5. Daire 1991/2701 E. , 1994/5605 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1994
Karar No : 5605
Esas Yılı : 1991
Esas No : 2701
Karar Tarihi : 23/11/994
DAVACININ YOLLUK BİLDİRİMİNDEKİ BEYANININ DOĞRULUK DERECESİ ARAŞTIRILARAK HARCIRAHA İLİŞKİN UYUŞMAZLIK HAKKINDA KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
Temyizi istenen kararın usul ve kanuna uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerekeceği yolundadır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla; PTT Personel Yönetmeliğinin “hizmet gereği nakil” başlığı altında düzenlenen 61. maddesinin (e) fıkrasıyla teftiş veya soruşturmanın selametle yürütülmesi ya da görev yerindeki hoş olmayan bir durumun önlenmesi amacıyla memurlarının görev yerlerini değiştirme konusunda idareye kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olarak takdir yetkisi tanındığı, 657 sayılı Kanunun 62. maddesinde ise yer değiştirme suretiyle yapılan atamalarda memurlara atama emirleri tebliğ edilince yolluklarının saymanlıklarca derhal ödeneceğinin öngörüldüğü, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 4. maddesinde yolluk verilecek kimseler ve istisnalarının belirtildiği ve bu madde hükmüne göre becayiş olanlar ile mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutad olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni ve açıktan atanmalarda ve emeklilik hariç göreve son verilme hallerinde harcırah verilmeyeceğinin hükme bağlandığı, sayılan istisnalar arasında yeri değiştirilen memurlara yolluk verilmeyeceği hususunun yer almadığı, nitekim aynı Kanunun 9. maddesinin (b) fıkrasında da naklen veya tahvilen başka bir mahalle gönderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyet mahallerinden itibaren daimi vazife harcırahı verileceğinin hüküm altına alındığı, olayda davacının 1983 yılında … İli … İlçesi PTT Müdürlüğünde Telefon Hizmetleri Bölümünde çalışmakta iken merkez müdürü tarafından Bölge Başmüdürlüğüne gönderilmek üzere “gizli kişiye özel” zarf içinde posta çantasına konulan raporu okuyup personele ifşa ettiği ve Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunması nedeniyle Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile bölge dışı başka bir merkeze atandığından bahisle ve “görev yerinde hoş olmayan durumun önlenmesi” amacıyla … İlçesine atama işleminin iptal edilerek tekrar … İlçesine naklen atandığının ve …- … arası için ödenen …- lira sürekli görev yolluğunun geri alınmasına karar verildiği gibi, … arası için sürekli görev yolluğu ödenmediğinin dosyanın incelenmesinden anlaşıldığı, 1983 yılında meydana gelen olay nedeniyle 1983-1988 yılları arasında Bölge dışında görevlendirilmiş olan ve bu tarihten sonra herhangi bir olaya adı karışmadığı anlaşılan davacının aradan 7 yıl geçmiş olmasına rağmen aynı olay gerekçe gösterilmek suretiyle atama onayının iptaline ilişkin işlemde kamu yararı ve hizmet gereklerine uyarlık bulunmadığı, nakil işlemi nedeniyle verilen yolluğun geri alınmasında ve geri alınan nakil işlemi ile yeni bir nakil işlemi tesis edildiğinden sürekli görev yolluğunun verilmemesinde de hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş, …- … arası sürekli görev yolluğu tutarı olan …-liranın davacıya ödenmesine …-… arası için ödenen ve geri alınan sürekli görev yolluğunun davacıya iadesine hükmedilmiştir.
Davalı idare, davacının ailesi ve evi …’da olduğu için tayin isteğinde bulunduğunu, harcırahın geri alınmasının bundan kaynaklandığını, yönetmelik gereği görev yerinde hoş olmayan durumun önlenmesi amacıyla adıgeçenin naklinin durdurulduğunu öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkün olup, dava konusu naklen atama onayının geri alınmasına ilişkin işlem yönünden davalı idare tarafından ileri sürülen hususlar bunlardan hiçbirisine uymamaktadır.
Davanın harcıraha ilişkin kısmına gelince;
6245 sayılı Harcırah Kanununun 5. maddesinde “Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir.” hükmü yer almış olup; aynı Kanunun 60/1. maddesinde de bu Kanuna göre tahakkuk edecek istihkakın miktarını artıracak şekilde hilafı hakikat beyanname verenlerin bu süretle aldıkları fazla harcırahın Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanuna veya umumi hükümlere göre tahsil olunacağı hükme bağlanmıştır.
Olayda, … İli … İlçesi PTT Müdürlüğünde memur olarak görev yapan davacının, 1.10.1990 tarihli dilekçesi ile eşi ve çocuklarının … ilçesinde kendi evlerinde oturduğunu belirterek … İlçesine naklen atanma isteğinde bulunduğu, 16.10.1990 tarihli atama onayı ile isteği doğrultusunda … PTT Müdürlüğüne memur olarak atandığı, ayrıca kendisine görev yolluk bildirimi neticesinde …-lira harcırah ödendiği, ancak atama onayının 23.10.1990 tarihli işlemle iptal edilmesi üzerine harcırah almaksızın … İlçesinden tekrar … İlçesine dönerek görevine başladığı ve bunun neticesinde atama onayının geri alınmasına ilişkin işlemin iptali istemi yanında geri alınan harcırahın iadesine ve …- lira harcırahın ödenmesine hükmedilmesi istemiyle bakılan davayı açtığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
Davacının, naklen atanma isteğinde bulunduğu dilekçesinde eşi ve çocuklarının … İlçesinde oturduğunu belirtmesine ve bu hususa ilişkin 16.7.1990 tarihli ikametgah belgesini 1.10.1990 tarihli dilekçesine eklemesine rağmen, görev yolluk bildiriminde eşi ve yedi çocuğu için de bildirimde bulunarak onlar için harcırah aldığı anlaşılmış olup; bu durumda, davacının beyanının doğruluk derecesinin, gerçek dışı olup olmadığı hususlarının araştırılarak, ulaşılacak sonuca göre yukarıda anılan yasa hükümleri dikkate alınmak suretiyle gerek … İlçesinden …’a, gerekse … İlçesinden …’ya yapılan yerdeğiştirmelerle ilgili olarak harcırah hakkında bir karar verilmesi gerekirken, bu husus araştırılmaksızın, İdare Mahkemesince …- … arası sürekli görev yolluğu tutarı …- liranın ödenmesine, …- … arası için ödenen ve geri alınan sürekli görev yolluğunun davacıya iadesine hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … sayılı kararın, dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında usule ve hukuka aykırılık bulunmadığından davalı idarenin temyiz isteminin reddiyle kararın bu kısmının onanmasına, kararın harcıraha ilişkin kısmı yönünden davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile kararın bu kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine karar verildi.
(X)- AZLIK OYU-
… İli … İlçesi PTT Müdürlüğünde memur olarak görev yapan ve isteği üzerine 16.10.1990 tarihli işlemle … PTT Müdürlüğüne memur olarak atanan davacının, 1983 yılında … PTT Müdürlüğünde memur olarak görev yapmakta iken Merkez Müdürü tarafından Bölge Başmüdürlüğüne gönderilmek üzere “gizli kişiye özel” zarf içinde posta çantasına konulan raporu okuyup personele ifşa ettiği ve kimliğini gizleyerek Cumhuriyet Savcılığına ve Adalet Bakanlığına gönderdiği dilekçelerle Merkez müdürü ve personeli hakkında çeşitli iddia ve isnatlarda bulunduğu tespit edilerek başka bir merkeze atandığının belirlenmesi üzerine görev yerinde hoş olmayan durumun önlenmesi amacıyla naklen atama onayının iptal edildiği anlaşılmakta olup; bu nedenle idarenin atama onayının iptaline ilişkin işleminde kamu yararı ve hizmet gerekleri açısından hukuka aykırılık görülmediğinden İdare Mahkemesi kararının atama işleminin geri alınmasına ilişkin işlemin iptaline ilişkin kısmının da bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına karşıyım.