5. Daire 1992/13 E. , 1992/850 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 850
Esas Yılı : 1992
Esas No : 13
Karar Tarihi : 09/04/992
657 SAYILI YASANIN 64.MADDESİNE 243 SAYILI KHK. İLE EKLENEN FIKRANIN UYGULANMASI AÇISINDAN İDARENİN, 1985 YILINDAN ÖNCEKİ ALTI YILIN SİCİL NOT ORTALAMASININ YETERLİ OLMAMASI HALİNDE, BUNU İZLEYEN HER YIL, 37. MADDE İLE ÇİZİLEN SINIRA ULAŞILINCAYA KADAR, SİCİLLERİN İNCELENME VE DEĞERLENDİRMESİNİ SÜRDÜRMESİ GEREKTİĞİ HK.
Davacı, 657 sayılı yasanın 64.maddesinin 354 sayılı KHK ile eklenen ek fıkrası uyarınca 31.12.1984 tarihinden geriye doğru 6 yıllık sicillerinin incelenerek bir kademe verilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
İdare Mahkemesi kararıyla, 657 sayılı Yasanın 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 37.maddesi karşısında davacının 1984 yılından geriye doğru 6 yıllık sicillerinin nota dönüştürülerek gerekli hesaplamanın yapılması ve durumunun 37. maddeye uygun olup olmadığı araştırılarak şartları taşıması halinde istemi doğrultusunda karar verilmesi gerekirken aksine görüşle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediği, derece yükseltilmesi koşulları yönünden durumun değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığından davacının 64.madde hükmünden yararlanarak kademe ilerlemesi yapmasına olanak bulunmadığı gerekçesiyle, 657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 37.maddesine göre 1984 yılından geriye doğru 6 yıllık sicilleri değerlendirilerek bir üst dereceye yükseltilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemi iptal etmiştir.
Davacı; Mahkeme kararının 657 sayılı Yasanın 64.maddesinden yararlanamayacağına ilişkin kısmının, hukuka aykırı olduğu, 657 sayılı Yasanın 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 37.maddesinin 64.maddenin uygulanmasına engel oluşturmayacağını; davalı idare ise, davacının 657 sayılı Yasanın 64.maddesi uyarınca kendisine bir kademe verilmemesi yolundaki işlemin iptali istemiyle dava açtığını, buna karşın mahkemenin neticei talebi aşarak davanın konusu “657 sayılı Yasanın 37. maddesi uyarınca bir derece verilmesi” biçiminde kabul ettiğini, oysadavacının dilekçesinde bu konuda bir talebi olmadığını ileri sürmekte ve kararın temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Vergi Mahkemesinde mübaşir olarak çalışmakta bulunan davacının İdari Yargı Adalet Komisyonuna başvurarak geriye doğru 6 yıllık sicil notlarının 90 ve daha yukarı olduğundan bahisle ve 657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 64. maddesi uyarınca iki kademe verilmesini istediği, yapılan incelemede kendisine 1985-1990 arası için bir kademe verildiği saptanarak, 243 sayılı KHK.nin göreve başaladığı 1976’dan itibaren uygulanması yolundaki istemi hakkında işlem yapılmasına gerek olmadığına karar verildiği ve bu karar üzerine bakılan davanın açıldıgı dosyadaki belgelerin incelenmesinden anlaşılmıştır.
Dava dilekçesi davacı, 243 sayılı KHK.nin yürürlüğe girdiği 13.12.1984 tarihinden önceki altı yıllık sicil notu ortalamasının 90 puandan yukarı olduğunu, dolayısıyla 657 sayılı Yasanın 64.maddesine anılan KHK. nin 9.maddesiyle eklenen fıkra uyarınca “bir kademe verilmesi” gerektiğini öne sürerek aksi yolda tesis edilen işlemin iptalini istediği halde Mahkemece uyuşmazlığın konusunun 657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 37.maddesi kapsamında “derece yükseltilmesi” istemi olarak ele alınıp değerlendirilmesinde ve buna göre hüküm kurulmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Yeri gelmişken 657 sayılı Yasanın 64.maddesine 243 sayılı KHK.nin 9. maddesiyle eklenen ek fıkranın anlam ve uygulanma süresi üzerinde ayrıca durmak gerekli görülmüştür. “Devlet memurlarından 6 yıllık sicil notu ortalaması 90 ve daha yukarı olanların aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.” hükmünü taşıyan bu fıkranın amacı gözönünde tutularak ve aynı Yasanın 243 sayılı KHK. ile değişik 37. maddesi ile birlikte değerlendirilmesi halinde Devlet memurlarının sicil yönünden fıkrada yazılı koşulları taşı
maları halinde, öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev ünvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesine geldikleri tarihe kadar her altı yılında bir bir kademe ilerlemesinden yararlandırılmaları gerektiği açıkça belli olmaktadır. 64.maddesinin sözü geçen hükmüne görö sicil durumları 1985 yılı itibariyle fıkrada yazılı koşullara uymayanların, daha sonraki yıl yada yıllarda, geriye doğru altı yıllık sicil notu ortalamalarının doksan yada daha yukarı bir puana eriştiği kanısına vararak, yeniden idareye başvurmalarına engel bir yon bulunmamaktadır. Bir başka anlatımla, 64.maddeye 243 sayılı KHK ile eklenen fıkra hükmü doğrultusunda 1985 yılından önceki altı yıllık sicillerinin ilk kez değerlendirilmesi sonucunda, not ortalaması itibariyle bu madde ile getirilen olanaktan yararlandırılması mümkün görülmeyen bir kamu görevlisi yönünden idarenin bunu izleyen her yılda kendiliğinden veya ilgilinin başvurusu üzerine geriye doğru altı yıllık sicillerini yeniden değerlendirmeye alarak, 37.madde ile çizilen sınıra ulaşıncaya kadar ilgilinin not ortalamasının doksan veya daha yukarıya ulaşıp ulaşmadığını saptaması ve ulaştığı tarih itibariyle bir kademe ilerlemesinden yararlandırılması idare için yasakoyucunun öngördüğü bir yükümlülüktür. Yasanın düzenlemesine göre 1985 yılı itibariyle 64.madde hükmünden yararlanmasına olanak görülmeyen kamu görevlisi için incelemenin sürdürülmesi ve 1985 yılından başlayarak her yıl yeniden değerlendirme yapılması gerektiğini de vurgulamak gerekir.
Olayda, davacıya 1985-1990 yılları arasındaki dönem için bir kademe verilmiş olduğuna ve 657 sayılı Yasanın 64.maddesi kademe ilerlemesi için 6 yıllık sicil ortalamasının esas alınmasını öngörmüş bulunduğuna göre, adı geçen yönünden yapılacak incelemenin 1985 yılından önceki 6
yıllık dönemle sınırlı olacağı kuşkusuzdur.
Açıklanan nedenlerle tarafların temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi uyarınca bozulmasına karar verildi.