5. Daire         1997/3265 E.  ,  1999/3303 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/3265
Karar No: 1999/3303

Davacı: …
Davalı: Milli Eğitim Bakanlığı

Davanın Özeti: Davacı, resmi ve özel okulöncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumlarına atanacak öğretmenlerin atama onaylarına esas branşları ile mezun oldukları yüksek öğretim kurumlarını gösteren 21.6.1996 günlü Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı kararının Rehber Öğretmenliğe atanma için aranan, mezun olunması gerekli yüksek öğretim programlarına ilişkin düzenleme getiren kısmının iptalini ve bu karara dayanılarak davacı hakkında tesis edilen ve adıgeçenin Rehber Öğretmen olarak görevlendirilmelerinin iptal edilmesi gerektiğine ilişkin 13.8.1996 günlü Bakanlık işleminin iptali istemiyle dava açmıştır.

Savunmanın Özeti: Dava konusu Talim ve Terbiye Kurulu kararının Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurum Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 7. maddesi hükmü uyarınca alındığı, bu karar ile bakanlığa bağlı okul ve kurumlara atanacak öğretmenlerin atamalarına esas teşkil edecek branşların tespit edilmiş bulunduğu, rehber öğretmenliğe yapılacak atamalar için getirilen düzenlemede de ihtiyaç durumunun ve Eğitim Fakültesi Dekanlıklarının görüşlerinin dikkate alındığı, daha önce Talim ve Terbiye Kurulu Kararı ile Eğitim Fakültelerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programının dışındaki diğer programlarından mezun ve %30 alan kredisi almış adaylara Rehber Öğretmen olarak okullara atanabilme hakkının verilmiş olmasının rehber öğretmen ihtiyacının başka türlü karşılanamamasından kaynaklandığı öne sürülerek haklı dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Hizmetin gerektirdiği nitelik ve rehber öğretmenlik alanında mevcut eleman ihtiyacı gözetilerek Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca verilen 21.6.1996 günlü karar ile bu karara dayanılarak davacı hakkında tesis edilen uygulama işleminde hukuka aykırılık bulunmamakta, bu nedenle davanın reddi gerekmektedir.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: İlköğretim okulunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacı, 1991öğretim yılında … Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Yönetimi ve Planlaması bölümünden mezun olması nedeniyle, branş değişikliği yaparak, rehber öğretmeni olarak atanması yolundaki isteğinin reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olan 21.6.1996 günlü ve 218 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararının iptali isteğiyle dava açmıştır.
Davalı idare savunmasında, 17.1.1994 günlü ve 523 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararı ile Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana bilim dalı dışındaki Eğitim Bilimleri Bölümünde en az % 030 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında kredi alarak mezun olanların rehber öğretmen olarak atanabileceklerinin kabul edildiği, ancak, münhasıran rehber öğretmen yetiştiren fakülte ve yüksek okul mezunlarının ihtiyacı karşılayacak sayıda bulunması nedeniyle başka fakülte mezunlarının rehber öğretmen olarak atanmasına gerek olmadığı, bu amaç doğrultusunda çıkarılmış bulunan dava konusu 21.6.1996 günlü ve 218 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararına dayalı olarak davacının isteminin reddedildiği açıklanmaktadır.
Davacının iddialarının ve savunmada yer alan açıklamaların incelenmesinden, dava konusu Talim ve Terbiye Kurulu kararının hizmet gerekleri gözetilerek çıkarıldığı, buna göre, davacının rehber öğretmenliğe atanma isteğinin reddinde hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Davacı, 1.7.1996 günlü Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisinde yayımlanarak yürürlüğe giren 21.6.1996 günlü Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı kararının rehber öğretmenliğe atanma için belirlenen yüksek öğretim programlardan mezun olma şartı getiren kısmının; 29.12.1993 ve 16.3.1994 günlü Talim Terbiye Kurulu kararlarından bu konuya ilişkin yer alan düzenlemelerden farklılık taşıdığını ve sözkonusu kararlar sonucu oluşan kazanılmış hakkını elinden aldığını, aynı tarihlerde aynı okuldan mezun olanların bir kısmının rehber öğretmenlik görevine devam etmekte iken bu hakkın diğerlerinin elinden alınmasının hukuka, hakkaniyete ve eşitliğe aykırı olduğunu öne sürerek bu kararın ve bu kararın dayanak oluşturduğu görevlendirme onayının iptal edilmesi gerektiği yolunda tesis edilen 13.8.1996 günlü Bakanlık işleminin iptal edilmesini istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Sınıflandırmada Öğrenim Unsuru” başlıklı 41. maddesinde; “… Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun ve kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir.” hükmü yer almaktadır.
3.8.1990 gün ve 20594 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurum Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin; Atama Şartları başlıklı, öğretmenliğe atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 48. maddesinde yer alan şartlardan başka aranacak özel şartları gösteren 7. maddesinin (a) fıkrasında ise, öğrenim durumu bakımından mezun olunan okul ve bölümün, Talim ve Terbiye Kurulunun öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararlarına göre atanacağı alana uygun olması şartı getirilmiştir.
1.7.1996 gün ve 2456 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 21.6.1996 günlü kararıyla; resmi ve özel okulöncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumlarına atanacak öğretmenlerin atama onaylarına esas olan branşları ile mezun oldukları yüksek öğretim kurumlarının belirlendiği anlaşılmakta olup; Tebliğler Dergisinde yayımlanıp yürürlüğe girdiği tarihten itibaren konuyla ilgili diğer kararların yürürlükten kaldırıldığı belirtilen sözkonusu kararda, Rehber Öğretmenliğe atama için Fakültelerin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Eğitimde Psikolojik Hizmetler ve Psikoloji Bölümlerinden mezun olma şartı getirilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurum Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin anılan hükmüne dayanarak Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca verilen 21.6.1996 günlü kararın; statü hukuku çerçevesinde, kamu yararı ve hizmet gereklerinin gözetilmesi sonucu getirildiğinin ve objektif bir düzenleme niteliği taşıdığının anlaşılması karşısında, Talim ve Terbiye Kurulunun kararında hukuka aykırılık bulunmadığı görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacının … Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinin Eğitim Yönetimi ve Planlaması bölümünden mezun olması üzerine Rehber Öğretmen olarak atanmak amacıyla 30.7.1996 tarihinde idareye başvurduğu ve isteği doğrultusunda … Valiliğince Rehber Öğretmen olarak 31.7.1996 tarihinde görevlendirildiği, ancak Milli Eğitim Bakanlığınca branş değişikliğine ilişkin Valilik yazısının Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 31.6.1996 gün ve 218 sayılı kararı uyarınca iade edildiği ve görevlendirme onaylarının iptal edilmesi gerektiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
Davacı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının dava konusu kararından önceki 29.12.1993 ve 16.3.1994 günlü kararlarında Rehber Öğretmen olarak atama için aranan şartları, mezun olduğu yüksek okul itibariyle taşıdığını ileri sürmekte ise de, sınıf öğretmeni olan davacının branş değişikliği suretiyle rehber öğretmenliğe atanma işlemi Bakanlık onayı ile tekemmül edeceğine ve atama işlemi ancak onay tarihinden itibaren hukuki sonuçlarını doğuracağına göre; Rehber Öğretmenlik statüsünün elde edilebilmesi bakımından, tekemmül işleminin gerçekleştiği tarihte yürürlükte bulunan hukuki düzenlemenin esas alınması ve bu düzenlemede öngörülen şartların taşınması, statü hukukunun genel ve objektif niteliğinden kaynaklanan bir durumdur. Bu düzenleme öncesinde varolan Rehber Öğretmenliğe atanmak aranan şartlara haiz olunması ilgililerin Rehber Öğretmenliğe atanması bakımından kazanılmış bir hak niteliği taşımamaktadır.
Bu durumda, 1.7.1996 günlü Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 21.6.1996 günlü kararında, rehber öğretmenliğe atama için aranan öğrenim durumu şartını taşımayan davacı hakkında tesis edilen dava konusu Bakanlık işleminde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta pulu ücretinden artan …- liranın isteği halinde davacıya iadesine, 3.11.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.