5. Daire 1992/3952 E. , 1995/2647 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 2647
Esas Yılı : 1992
Esas No : 3952
Karar Tarihi : 21/09/995
657 SAYILI YASANIN 36/A-12-D MADDESİ UYARINCA YAPILACAK İNTİBAKLARDA ASKERLİK HİZMET SÜRESİNİN DE DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Davacı, memuriyette iken bir üst öğrenimi bitirmesi üzerine yapılan intibakının düzeltilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla; davacının, işe başlamadan önce askerliğini yapması nedeniyle 657 sayılı Yasanın askerlikte geçen iki yıllık sürenin intibakta sayılacağına ilişkin 84.maddesi uyarınca derecesinin 6/2. olması gerektiği ileri sürdüğü, oysa üst öğrenim üzerine yapılan hesaplamanın bir emsal hesaplaması olduğu ve emsal olarak alınan kişinin okulu bitirdiği andan itibaren sürekli çalışıyor kabul edilerek her yılının değerlendirildiği, davacının ise hem emsalin değerlendirilen her yılının karşılığı olan derece ve kademeyi istediği hem de kendi askerliğinin karşılığı olan iki kademeyi istediği, oysa her çalıştığı yıl değerlendirilen emsalin askere gittiğini düşünmenin mümkün olmadığı, bu nedenle, davacının isteğinin reddinde yasalara aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı; emsalinin de aynı zamanda askerlik yaparak memuriyete başlayan kişi olduğunu öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36.maddesinin A/12-d. fıkrasında, “Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87.maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Sözüedilen fıkrada, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitirenlerin intibaklarının son öğrenim durumlarına göre, memuriyette geçen başarılı hizmetlerinin tamamının değerlendirilmesi suretiyle yapılacağı, ancak bu intibak dolayısıyla aynı üst öğrenime ara vermeden başlayan ve normal süresinde bitiren emsallerinin ulaştık ları derece ve kademeyi geçemeyecekleri koşulu getirilmiştir.
Bu hükmün uygulanmasında, öncelikle, üst öğrenimi bitirmesi nedeniyle intibakı yapılacak kişinin emsalinin belirlenmesi gerekmektedir. Maddeye göre üst öğrenimi bitiren kişinin emsali, öğrenime ara vermeden aynı üst öğrenime başlayıp normal süresi içinde tamamlayan ve mevcut uygulamaya göre normal eğitim süresinin sona erdiği haziran ayı sonu itibariyle kamu görevine başlayan kişidir. Yapılacak intibak işleminde önce emsalinin, maddede belirtilen biçimde, ulaşabileceği derece ve kademe belirlenmeli; bilahare ilgilinin sadece başarılı deeğerlendirilen hizmet yılları, ifa etmiş olduğu askerlik hizmet süresi ve yararlanmış ise 2182 sayılı Yasa veya 458 sayılı K.H.K. gereğince kazandığı bir derece esas alınmak suretiyle ve yeni öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği derece ve kademeyi geçmemek kaydıyla ulaştığı derece ve kademe saptanmalıdır.
Davacının, 23.11.1967 – 23.11.1969 tarihleri arasında askerlik hizmeti yaptığı ve 6.10.1973 tarihinde ortaokulu bitirerek 3.10.1974 tarihinde memuriyete başladığı, 24.9.1991 tarihinde liseyi bitirmesi üzerine
1.10.1991 tarihi itibariyle 36.maddenin A/12-d. fıkrasına göre intibakının yeniden yapılarak 7.derecenin 3.kademesinde 3 ay 1 gün kıdemli sayıldığı, 16.10.1991 tarihli dilekçe ile idareye başvurarak intibakının düzeltilmesini istediği, isteğinin 6.11.1991 günlü, 3282 sayılı işlemle, emsalini geçmesi nedeniyle askerlik hizmetinin değerlendirilmeye alınmadığından bahisle reddi üzerine bakılmakta olan davayı açtığı
dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
Olayda memuriyete girmeden önce askerliğini yaptığı anlaşılan davacının, 657 sayılı Yasanın 36/A-12(d) maddesine göre emsali, 30.6.1976 tarihinde liseyi bitirerek memuriyete giren, ancak 24 aylık askerlik hiz
metini de yapmış olan kişidir. Buna göre emsalin, (davacının bir üst öğrenimi bitirmesi nedeniyle yeniden intibakının yapıldığı) 1.10.1991 tarihi itibariyle askerlik dahil değerlendirilmesi gereken 17 yıl 3 ay 1 gün hizmeti bulunmakta ve bu sürenin her yılına bir kademe ve her üç yılına bir derece verilerek ve 2182 sayılı Yasa uyarınca verilen 1 derecenin de ilave edilmesi sonucu davacının emsali 6.derecenin 2.kademe
sinde 3 ay 1 gün kıdemli olan kişi durumunda olmaktadır.
Bu durumda, davacının, bir üst öğrenimi bitirmesi nedeniyle yeniden intibakının yapıldığı 1.10.1991 tarihi itibariyle askerlik hizmeti dahil toplam 18 yıl 11 ay 28 gün başarılı hizmet yılının emsalini geçmeme kuralı gereğince 17 yıl 3 ay 1 günlük kısmı dikkate alınarak ve ayrıca 2182 sayılı Yasa ile verilen 1 derece de ilave edilmek suretiyle emsali gibi 6.derecenin 2.kademesinde 3 ay 1 gün kıdemli sayılması gerekirken, emsalinin askerlik yapmış olamayacağından hareketle 7.derecenin 3.kademesine yapılan intibak işleminin düzeltilmesi için yaptığı başvu runun reddine ilişkin işlemde ve bu işleme karşı açılan davayı reddeden Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.