5. Daire         1998/1773 E.  ,  2002/2499 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/1773
Karar No: 2002/2499

Davacı: …
Davalı: Adalet Bakanlığı

Davanın Özeti: Davacı, İcra Müdür ve Yardımcılığı sınavına katılmak için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 22.4.1998 günlü, 24395 sayılı işlem ile bunun dayanağı olan ve 7.9.1991 günlü, 20984 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İcra Müdür ve Yardımcıları Sınav, Mülakat, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 28.2.1998 günlü, 23272 sayılı Resmi Gazedete yayımlanan Yönetmelikle değişik 4. maddesinin (c) bendinin iptalini istemektedir.

Savunmanın Özeti: Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacı, İcra Müdür ve Yardımcılığı sınavına katılmak için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 22.4.1998 günlü, 24395 sayılı işlem ile bunun dayanağı olan ve 7.9.1991 günlü, 20948 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İcra Müdür ve Yardımcılarının Sınav, Mülakat, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 28.2.1998 günlü,23272 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle değişik 4.maddesinin (c) bendinin iptalini istemektedir.
Anayasanın 124.maddesinde Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla Yönetmelikler çıkarılabileceği kurala bağlanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Devlet Memurluğuna alınmada genel ve özel şartları belirleyen 48.maddesinin 3.bendinin atıfta bulunduğu aynı Kanunun 41.maddesinde, “Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler.
Ortaokul mezunlarının istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir. Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun ve kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya meslek için veya meslekle ilgili öğretim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir” hükmü öngörülmüş ve maddede Devlet Memurluğuna alınmada eğitim şartına ilişkin genel düzenlemeye yer verildikten sonra, idarelere bir sınıfta belli görevlere atanacaklar için belli bazı öğretim kurumlarını, meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olma şartını arama konusunda düzenleme yapma yetkisi tanınmış,48.maddenin özel şartları düzenleyen (B) fıkrasının 2.bendinde de, kurumların özel kanun ve diğer mevzuatında genel şartlara ek olarak bir takım özel şartların öngörülebileceği, devlet memurluğuna alınacaklarda bu şartların da aranacağı belirtilmiştir. 7.9.1991 günlü, 20984 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan icra Müdür ve Yardımcılarının Sınav, Mülakat, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin “Başvuruda bulunacaklarda aranacak şartlar” başlıklı 4.maddesinin (c) bendinde, “En az lise ve dengi bir okulu bitirerek adalet hizmetinde asıl memur olarak 3 yıl başarılı hizmet görmek veya Hukuk fakültesi veya Adalet Yüksek Okulu mezunu olmak, hükmü yer almışken 28.2.1998 günlü, 23272 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile söz konusu hüküm “En az lise veya dengi bir okulu bitirerek, Adalet Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı ile Yüksek Yargı organlarında asli memur olarak, Genel İdare Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda 3 yıl süre ile olumlu sicil almak suretiyle başarılı hizmet görmek ve fiilen çalışıyor olmak veya Hukuk Fakültesi veya Adalet Yüksek Okulu veya Meslek Yüksek Okullarının Adalet Bölümü mezunu olmak” şeklinde değiştirilmiştir.
İcra Müdür ve Yardımcısı olacakların Hukuk Fakültesi, Adalet Yüksek Okulu veya Meslek Yüksek Okullarının Adalet Bölümü mezunu olmaları tercih edilen bir husustur. Ancak ihtiyaç bu okullardan karşılanamadığından dava konusu yönetmelik hükmü ile Adalet Teşkilatında Zabıt Katibi veya büro memurluğu görevlerinde tecrübe edinmiş liyakatlı kişilerin mesleğe alınaRak açığın bu yoldan giderilmesi öngörülmüş sözü edilen hizmetlerde çalışmayan kişilerin meslekle doğrudan ya da dolaylı bağlantıları olmaması nedeniyle mesleğe uyum sağlamaları zor olduğundan başka kurum görevlileri ile Genel İdare Hizmetleri Sınıfı dışında kalan Adalet Teşkilatı mensuplarının sınava girme haklarının olmadığı açığa kavuşturulmuş olup, hizmetin gerekleri gözetilerek yapılan yönetmelik değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı ve Seçmen Kütükleri Genel Müdürlüğü, 2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunda belirtilen Adalet Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatından sayılamadığından … İlçe Seçim Müdürü olan davacının İcra Müdür ve Yardımcılığı sınavına katılmak için yaptığı başvurusunun Yönetmeliğin değişik 4. maddesinin c bendindeki koşulu taşımaması nedeniyle kabul edilmemesine ilişkin işlemde de isabetsizlik bulunmamaktadır.
Söz konusu Yönetmelik hükmünde fiilen çalışıyor olmak şartı arandığından 2.8.1989-15.11.1994 tarihleri arasında Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünde memur olarak çalışmasının da davacının sınava kabulünü sağlamayacağı açıktır.
Belirtilen nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
İlçe Seçim Müdürü olan davacı, İcra Müdür ve Yardımcılığı Sınavına katılmak için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 22.4.1998 günlü, 24395 sayılı işlem ile bunun dayanağı olan ve 7.9.1991 günlü, 20948 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İcra Müdür ve Yardımcıları Sınav, Mülakat, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin 28.2.1998 günlü, 23272 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle değişik 4. maddesinin (c) bendinin; Yüksek Seçim Kurulu ve Seçim Kütüğü Genel Müdürlüğünün, Adalet Bakanlığının merkez ve taşra teşkilatından sayılamayacağına ilişkin bir düzenlemenin yeralmadığını, il ve ilçe seçim kurulları, adliyelerin bir parçası olduğu gibi, seçim personelinin, adalet hizmetlerinde de çalıştıralabileceğini, seçim kurulu başkanlarının da hakimlerden olduğunu, getirilen kısıtlamanın eşitlik ilkesine aykırılık taşıdığını; ayrıca, Adalet Bakanlığı merkez teşkilatında, 2.8.1989-15.11.1994 tarihleri arasında memur olarak çalıştığını öne sürerek iptalini istemektedir.
Dava konusu edilen ve İcra Müdür ve Yardımcılığı sınavlarına başvuruda bulunacaklarda aranacak şartları düzenleyen 4. maddenin (c) bendinde, en az lise veya dengi bir okulu bitirerek, Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile yüksek yargı organlarında asli memur olarak Genel İdare Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda 3 yıl süre ile olumlu sicil almak suretiyle başarılı hizmet görmek ve fiilen çalışıyor olmak… hükmüne yer verilmiştir.
Anayasanın 124. maddesinde, Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri öngörülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Sınıflandırmada öğrenim unsuru” başlığını taşıyan değişik 41. maddesinde “Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir. Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun veya kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir” hükmü öngörülmüş ve maddede Devlet memurluğuna alınmada eğitim şartına ilişkin genel düzenlemeye yer verildikten sonra, idarelere bir sınıfta belli görevlere atanacaklar için belli bazı öğrenim kurumlarını bitirmiş olma şartını arama konusunda düzenleme yapma yetkisi tanınmış bulunmaktadır.
Adalet Bakanlığının merkez ve taşra teşkilatında zabıt katibi, büro memuru gibi görevlerde çalışan deneyim ve liyakat sahibi kişilerin icra müdür veya yardımcılığına kazandırılması amacıyla getirilen dava konusu hükümde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, Anayasanın “Yasama” bölümünde yer alan Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı ile 289 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 28. maddesinde düzenlenen Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünün, 2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’da öngörülen, Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında yer almadığı gözönüne alındığında, Karakeçili İlçe Seçim Müdürü olan davacının 30.5.1998 tarihli icra müdür ve yardımcılığı sınavına katılmak için yaptığı başvurunun, Yönetmeliğin 4/c maddesindeki koşulu taşımaması nedeniyle reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta ücretinden eksik yatırılan …- liranın davacıya tamamlattırılmasına, 28.5.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.