5. Daire         1995/821 E.  ,  1997/2541 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 1995/821
Karar No: 1997/2541

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): Tarım ve Köyişleri Başkanlığı
Karşı Taraf: …

İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı … İl Müdürlüğü, İdari ve Mali İşler Şube Müdürü olarak görev yapan davacı, … Valiliği emrine teknisyen olarak atanmasına ilişkin 27.12.1993 günlü işlem ile … İl Müdürlüğü Teknisyeni …’nün bu görevi tedviren yürütmesine dair aynı günlü işlemin iptali istemiyle açmıştır.
657 sayılı Yasanın 67. maddesi uyarınca 2. derecenin 1. kademesi olan kazanılmış hak aylık derecesiyle 3. dereceli kadroda teknisyen olarak çalışmakta iken aynı Yasanın 68/B. maddesi uyarınca 1. derece kadrolu şube müdürlüğüne atanan davacının korunması gereken kadro derecesi 3. dereceli olup, 68. maddenin (B) bendine göre atandığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
657 sayılı Yasanın 76. maddesi ile ilgililerin kazanılmış hak aylık derecelerine değil, bulundukları kadro derecelerine eşit kadrolara atanmaları
öngörülmüş olup atama sırasında memurların kadro derecelerinin korunmasının amaçlandığı açıktır. Ancak 68. maddenin (B) bendinde, bu bende göre atama yapılan kadroların kazanılmış hak teşkil etmeyeceği açıkça hükme bağlanmış olduğundan, söz konusu kadrolarının atanma sırasında korunması gereken kadrolar olarak kabulü mümkün olmadığı gibi, istisnai olarak atanılan bu kadro derecelerinin korunması konusunda idarelerin yargı yoluyla zorlanamayacağ açıktır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacı, … Tarım İl Müdürlüğü İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü görevinden alınarak … İlçe Müdürlüğü emrine teknisyen olarak atanmasına ilişkin işlem ile yerine atama yapılmasına ilişkin işlemin iptali isteğiyle dava açmıştır.
Dosyadaki bilgilerden, davacının 3.derece kadroda 2.derecenin 1.kademesinden teknisyen ünvanıyla aylık almakta iken,8.6.1992 günlü onayla 657 sayılı Kanunun 68/B maddesine göre şube müdürü olarak 1.derece kadroda 1. derecenin 1. kademesinden aylık almak üzere atandığı, 27.12.1993 günlü dava konusu işlemle de 3. derece kadroda 2. derecenin 3. kademesinden aylık almak üzere teknisyenlik görevine atandığı anlaşılmıştır.
Davacıya, 1. derece kadro 657 sayılı Kanunun 68/B maddesindeki esaslar çerçevesinde verilmiş olup, bu kadro adı geçen için kazanılmış değildir. Bu nedenle davacının kazanılmış hak aylık derecesinden aşağıda bir göreve atandığı yolundaki iddiası geçerli değildir.
Dava konusu işlemin sebep unsuru yönünden incelenmesinden ise, dosya içinde bulunan Valilik yazısında yer alan bilgilere göre, işlemde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Ancak, aile birliğini korumak amacı ile eş durumunun dikkate alınmadığı dosyadaki bilgilerden anlaşılmakla, İdare Mahkemesi kararının bu yöndeki gerekçesi hukuka uygundur.
Temyiz isteğinin bu gerekçeyle reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı … İl Müdürlüğü, İdari ve Mali İşler Şube Müdürü olarak görev yapan davacı, … Valiliği emrine teknisyen olarak atanmasına ilişkin 27.12.1993 günlü işlem ile … İl Müdürlüğü Teknisyeni …’nün bu görevi tedviren yürütmesine dair aynı günlü işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesi ile idarelere memurların naklen atanmaları konusunda kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olarak takdir yetkisi tanındığı; öte yandan, Anayasanın 41. ve 657 sayılı Yasanın 72/2. maddelerinde yer alan hükümler birlikte değerlendirildiğinde, aile birimini muhafaza etmek bakımından, atama işlemi tesis edilirken, ataması yapılacak memurun, memur olan eşinin durumunun da gözetilmesinin ve eşin çalıştığı kurumla koordinasyon kurulmasının idare açısından bir zorunluluk olduğunun açık bulunduğu; … Tarım İl Müdürlüğü İdari ve Mali İşler Şube Müdürü olan davacının kazanılmış hak aylığı 2. derecenin 3. kademesi iken; … İl Müdürlüğü … İlçe Müdürlüğündeki 3. dereceli teknisyen kadrosuna atamasının yapıldığı, ayrıca … Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğünde kurs öğretmeni olarak çalışan eşinin kurumuyla gerekli koordinasyon sağlanmadan atamasının yapıldığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı idare, … Tarım İl Müdürlüğünde İdari ve Mali İşler Şube Müdürü olarak görevli iken davacının birçok hatalı işleme neden olduğunu ve bu hatalı işlemler nedeniyle kendisine karşı güvensizlik oluştuğunu, bulunduğu görev itibariyle çok titiz ve düzenli olması gerekirken yetersizliği nedeniyle görevinin gereklerini yerine getiremediğinin görüldüğünü, … İl Müdürlüğünün gerekçeli yazısı üzerine bulunduğu görevden alınarak esas mesleği olan teknisyen kadrosuna atandığını, 657 sayılı Yasanın 71. ve 76. maddelerine istinaden dava konusu işlemin tesis edildiğini öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesinde “Kurumlar, görev ve ünvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan aynı Yasanın 68/B. maddesinde, maddede yazılı şartları taşıyan ilgililer arasından, eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4. derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabileceği, ancak atanılan bu kadro aylıklarının, başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmayacağı belirtilmiş, 67. maddesinde de diğer şartları taşımakla birlikte üst derecelerde boş kadro olmadığı için derece yükselmesi yapamayan memurların kazanılmış hak aylıklarının, öğrenim durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceyi aşmamak şartıyla işgal etmekte oldukları kadroların bir üst derecesine yükseltilebileceği öngörülmüştür.
76. madde ilgililerin kazanılmış hak aylık derecelerine değil, bulundukları kadro derecelerine eşit kadrolara atanmalarını öngörmüş olup, atanma sırasında memurların kadro derecelerinin korunmasının amaçlandığı açıktır. Ancak 68. maddenin (B) bendinde, bu bende göre atama yapılan kadroların kazanılmış hak teşkil etmeyeceği açıkça hükme bağlanmış olduğundan, sözkonusu kadroların atanma sırasında korunması gereken kadrolar olarak kabulü mümkün olmadığı gibi, istisnai olarak atanılan bu kadro derecelerinin korunması konusunda idarelerin yargı yoluyla zorlanamayacağı da açıktır. Bu hususu dava konusu uyuşmazlıkta somutlaştırmak gerekirse, 657 sayılı Yasanın 67.maddesi uyarınca 2.derecenin 1.kademesi olan kazanılmış hak aylık derecesiyle 3.dereceli kadroda teknisyen olarak çalışmakta iken aynı Yasanın 68/B.maddesi uyarınca 1.derece kadrolu şube müdürlüğüne atanan davacının korunması gereken kadro derecesi 3.derece olup, kazanılmış hak aylık derecesine eşit bir kadroya atanması şart olmadığından mahkemenin aksi yöndeki gerekçesinde hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Öte yandan, Milli Eğitim Bakanlığının yaygın teşkilat yapısı gözönüne alındığında, … Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğünde kurs öğretmeni olarak çalışan eşinin de davacının atandığı yere atanabileceği açık olup, mahkemenin atanma sırasında eş durumunun gözetilmediği yolundaki gerekçesi de yerinde bulunmamaktadır.
Bu durum karşısında, davalı idarece atama işlemine sebep olarak gösterilen hususlar araştırılıp, incelenerek dava konusu uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken, atama sırasında davacının kazanılmış hak aylık derecesinin korunmadığından ve eş durumunun gözetilmediğinden bahisle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 11.11.1997 tarihinde oybirliği ile karar verildi.