5. Daire 1988/2954 E. , 1989/32 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 32
Esas Yılı : 1988
Esas No : 2954
Karar Tarihi : 18/01/989
YETERLİK SINAVINDA BAŞARISIZ OLAN MÜFETTİŞ YARDIMCILARININ BAŞKA GÖREVLERE ATANMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMEDE MEVZUATA VE HİZMET GEREKLERİNE AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Dava, davacının müfettiş yardımcısı olarak görev yapmakta iken müfettişlik yeterlik sınavının sözlü bölümünde başarılı olamaması ve bu nedenle İmar ve İskan Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 22.maddesi uyarınca Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Uygulama ve Koordinasyon Daire Başkanlığı emrine mühendis olarak atanmasını öngören işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle eksik ödenen parasal haklarının ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi kararıyla, Teftiş Kurulu Tüzüğünün 3.maddesinin (B) fıkrasının 3.bendinde, müfettiş yardımcılığına atanabilmek için, İmar ve İskan Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikte tesbit edilecek esaslara göre müfettiş yardımcılığı sınavını başarı ile vermiş bulunmanın şart olduğu, aynı tüzüğün (c) fıkrasının 3.bendinde de müfettiş yardımcılığından müfettişliğe atanabilmek için sözü edilen yönetmelikte belli edilecek esaslara göre yapılacak müfettişlik ehliyet sınavını başarı ile vermiş olmak gerektiğinin hükme bağlandığı, anılan tüzük
uyarınca çıkarılan yönetmeliğin 22.maddesinin 2.fıkrasındaki hükmün hukuka aykırı olduğu yolundaki davacı iddiasının yerinde olmadığı, sınav sonuçları ile ilgili düzenlemenin yönetmelikle yapılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, sözlü sınavın yönetmeliğin 25.maddesinin 2.fıkrasına aykırı olarak yapıldığı iddiasının ise, sözlü sınavda davacının anlatım, kişilik ve mevzuat bilgisinin değerlendirildiği, mevzuat bilgisine ilişkin değerlendirmenin mesleki bilgi ve yetişme dönemindeki çalışmalarının sonucunun değerlendirilmesine yönelik olduğunun anlaşıldığı, sınavın 40 dakika sürmüş olmasının davacıya başarısız kılma çabası içine girildiğinin göstermeyeceği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
İmar ve İskan Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğünün 3.maddesi uyarınca çıkarılan ve 12.6.1981 günlü, 17368 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İmar ve İskan Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 22.maddesinde “İmar ve İskan Bakanlığı Müfettiş Yardımcıları üç yıllık yetiştirme döneminden sonra, beraberinde bulunduğu Müfettiş veya Müfettişler ile Teftiş Kurulu Başkanının olumlu tezkiyesini almak şartıyla yeterlik sınavına alınırlar… Bu sınavda başarı gösterenler Teftiş Kurulu Tüzüğünün 3.maddesinin “C” fıkrası gereğince Müfettişliklere atanırlar.
Sınavda başarı gösteremeyenler ikinci bir sınava alınmazlar. Teftiş Kurulundan çıkartılarak İmar ve İskan Bakanlığı Merkez veya taşra örgütünde bir göreve atanırlar” hükmüne yer verilmektedir. Teftiş hizmetleri, kamu görevi içinde diğer hizmet sınıflarından farklı olarak kariyer görevi niteliğini taşıdığından, bu göreve giriş adaylık süresinin değerlendirilmesi gibi konularda özel düzenleme yapılmış olması, bu hizmetin taşıdığı özellik, öneminin bir gereği olduğundan, yukarıda sözü edilen yönetmeliğin 2.fıkrası ile yeterlik sınavında başarısız olan müfettiş yardımcılarının başka görevlere atanmasına ilişkin düzenlemede mevzuata ve hizmet gereklerine aykırılıkdan sözedilmesine olanak bulunmamaktadır.
Adı geçen yönetmeliğin 25.maddesinde “yazılı sınav, 24.maddede sayılan konulardan mevzuat ve uygulama ile teftiş, inceleme ve soruşturma usullerinden olmak üzere iki grup halinde yapılır. Bu sınavda her grupta en az 60 puan almak gerekir. Notlar ortalamasının 66 puandan aşağı düşmemesi şarttır.
Sözlü sınavda adayların mesleki bilgileri ve yetiştirme dönemindeki çalışmaları üzerinde durularak değerlendirme yapılır.
Sözlü sınavda tam puan olan 100 üzerinden 70 puan alanlar başarılı sayılırlar, ve müfettiş olmağa hak kazanırlar… hükmüne yer verilmektedir.
İncelenen olayda, davacı ve arkadaşları 3 yıllık hizmetleri sonucu refakatinde bulundukları müfettişlerin olumlu tezkiye verdiklerinin belirlenmesi üzerine yeterlik sınavına alınmış, sınavın yazılı bölümünde 67 puan alan davacı sözlü sınava girme hakkını kazanmış, sınav komisyonu üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı düzenlenen puan çizelgesi ile “anlatım”, “Kişilik” ve “Mevzuat Bilgisi” ayrı ayrı değerlendirilmiş, sırasıyla 20,20 ve 60 tam puan üzerinden verilen puanların ortalaması sonucu 55 puan olan davacı sözlü sınav için gerekli olan en az 70 puanı alamadığı gerekçesiyle müfettişlik yeterlik sınavında başarısız kabul edilerek, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Uygulama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı emrine Mühendis olarak atanmıştır.
Yönetmeliğin yukarıda sözü edilen 25.maddesinde sözlü sınavda değerlendirmenin nasıl yapılacağı ayrıntılı biçimde açıkca gösterilmiştir. Değerlendirilecek husus, adayların mesleki bilgileri olup, yetiştirme dönemindeki çalışmaları da dikkate alınarak bu değerlendirmenin yapılması gerektiği açıktır.
Uyuşmazlık konusu olayda ise, davacının yetiştirme dönemindeki çalışmaları dikkate alınmadığı gibi, değerlendirme konusu olarak öngörülmeyen anlatım ve kişilik gibi amacı ve kapsamı anlaşılamayan hususlarla sözlü sınav sonucunun belirlenmesinin yönetmelik hükmüne açıkca aykırılık oluşturduğu ortadadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle İdare Mahkemesince verilen kararın 2577 sayılı Kanunun 49.maddesinin 1/b bendi uyarınca bozulmasına, uyuşmazlık sadece hukuki noktalara ilişkin bulun duğundan ve dosya içindeki bilgi ve belgeler karar verilmesi için yeterli olduğundan aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca, davacının sözlü sınavda başarısız sayılarak Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Uygulama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı emrine Mühendis olarak atanmasına ilişkin işlemin iptaline ve davacının işlem nedeniyle uğradığı gerçek maddi zararlarının davalı idarece hesaplanarak davacıya ödenmesine karar verildi.