5. Daire 1993/422 E. , 1995/1015 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 1015
Esas Yılı : 1993
Esas No : 422
Karar Tarihi : 16/03/995
657 SAYILI YASANIN 145.MADDESİ HÜKMÜ UYARINCA, GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILAN MEMURUN DURUMUNUN HER İKİ AYDA BİR İNCELENMEK SURETİYLE GÖREVİNE DÖNDÜRÜLÜP DÖNDÜRÜLMEMESİ HAKKINDA BİR KARAR VERİLMESİ GEREKECEĞİ HK.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararının dilekeçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, gümrük memuru olan davacının, teşekkül halinde gümrük kaçakçılığı suçundan … Devlet Güvenlik Mahkemesinde, resmi evrakta sahtekarlık, sahtekarlığa iştirak, rüşvet alma ve rüşvet verme suçlarından da … Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmasının devam ettiği sırada hakkındaki görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılmasını istediği, idarece 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 144 ve 145.maddelerine dayanılarak yargılama sonuçlanıncaya kadar göreve iade edilmeyeceği görüşüyle dava konusu işlemin tesis edildiğinin anlaşıldığı; oysa 145.maddenin ceza kovuşturmasının varlığı halinde ilgilinin durumunun her iki ayda bir incelenerek göreve dönüp dönmeme hakkında bir karar verilmesini zorunlu kıldığı, idarenin bu maddeyi işleme dayanak aldığı, ancak iki ayda bir durumun incelenmesini ve karar verilmesini gözardı ederek, yargılama sonuna kadar görevden uzaklaştırma halinin devamına karar verdiği; bu nedenle idarenin 145.maddenin öngördüğü koşula uymayarak tesis ettiği işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı; ancak, davacının görevine iade edilmesi isteminin mahkemelerce idarenin yerine yerine geçilerek işlem tesis edilmesi mümkün olmadığı için karşılanamayacağı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı idare; 657 sayılı Yasanın 143.maddesindeki şartlar gerçekleşmediği için davacı hakkında alınan görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılamayacağını, ayrıca müfettişlerce yargılama sonuçlanıncaya kadar davacının görevinden uzaklaştırılmasının önerildiğini öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 137.maddesinde; görevden uzaklaştınma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbir olarak tanımlanmış, 140.maddesinde de, haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan Devlet memurlarının da görevden uzaklaştırılabileceği belirtilmiştir.
Analan Kanunun 143.maddesinde de, görevinden uzaklaştırılan memurun göreve tekrar başlatılmasının zorunlu olduğu haller tek tek sayılarak maddede öngörülen koşulların gerçekleşmesi halinde idareye görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılması konusunda yükümlülük getirilmiş olup, aynı Kanunun 145.maddesinin 2.fıkrasında ise, “bir ceza kovuştur
ması icabından olduğu takdirde görevinden uzaklaştırmaya yetkili amir (müfettişlerin görevinden uzaklaştırdıkları memurlar hakkında atamaya yetkili amir) ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceleyerek görevine dönüp dönmemesi hakkında bir karar verir ve ilgiliye de yazı ile tebliğ eder.” hükmüne yer verilmek suretiyle, ceza kovuşturması nedeniyle görevinden uzaklaştırılan memurların görevlerine döndürülüp döndürülmemesi hususunda idarelere takdir yetkisi tanınmış, ancak ilgililerin durumlarının her iki ayda bir incelenerek görevlerine dönüp dönmemeleri hakkında bir karar verilmesi gerektiği kurala bağlanmıştır.
Olayda, 5.12.1988 tarihinde görevinden uzaklaştırılan davacının 5.10.1990 tarihinde idareye başvururak görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılarak görevine başlatılmasını istediği, davalı idare tarafından, yukarıda anılan 145.madde hükmü uyarınca her iki ayda bir inceleme yapılmak suretiyle ilgilinin göreve döndürülüp döndürülmemesi hususunda bir karar verilmesi gerekirken, tüm yargılama sürecini kapsayacak şekilde ve yargılamanın sonuçlanmasına kadar göreve iade edilmemesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemin, bu haliyle kanuna açıkca aykırı olması karşısında, işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep de bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın yukarıda belirtilen gerekçenin de eklenmesi suretiyle onanmasına karar verildi.