5. Daire 1988/1527 E. , 1989/363 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 363
Esas Yılı : 1988
Esas No : 1527
Karar Tarihi : 02/03/989
KURS GÖRMEK AMACIYLA YABANCI BİR ÜLKE TARAFINDAN SAĞLANAN BURSLA YURTDIŞINA GÖNDERİLENLERE 6245 SAYILI YASANIN 37.MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASI UYARINCA ÖDENEN GÜNDELİKLERDEN, ALMIŞ OLDUKLARI BURS MİKTARI DÜŞÜRÜLEREK ÖDEME YAPILMASI GEREKTİĞİ HK.
Dava, … Yargıtay’ı Elektronik Dökümantasyon Merkezinde eğitim görmek üzere yurt dışına gönderilen davacıya Harcırah Kanunu uyarınca ödeme yapılamayacağına ilişkin işlemin iptali ve ödenmeyen gündeliklerinin hakedildikleri andan itibaren yasal faizi ile birlikte tazminen ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi kararıyla; 6245 Sayılı Yasanın 34.maddesinde bu Kanun gereğince verilecek yirtdışı gündeliklerin miktarının mali yıl itibariyle ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin olunacağı, geçici görev ile yabancı ülkelere gönderilenlere özel anlaş
maları gereğince yabancı devlet uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemelerin gündeliklerinden indirileceği hükmünün yer aldığı aynı Yasanın 37.maddesinde mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan
kurs ve okullara gönderilenlere bu Kanuna göre geçici görev gündeliği verileceği, bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemelerin gündeliklerinden indirileceği, yurt içinde veya dışında sağlanan burslara dayanılarak veya aylıkları transfer edilmek suretiyle staj ve öğrenim amacıyla yurt dışına gönderilenlere bu madde hükmünün uygulanmayacağının kurala bağlandığı, burstan yararlanarak kurs amacıyla yabancı ülkeye gittiği anlaşılan davacıya 6245 sayılı Kanunda öngörülen gündeliklerinden almış olduğu burs miktarının düşülerek aradaki farkın ödenmesi gerektiği gerekçesiyle işlem iptal edilmiş ve dava konusu gündelik farklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi hükme bağlanmıştır.
Davalı idare, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 50.maddesinin yabancı ülkelere gönderilenlerin mali hakları, yükümlülükleri, giderlerin karşılanması, aylıkların transferleri konularında, 6245 Sayılı Kanunun 37.maddesini değiştiren 657 sayılı Yasanın 78 ve 79.maddelerine yollamada bulunduğunu, Türk-… Ekonomik Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komite 111. Dönem Toplantısı Mutabakat Zaptının Teknik ve Kalkınma Maddesinin 5 numaralı bendine göre davacının eğitilmek üzere … Hükümetinin sağladığı bursla yurtdışına gönderildiğini öne sürmekte ve kararın temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 50.maddesi yabancı ülkelere gönderilenlerin mali hakları, yükümlülükleri, giderlerinin karşılanması, aylık ve ödeneklerinin transferi konularında, Devlet Memurlarına ilişkin hükümlerin uygulanacağını hükme bağlamakta olup, maddenin yaptığı yollamanın 657 sayılı Yasa Hükümleri yanında 6245 Sayılı Harcırah Yasası hükümlerini de kapsadığı açıktır.
Herne kadar İdare Mahkemesince uyuşmazlığın çözümünde 6245 Sayılı Yasanın 34.maddesi de hukuki dayanak olarak gösterilmiş ise de, sözü edilen madde geçici görev ile yabancı ülkeye gönderilenlere yurtdışında verilecek gündeliklerin miktarını düzenlediğinden olayla ilgisi bulunmamaktadır.
6245 sayılı Harcırah Kanununun uyuşmazlığın çözümü yönünden önem taşıyan 37.maddesinde; “Mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara gönderilenlere bu Kanuna göre geçici görev gündeliği verilir.
Bunlardan yalnız yemeleri veya yatmaları sağlananların gündeliklerinden 1/3 oranında, yemekleri ile birlikte yatmaları da sağlananların gündeliklerinden 2/3 oranında indirim yapılır.
Bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemeler gündeliklerinden indirilir.
Yurt içinden veya yurt dışından sağlanan burslara dayanılarak veya aylıkları transfer edilmek suretiyle staj ve öğrenim amacıyla yurt dışına gönderilenlere bu madde hükmü uygulanmaz. Bunlara ilgili kanun hükümlerine göre müstahak oldukları ödeme yapılır.” hükmü yer almaktadır
Maddenin birinci fıkrasıyla, 6245 Sayılı Kanun uyarınca harcırah ödenmesinde, ilgilinin yurt dışına gönderiliş amacı ön planda tutulmakta; üçüncü fıkrası ise, yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından burs, tazminat vb. adı altında yapılan tüm ödemeleri içermektedir.
dışişleri Bakanlığının dava dosyasındaki 7.11.1986 günlü yazısının incelenmesinden, davacının … Yargıtayı Elektronik Dökümantasyon Merkezine … Hükümetinin sağladığı bursla ve kurs görmek amacıyla gönderildiği ve …’da 2 aylık lisan ve 4 aylık bilgisayar kursu gördüğü anlaşılmakta olup bu duruma göre, davacıya 6245 Sayılı Yasanın 37.maddesinin 1.fıkrası uyarınca ödenen gündeliklerden almış olduğu burs miktarı düşürülerek ödeme yapılması gerektiğinden aksi yolda tesis edilen işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuka
aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davalının temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesince verilen kararın yukarda belirtilen gerekçelerle onanmasına karar verildi.
KARŞI OY: Türk-… Ekonomi Sanayı ve Teknik İşbirliği Karma Komite 111.Dönem toplantı mutabakat zaptının teknik ve kalkınma işbirliğini düzenleyen III.maddesinin 5.fıkrasında Danıştay üyelerine …’da eğitilmeleri için burs imkanlarının sağlandığı belirtilmiş olup, davacı bu burstan yararlandırılarak yurt dışına gönderilmiş bulunmaktadır. Davalı İdare Adalet Bakanlığına gönderdiği 6.11.1986 günlü yazısında davacının yukarıda belirtilen burstan yararlanılarak eğitim görmek amacıyla yurt dışına gönderilmesi uygun görüldüğü belirtilerek 2802 sayılı kanunun 49.maddeleri uyarınca gerekli işlemin yapılması istenmiş mezkur kurulca da adı geçenin “eğitim amacıyla yurt dışına gönderildiği” belirtilmiş bulunmaktadır.
Hernekadar 7.11.1986 günlü Dışişleri Bakanlığının yazısında kurs ibaresi kullanılmış ise de, mutabakat zaptı ile belirlenen “eğitim amacıyla burs verilmesi” hükmünü değiştirmesi mümkün bulunmamaktadır.
6245 Sayılı Harcırah Kanununun 2562 Sayılı Kanunla değişik 37.maddesinin son fıkrası. “Yurt içinde veya yurt dışından sağlanan burslara dayanılarak veya aylıkları transfer edilmek suretiyle staj ve öğrenim amacıyla yurt dışına gönderilenlere bu madde uygulanmaz. Bunlara ilişkin kanun hükümlerine göre müstahak oldukları ödeme yapılır” demektedir.
Davacının staj maksadıyla burs temin edilerek yurt dışına gönderildiği açıkça anlaşılmış olup 657 sayılı Kanunun 79.maddesi gereğince ödeme yapılması hakkındaki idare işlemi yerinde olduğundan idare mahkemesi kararının bozularak davanın reddi gerekirken onanması hakkında verilen karara karşıyız.