekçesiyle reddedilmiş bulunduğuna göre, anılan kararın temyize konu edilmesi ve bu istemin incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … günlü, E:…, K:… sayılı karara yönelik temyiz isteminin süre aşımı yönünden reddine; … günlü, E:…, K:… sayılı karara yönelik temyiz isteminin ise incelenmeksizin reddine, 3.3.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.