5. Daire 1985/1212 E. , 1986/1238 K.
Daire : BEŞİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1986
Karar No : 1238
Esas Yılı : 1985
Esas No : 1212
Karar Tarihi : 18/11/986
MEMURİYETE GİRMEDEN ÖNCE, SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ OLDUĞU BİR DERGİDE YAYIMLANAN BİR YAZI NEDENİYLE 7 YIL HAPİS CEZASI ALAN VE BASIN YASASI UYARINCA CEZA PARAYA ÇEVRİLEREK ASLİ CEZANIN PARA CEZASI OLDUĞU MAHKEME KARARINDA AÇIKCA BELİRTİLEN DAVACININ, HÜKÜMLÜ OLMAMA ŞARTINI KAYBETTİĞİ GEREKÇESİYLE GÖREVİNE SON VERİLEMEYECEĞİ HK.
Dava, Orman Bölge Şefi olan davacının, Sıkıyönetim … Askeri Mahkemesinin kararı ile basın yolu ile kominizm propagandası yapmak suçundan 7 yıl 6 ay ağır hapis cezası ile cezalandırılması sebebiyle 657 sayılı kanunun 98/b maddesi gereğince görevine son verilmesine ilişkin, 6.7.1984 tarihli işlemin iptali isteği ile açılmıştır. İdare Mahkemesinin temyizen bozulması istenilen kararında, davacının memuriyete girmeden önce aylık olarak çıkan … Dergisinin sorumlu yazı işleri Müdürü iken Derginin Temmuz 1976 günlü 2 sayılı nüshasında yayımlandığı çeviri bir yazı ile Kominizm propagandası yapmak suçundan mahkum olduğu, 7 yıl 6 ay ağır hapis cezasının basın Kanununun değişik 16.maddesi uyarınca ağır para cezasına çevrilmesinin davacı hakkında verilen hürriyeti bağlayıcı cezanın vasıf ve mahiyetini değiştirmeyeceği sonucuna varıldığı, asıl cezanın hürriyeti bağlayıcı ağır hapis cezası olduğu, ancak sorumlu yazı işleri müdürü olması nedeniyle bu asıl cezanın ağır para cezasına çevrildiği, bu nedenle iş lemde 657 sayılı kanunun 48.maddesi A/5.fıkrası ile aynı kanunun 98.maddesi (b) fıkrasına aykırılık bulunmadığı, davacının disiplin kurulu kararı alınmadığı ve memuriyeti sırasında işlenmiş bir suçu olmadığı, yolundaki iddiaları da yerinde görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiş olup; söz konusu kararın, cezanın basın Kanununun 16/1.maddesi gereğince hürriyeti bağlayıcı ceza değil para cezası olduğu … Sıkıyönetim … Askeri Mahkemesinin 14.5.1984 tarihli kararında asli ceza para cezası olduğu için TCK-31, 33 ve 173.maddeleri hükümlerinin uygulanmasına gerek olmadığı açıkça belirtildiği, … kararları da bu yolda olduğu nedenleriyle davacı tarafından temyizen bozulması istenmiştir.
5680 sayılı bası Kanununun 2950 sayılı kanunla değişik 16.maddesinin 1.fıkrasında “Mevkutelerle işlenen suçlarda sorumluluk suçu vücuda getiren yazıyı veya haberi yazan veya resmi veya karikatürü yapan kimse ile beraber bu mevkutenin ilgili sorumlu müdürüne aittir. Ancak sorumlu müdürler için verilen hürriyeti bağlayıcı cezalar sürelerine bakılmaksızın para cezasına çevrilerek hükmolunur.” hükmü yer almıştır. Yukarıda belirtilen madde hükmünün gerekçesinin yer aldığı … Dergisi 21.cilt “S” sayısı 561’in 3.sayfasında mevkutelerle işlenen suçlardan sorumlu müdürler için verilen hürriyeti bağlayıcı cezaların paraya çevrileceği ve esas cezasının para cezası olduğu açık lanmış; Nitekim Sıkıyönetim Komutanlığı … Askeri Mahkemesi kararında da davacıya verilen 7 yıl 6 ay hapis cezası yukarıda yazılı madde hükmü gereğince, para cezasına çevrilerek asli cezanın para cezası olduğu açıkça belirtilmiş ve hüküm bu haliyle kesinleşmiştir.
Bu durumda davacının mahkumiyetinin para cezası olarak kabulü zorunlu olduğundan ve bu ceza da memuriyete engel olamayacağından, 657 sayılı kanunun 48.maddesinin 5/A fıkrasında Devlet Memurluğuna atanma şartları arasında sayılan 6 aydan fazla hapis cezasından hükümlü olmamak şartını taşımadığı gerekçesiyle davacı hakkında aynı kanunun, memuruluk sırasında memurluğa alınma şartlarından herhangi birinin kaybedilmesi halinde Devlet Memurluğunun sona ereceği yolundaki 98/b maddesi hükmü uygulanarak görevine son verilmesinde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteği yerinde görülerek 2577 sayılı İdari yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrası gereğince anılan mahkeme kararının bozulmasına ve aynı maddenin 2.fıkrası gereğince uyuşmazlık sadece hukuki noktalara ilişkin olması sebebiyle dava konusu göreve son verme işleminin iptaline karar verildi.