5. Daire 1995/895 E. , 1995/1295 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 1295
Esas Yılı : 1995
Esas No : 895
Karar Tarihi : 04/04/995
HİZMETİN GEREKTİRDİĞİ DURUMLARDA İDARENİN, EMEKLİYE SEVKEDİLEN VE AÇTIĞI DAVA ÜZERİNE BU İŞLEMİN UYGULANMASI DURDURULAN KİŞİYE MEMURİYET STATÜSÜNE ALMAKLA BİRLİKTE FARKLI BİR YERE ATAMASININ DA MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Dava, … tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğünde müdür yardımcısı olarak görev yapmakta iken re’sen emekliye sevkedilen davacının bu işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinde açtığı dava sonucunda verilen yürütmeyi durdurma kararı üzerine … Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğüne müdür yardımcısı olarak atanması yolundaki işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla; T.C. Anayasasının 138.maddesinin son fıkrasında “Yasama ve Yürütme organları ile idare mahkeme kararlarına uymak zorundadir, bu organlar ve idare mahkeme kararlarını hiçbir surette değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez” hükmünün yer aldığı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 28.maddesinin ilk fıkrasında ise, Danıştay, Bölge İdare Mahkemeleri, İdare ve Vergi Mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin en geç altmış gün içinde işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğunun öngörüldüğü, … Tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğünde müdür yardımcısı olarak görev yapmakta iken emekliye sevkedilen davacının bu işlemin iptali talebiyle … İdare Mahkemesinde açtığı E: … sayılı davada verilen 18.11.1993 tarihli yürütmeyi durdurma kararı üzerine yargı kararı uygulanmak suretiyle görevine döndürüldüğü, ancak eski görev yeri yerine … Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğüne müdür yardımcısı olarak atandığı, anılan Anayasa ve Yasa hükümlerine göre idareler mahkeme kararlarına uymak zorunda olduklarından davacının eski görev yeri yerine, ihtiyaç bulunduğu iddiasıyla …’a atanmasında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı idare, davacının re’sen emekliye sevkedilmesi üzerine boşalan kadronun …’da ikinci bir Müdür Yardımcısı kadrosuna ihtiyaç duyulmaması nedeniyle iptal edildiğini ve ihtiyaç duyulan başka bir üniteye aktarıldığını, kalan tek müdür yardımcısı kadrosunun da dolu olması karşısında davacının kazanılmış hak derecesine uygun eşdeğer bir görev olan ve boş bulunan Tekel … Başmüdür Yardımcılığına atandığını, bu yöndeki savunmaları dikkate alınmadan işlemin iptal edildiğini, davanın öncelikli davalardan olmamasına karşılık kısa sürede sonuçlandırılmasının usule aykırı olduğunu, Mahkemece İdari işlem niteliğinde karar verildiğini öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
… Tekel Pazarlama ve dağıtım Başmüdür Yardımcısı olarak görev yapmakta iken 5434 sayılı Yasanın 39/b maddesi uyarınca re’sen emekliye sevkedilen davacının bu işlemin iptali istemiyle açtığı davada … İdare Mahkemesince … günlü, E: … sayılı yürütmenin durdurulması kararının verildiği, anılan kararın davacının … Tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğü müdür yardımcılığı görevine atanarak uygulandığı, İdare Mahkemesince ise yargı kararının sonuç olarak uygulanmadığından bahisle dava konusu işlemin iptal edildiği dava dosyasının incelenmesinden anlaşılmıştır.
İstikrar kazanmış yargı içtihatlarına göre yürütmenin durdurulması kararları dava konusu idari işlemin uygulunmasını durduran, başka bir deyimle onun icrailik niteliğini aksıya alan ve söz konusu işlemin tesisinden önceki hukuki durumun geri gelmesini sağlayan geçici nitelikte kararlardır.
Yukarıdaki tanımlama çerçevesinde … İdare Mahkemesince verilen … günlü yürütmenin durdurulması kararı, emekli statüsüne girerek memuriyeti sona eren davacının yeniden memurluk statüsüne ve kural olarak aynı göreve döndürülmesini gerektirir. Ancak idarenin hizmetin gerektirdiği durumlarda, emekliye sevkedilen ve açtığı dava üzerine bu işlemin uygulanması durdurulan kişiyi memuriyet statüsüne almakla birlikte farklı bir yere ataması da mümkündür. Her ne kadar dava konusu olayda; yürütmenin durdurulması kararından sonra davacı memuriyet statüsüne alınmakla birlikte emekliye sevkedildiği tarihte işgal ettiği … Tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğü müdür yardımcısı kadrosuna atanmadan … Tekel Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüğü müdür yardımcılığı görevine atanmış ise de, idarece uygulanan bu işlem, ilgili hakkındaki yargı kararının yerine getirilip kendisinin eski görev yerinden başka bir görev yerine atanması işleminin birlikte uygulanmasından ibarettir. Başka bir deyimle yargı kararını uygulama işlemi ile başka bir yere naklen atama işlemi birlikte ve içiçe tesis edilmiş olmaktadır. Bu nedenle idare mahkemesinin, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 9.maddesi, 8.2.1994 günlü, 21843 sayıı Resmi Gazetede yayınlanan “Tekel Personelinin Yer ve Görev Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik” hükümlerini gözönünde bulundurarak, adı geçenin …’a atanmasının nedenlerini; idarenin bu işlemin tesisinde hizmet gereklerini (örneğin, ihtiyaç) ve kamu yararı amacını gözeterek mi yoksa yargı kararının uygulanmasını değiştirmek ve böylece davacıya zarar vermek amacıyla mı hareket ettiğini; dolayısıyla işlemde maksat unsuru yönünden sakatlık bulunup bulunmadığı hususlarını ayrıca davacının re’sen emekliye sevk nedeni ile bu konuda İdare Mahkemesince verilen kararın gerekçelerini birlikte tartışarak ulaşacağı sonuca göre bir karar vermesi gerekirken bu yönlerden herhangi bi araştırma ve tartışma yapmadan mahkeme kararının uygulanmadığı gerekçesi ile verdiği iptal kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerler davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesi kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı yasanın 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine karar verildi.