5. Daire         1999/5393 E.  ,  2000/1189 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1999/5393
Karar No: 2000/1189

Davacı: …
Davalı: Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı

Davanın Özeti: Davacı, görmüş olduğu Radyoterapi tedavi giderinin kendisine ödenmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin olarak kendisine 21.12.1998 tarihinde tebliğ edilen işlemin iptali ve tedavi giderinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır.

Savunmanın Özeti: Davaya konu işlemin Maliye Bakanlığından alınan görüşe dayanılarak tesis edildiği; bu nedenle davanın anılan İdare husumetiyle görülmesi gerektiği; sözü edilen tedavinin diğer resmi sağlık kurumlarında yapılabilmesi nedeniyle, bu kurumlara başvurmadan doğrudan özel bir sağlık merkezinde yapılması sonucu doğan giderlerin ödenmesine olanak bulunmadığı, bu nedenle haklı ve yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Davacının hayati ve acil nitelikteki hastalığının tedavisi amacıyla zorunlu bulunan Radyoterapi uygulamasının sevk edildiği resmi sağlık kurumunda yapılamaması ve anılan kurum baştabipliğince dışarıda bir merkeze başvurmasının önerilmesi üzerine; özel bir sağlık kurumunda yapılan Radyoterapi tedavisine ait giderin ödenmemesi yolunda tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından; dava konusu işlem iptal edilerek; 1998 yılı Bütçe Uygulama Talimatının ilgili listelerinde belirtilen miktarı aşmamak üzere Radyoterapi tedavi giderinin başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Dava, davacıya özel sağlık merkezinde yaptırılan Radyoterapi uygulama bedelinin Maliye Bakanlığının 17.12.1998 günlü 25276 sayılı görüş yazısı esas alınarak ödenemeyeceğine ilişkin 25.12.1998 günlü davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
Devlet Memurları Tedavi Yardım ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinin 10. maddesinde “Hastanın gönderildiği resmi sağlık kurumunda, yer bulunmadığı veya teknik sebepler dolayısıyla burada tedavisine imkan olmadığı, kurumun baştabibi tarafından resmen bildirildiği takdirde hasta, bağlı olduğu kurumun tabibi varsa buraca, yoksa hükümet tabipliğince, aynı yerde istenilen tedaviyi sağlayabilecek başka bir resmi sağlık kurumu bulunuyorsa oraya, yoksa bunu sağlayabilecek, en yakın diğer bir yerdeki, resmi sağlık kurumuna veya özel bir sağlık kurumuna gönderilerek buraca tedavisi sağlanır” hükmü bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; Meme Kanseri tanısı ile 11.6.1997-10.7.1997 arası … Onkoloji Hastanesine yatarak M.R.M ameliyatı uygulanan davacıya Radyoterapi ve kemoterapi planlanarak, 3 ay sonra muayene kaydı ile hastaneden çıkarıldığı, rapor süresi sonunda yeniden hastaneye resmi sevk ile gittiğinde bu kez planlanan R.T. için hastanelerinde geç tarihe randevu verildiği belirtilerek, hastanın aciliyeti nedeniyle dışarda bir merkeze başvurulması yolunda baştabiplikçe yazı verilmesi üzerine, …, … Onkoloji Merkezinde yaptırılan R.T. bedeli olan …-TL. faturanın ödenmesi için başvuruda bulunulduğu, idarece, konunun Maliye Bakanlığından sorulması üzerine, Bakanlığın 17.12.1998 günlü hastanın bulunduğu yerde başka sağlık kurumu varsa oraya başvurulmadan özel sağlık kurumunda yaptırılan özel tedavi giderinin ödenemeyeceği bildirildiğinden davacıya ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar ilgili Yönetmeliğin 10.maddesinde gönderilen resmi sağlık kurumunda yer bulunmadığı veya teknik sebeplerle tedavisine imkan olmadığı kurumun baştabibi tarafından resmen bildirildiği takdirde hasta kurum tabibi veya Hükümet tabipliğince aynı yerde istenilen tedaviyi sağlayabilecek başka bir resmi sağlık kurumu varsa oraya, yoksa, en yakın bir yerdeki resmi sağlık kurumu veya özel bir sağlık kurumuna gönderilerek tedavinin sağlanacağı öngörülmüşsede, …’da Onkoloji konusunda resmi hastane olarak görev yapan … Onkoloji Hastanesi ilgilinin ameliyatından sonra RT. tedavisinin hastanelerinde geç sıra verilmesi ve tedavinin aciliyet ve önemi sebebiyle, davacıya dışarıda bir merkeze başvurulması ve tedavi olması konusunda yazı verilmesi üzerine, özel sağlık kurumuna gereken tedavinin yaptırıldığı tartışmasızdır.
Davacı kendiliğinden özel tedavi yaptırmadığı gibi, Kurum tabibinin sevki üzerine gittiği, hastane baştabibinin ilgili Yönetmelik ve tebliğ uyarınca başka bir resmi sağlık kurumuna veya dairesine sevk etmeden, özel sağlık kurumuna gidilmesine dair yazısı üzerine özel sağlık merkezine tedavisini yaptırdığı, bu konuda yanıltıldığı kuşkusuzdur.
Öte yandan,1998 yılı Mali Bütçe uygulama talimatının (Seri-12) 13. maddesinde, özel sağlık kuruluşlarında diştedavisi,16.maddesinde, ESWL metodu ile yapılacak taşkırma tedavileri,18.maddesinde,Derin Prostatik (Mikrodalga) hipertermi tedavisi, ve 19.maddesinde özel diyaliz tedavileri için, gönderilen resmi sağlık kurumunda teknik yetersizlik, hasta çokluğu gibi sebeplerle bir ay veya 90 gün içinde tedaviye başlanamayacağının hastane baştabibi yazısı ile belgelendirilmesi koşulu ile, diğer bir resmi sağlık kurumuna gidilmeden, özel sağlık kurum veya kuruluşlarına tedavi yaptırılabileceği öngörüldügü halde, çok daha ağır ve ciddi, çabuk yayılan Meme Ca.ameliyatı sonrası yapılması zorunlu olan Radyoterapi veya kemoterapi tedavisi için, hastanın ikinci bir resmi sağlık kurumuna başvurması, Oraca da tedavi yapılamayacağının bildirilmesi üzerine, özel sağlık kurumuna gidilebilmesi şeklindeki hükümlerlerde eksik düzenleme olduğu da açıktır.
Bu durumda, usule tam uyulmamakla birlikte hastalığın önem ve aciliyeti karşısında, önerilen tedavi karşılığında resmi sağlık kurumlarına ödenmesi gereken miktarı aşmayacak, tedavi ücretinin,davacıya ödenmesi gerekirken aksi yolda tesis edilen işlemde hakkaniyete uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptali ile davacıya 1998 yılı bütçe uygulama talimatının ilgili listelerinde belirtilen miktarı aşmamak üzere tedavi giderinin ödenmesine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince davacının 9.12.1999 tarihinde Danıştay Genel Yazı İşleri Müdürlüğü Kalemi kaydına giren dilekçesiyle duruşma isteminden vazgeçildiği görüldüğünden, duruşma yapılmaksızın işin gereği düşünüldü:
Dairemizin 1999/2324 esasına kayıtla dosyasında, bu davanın konusunu teşkil eden işleme dayanak olan düzenleyici işlemin iptali istemiyle davacı tarafından açılan dava ile bağlantısı nedeniyle … İdare Mahkemesince esas kaydı kapatılarak Dairemize gönderilen işbu dava dosyası, bilahare düzenleyici işleme karşı açılan davanın süre aşımından reddedilmesine karşın, usul ekonomisi gözetilerek … İdare Mahkemesine gönderilmeksizin işin esasına geçildi:
Davacı, görmüş olduğu Radyoterapi tedavi giderinin kendisine ödenmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek iptali ve tedavi giderinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 209. maddesinde Tedavi Yardımı, 210. maddesinde de Cenaze Giderlerine İlişkin Genel Esaslar belirlenmiş; 210. maddenin 2. fıkrasında da; 209. ve 210. madde hükümlerinin Maliye ve Sağlık Bakanlıklarının görüşleri alınmak suretiyle Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmeliğe göre uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen hüküm doğrultusunda hazırlanarak 27.7.1973 günlü, 7/6913 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ve 11.8.1973 günlü, 14622 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinin 10. maddesinde; “Hastanın gönderildiği resmi sağlık kurumunda yer bulunmadığı veya teknik sebepler dolayısıyla burada tedavisine imkan olmadığı kurumun baştabibi tarafından resmen bildirildiği takdirde hasta, bağlı olduğu kurumun tabibi varsa buraca, yoksa hükümet tabipliğince, aynı yerde istenilen tedaviyi sağlayabilecek başka bir resmi sağlık kurumu bulunuyorsa oraya, yoksa bunu sağlayabilecek en yakın diğer bir yerdeki resmi bir sağlık kurumuna veya özel bir sağlık kurumuna gönderilerek buraca tedavisi sağlanır.” hükmü yer almıştır.
Anılan hüküm ile; herhangi bir sebeple hastanın gönderildiği resmi sağlık kurumunda tedavisine olanak bulunmadığı ve hastalığın hayati ve tedavisinin acil bir nitelik taşıdığı durumlarda başka bir resmi ya da özel sağlık kurumunca tedavisinin sağlanabilmesine olanak tanınmıştır.
Olayda; Meme Kanseri tanısı ile 11.6.1997-10.7.1997 tarihleri arasında … Onkoloji Hastanesine yatarak M.R.M. Ameliyatı uygulanan davacının Radyoterapi ve Kemoterapi yapılarak, 3 ay sonra muayene kaydı ile hastaneden çıkarıldığı; rapor süresi sonunda yeniden … Onkoloji Hastanesine sevkedildiği; burada yapılan muayenesi sonucu anılan anılan hastane Başhekimliğince davacıya verilen 18.11.1998 günlü yazıda, Radyoterapi uygulanması gerektiği; ancak, hastanelerinde geç tarihe randevu verildiğinden hastanın aciliyeti nedeniyle dışarıda bir merkeze başvurmasının önerilmesi üzerine, davacının … Sağlık Hizmetleri Limited Şirketine başvurarak yaptırdığı Radyoterapi tedavi bedeline ilişkin faturada yer alan …- liranın kendisine ödenmesi için davalı idareye başvurduğu; davalı idarece; Maliye Bakanlığından alınan 17.12.1998 günlü görüş yazısında; hastanın bulunduğu yerde başka sağlık kurumu varsa oraya başvurulmadan özel sağlık kurumunda yaptırılan tedavi giderinin ödenemeyeceği bildirildiğinden söz edilerek davacının isteğinin reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Belirtilen durumda; davacının hayati ve acil nitelik taşıyan hastalığına ilişkin uygulanması zorunlu Radyoterapi tedavisinin resmi kurum doktorluğunca sevk edildiği … Onkoloji Hastanesinde yapılmasına olanak bulunmaması ve anılan Hastanece davacının dışarıda bir merkeze başvurmasının önerilmesi karşısında; Yönetmeliğin yukarıda metnine yer verilen 10. maddesi uyarınca özel sağlık kurumunca yapılan Radyoterapi tedavisine ilişkin giderlerin davacıya ödenmesi gerektiğine kuşku bulunmamakta olup; adı geçenin Radyoterapi giderinin ödenmesi yolundaki başvurusunun reddi yolundaki dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline; 1998 yılı Bütçe Uygulama Talimatının ilgili listelerinde belirtilen miktarı aşmamak üzere hesaplanacak tedavi giderinin başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, aşağıda dökümü yapılan …- TL. yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan …- liralık posta pulunun isteği halinde davacıya iadesine, 13.4.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.