5. Daire 1997/1325 E. , 2000/1470 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/1325
Karar No: 2000/1470
Davacı: …
Davalı: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE)
Davanın Özeti: Davacı, Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programına devam etmek için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 12.3.1997 günlü, 66/97-98 sayılı işlemin ve bu işlemin dayanağı olan TODAİE Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programı Yönetmeliğinin 5/c. fıkrasının iptalini istemektedir.
Savunmanın Özeti: Dava konusu işlemde, davacının bu yöndeki bir başvurusunun kabul edilemeyeceği bilgisinin yer aldığı; ancak, davacı bir başvuruda bulunmadığı için, bu bilgilendirmenin dışında davacı hakkında tesis edilmiş ve davaya konu olabilecek bir idari işlemin sözkonusu olmadığı; kaldı ki, davacının, kendisi için henüz uygulanmamış olan 5/c maddesinin iptali istemiyle dava açma hakkı bulunmadığı; öte yandan, dava konusu Yönetmeliğin, 7163 sayılı Yasanın verdiği yetkiye dayanılarak çıkarıldığı; 5/c maddesi ile hiçbir yüksek öğrenim mezununun anılan programa katılma hakkının ortadan kaldırılmadığı; yönetici yetiştirmeye yönelik bir programın niteliği gereği belli bir deneyimin aranmasının doğal olduğu; belirtilen nedenlerle davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: 7163 sayılı Yasanın 15. maddesinin davalı idare heyetine verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Yönetmeliğin 5/c. maddesinin davacı tarafından iptali istenilmekte ise de; kamu yönetimi lisans üstü uzmanlık programının yönetici yetiştirmeye yönelik bir program olduğu dikkate alındığında, anılan madde hükmü ile, programa katılmak isteyenlerde “yüksek öğrenimden sonra en az beş yıl kamu kesiminde (askerlik dahil) eylemli olarak çalışmış olmak” şartının aranması yolunda düzenleme getirilmesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, anılan madde hükmünün ve bu hükme dayanılarak tesis edilen işlemin iptali istemiyle davacı tarafından açılmış olan ve yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine hükmedilmesi gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Dava, davacının Kamu Yönetimi Lisansüstü Uzmanlık Programına devam etme isteğinin kabul edilmemesine ilişkin TODAİE nin 12.3.1997 günlü ve 97-98 sayılı işlemi ile dayanağı TODAİE Kamu Yönetimi Lisansüstü Uzmanlık Programı Yönetmeliğinin 5.maddesinin (c) fıkrasının iptali ya da bu fıkrada yer alan “Yükseköğrenimden sonra” ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Kamu kesiminde 7 yılı aşkın bir süredir çalışan davacı, yüksek öğrenimden sonra 5 yıl hizmeti olmadığından Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programına başvurusunun kabul edilmediğini, anılan hükmün ve “yükseköğrenimden sonra” ibaresinin kurumun Teşkilat Kanunu olan 7163 sayılı Kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek iptalini istemektedir.
7163 sayılı Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Teşkilat Kanununun 15.maddesinde, Amme İdaresi Enstitüsünün giriş müsabakasına katılabilmek için Üniversite veya yüksekokul mezunu olmanın şart olduğu,bu şartı haiz bulunan kimseler arasından idare heyetinin tesbit edeceği esaslar dairesinde yapılacak müsabaka imtihanını kazananların Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsüne devam edebilecekleri hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen hüküm ile tahsil şartının dışında kalan şartların tesbiti konusunda idare heyetine yetki verilmiştir. Davalı idarece, hem yüksek tahsil şartı, hem de yönetici yetiştirmeye yönelik bir programın niteliği gereği belli bir deneyimin aranmasının gerekeceği hususu da gözönünde bulundurularak giriş şartlarını belirleyen bir yönetmelik çıkarılmasında ve yönetmelikte “yükseköğrenimden sonra en az beş yıl kamu kesiminde (askerlik dahil) eylemli olarak çalışmış olanların sınava alınabileceği yolunda hüküm tesisinde mevzuata ve kamu hizmeti gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek uyuşmazlığın esasına geçildi:
Davacı, Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programına devam etmek için yaptığı başvurunun reddine ilişkin 12.3.1997 günlü, 66/97-98 sayılı işlemin ve bu işlemin dayanağı olan TODAİE Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programı Yönetmeliğinin 5/c. fıkrasının; 7163 sayılı Yasa bir bütün olarak değerlendirildiğinde, Enstitüye giriş şartlarının “memur olmak, üniversite mezunu olmak ve Enstitüce açılacak olan yeterlilik ve yarışma sınavını kazanmış olmak” olduğunun ortaya çıktığını; yasakoyucunun, bu Yasayı yaparken Enstitüye girişle ilgili şartları kendisinin düzenlediğini, başka herhangi bir şart koşma hususunu Kurum’un İdare Heyetinin takdirine bırakmadığını; Yasanın 15. maddesindeki “esaslar” deyiminin, İdare Heyetine, Yasanın yukarıda sayılan üç şartı dışında herhangi bir kısıtlama getirme hakkını vermediğini; Yasanın 1. maddesinin, kamu kesiminde belli bir süre çalışanları değil, bütün kamu görevlilerini kastettiğini; dava konusu Yönetmelik hükmünün 7163 sayılı Yasaya ve fırsat eşitliği ilkesine aykırı olduğunu öne sürerek iptallerini istemektedir.
7163 sayılı Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Teşkilat Kanununun 1. maddesinde; Enstitünün hedefinin; “kamu idaresinin çağdaş düşünceye göre gelişmesine yararlı çalışmalar yapmak suretiyle idare sanatında eleman yetiştirmek ve memurların idari sahada olgunlaşmasını sağlamak” olduğu vurgulanmış; Kanunun 15. maddesinin 1. fıkrasında ise; “Amme İdaresi Enstitüsünün giriş müsabakasına katılabilmek için üniversite veya yüksek okul mezunu olmak şarttır. Bu şartı haiz bulunan kimseler arasından, idare heyetinin tesbit edeceği esaslar dairesinde yapılacak müsabaka imtihanını kazananlar Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsüne devam edebilirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu Kanunun 15. maddesi dayanak alınarak düzenlenen ve 15.2.1991 günlü, 20787 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren TODAİE Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programı Yönetmeliğinin davacı tarafından iptali istenilen “Programa Katılma Şartları” başlıklı 5. maddesinin (c). fıkrasında yer alan “Yüksek öğrenimden sonra, en az beş yıl kamu kesiminde (askerlik dahil) eylemli olarak çalışmış olmak” şartı, anılan Programa katılabilmek için “yerine getirilmesi zorunlu olan şartlar” arasında sayılmıştır.
7163 sayılı Kanunun 15/1. maddesinde yer alan hüküm incelendiğinde, anılan hükmün, öğrenim (tahsil) şartının dışında kalan şartların tesbiti hususunda Kurumun İdare Heyetine yetki verdiği anlaşılmaktadır.
Buna göre, katılınabilmesi için yüksek öğrenim görme şartı “birincil” şart olarak aranan sözkonusu programın “yönetici yetiştirmeye yönelik” bir program olması nedeniyle; bu programa katılmak isteyenlerde, yukarıda belirtilen şartın yanı sıra, “belli bir süre kamu görevinde bulunmak” şartının da aranmasında ve böylece ilgililerin, anılan programın daha “etkin ve başarılı” bir şekilde yürütülmesine dayanak oluşturacak “belli bir deneyime sahip olmalarını” sağlamaya yönelik düzenleme getirilmesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davalı idare heyeti tarafından, bu hususlar gözönünde bulundurularak ve 7163 sayılı Yasanın verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Yönetmelikte, anılan programa katılabilmek için yüksek öğrenimden sonra, en az beş yıl kamu kesiminde (askerlik dahil) eylemli olarak çalışmış olmak şartının getirilmesinde, bu konuda İdare Heyetine tanınmış bulunan takdir yetkisinin kullanılması açısından 7163 sayılı Yasanın amacına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Buna göre, Yönetmeliğin 5/c. maddesi uyarınca davacı hakkında tesis edilmiş bulunan 12.3.1997 günlü, 66/97-98 sayılı işlemde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, Anayasa Mahkemesinin çeşitli kararlarında da vurgulandığı üzere, “eşitlik ilkesi”, aynı hukuki durumda bulunan kişilere, kural olarak, aynı şekilde davranılması ve uygulama yapılması anlamını taşıdığından, iptali istenilen Yönetmelik hükmünün anılan ilkeye aykırılığından da sözedilemeyeceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, noksan yatırılan …- lira posta pulu ücretinin davacıya tamamlattırılmasına, 9.5.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.