Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2022/7447 E. , 2023/1622 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/7447
Karar No : 2023/1622
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sanayi Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle 2011/3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 dönemlerine ilişkin re’sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay bozma kararı üzerine Vergi Mahkemesince verilen kararda; uyuşmazlığın, tarhiyatın T.H. … Çelik Elektrik İnşaat Malzemeleri Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına münhasır kaldığı, İlgili dönemde davacıya fatura düzenleyen İkitelli Vergi Dairesi mükellefi T.H. … Çelik Elektrik İnşaat Malzemeleri Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu ve Şişli Vergi Dairesi mükellefi … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih … sayılı Vergi Tekniği Raporundaki tespitlerin değerlendirilmesinden, düzenledikleri faturaların sahte fatura olarak değerlendirilemeyeceği, bu durumda bu mükelleflerden alınan faturalardan kaynaklanan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Davalı idare tarafından, sahte fatura kullandığı tespit edilen davacı adına yapılan tarfhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Tarhiyatın, … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’den alınan faturalardan kaynaklanan kısmının bozulması gerektiği düşünüldüğünden temyiz isteminin kısmen kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, temyize konu kararın İkitelli Vergi Dairesi mükellefi T.H. … Çelik Elektrik İnşaat Malzemeleri Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardan kaynaklı tarhiyata ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Temyiz isteminin … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nin düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Davacının ihtilaflı dönemde fatura aldığı Şişli Vergi Dairesi mükellefi … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih … sayılı Vergi Tekniği Raporu’nda, 26/04/2011 tarihinde metallerin işlenmesinde kullanılan makinelerin kurulum, bakım ve onarım hizmetinde bulunmak amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği, 01/08/2012 tarihinde şirket müdürü …’ın adresine gönderilen defter ve belge isteme yazısının eşine tebliğ edildiği, defter ve belgelerinin buna rağmen yasal süre içerisinde ibraz edilmediği, 25/05/2010 tarihinde yapılan yoklamada faaliyet konusunun metal hırdavat el aletlerinin toptan ticareti olduğu, iş yerinde 28.000,00-TL değerinde emtianın ve demirbaş olarak 2 masa, 2 dolap ve sandalyelerin bulunduğu, 15/12/2011 tarihinde yapılan yoklamada şirketin faal olduğu, faaliyet konusunun metal hırdavat endüstrisi ürünlerinin toptan alım satımı olduğu, iş yerinde 6 çalışanının bulunduğu, aylık ortalama cirosunun 400.000,00-TL tutarında olduğu, her hangi bir şube ve deposunun bulunmadığı, 21/12/2012 tarihinde yapılan yoklamada iş yerinde farklı bir mükellefin faaliyet gösterdiği, mükellefin 2 aylık iş yeri kirası ile çevre esnafa olan kira borçlarının ödemeden adresten ayrıldığının tespit edildiği, hakkında yapılan borç sorgulaması neticesi 5.113,00-TL borcu olduğu, 2011/5-12 dönemine ilişkin katma değer vergisi beyannamelerinde toplam 14.470.791,00-TL matrah beyan ettiği, ödenecek katma değer vergisinin ise bulunmadığı, mükellefin 2011 yılına ilişkin vermiş olduğu Ba/Bs formalarında 14.458.140,00-TL satış, 14.608.701,00-TL alış yaptığını bildirdiği, mükelleften mal aldığını bildiren işletmelere ilişkin yapılan karşıt incelemede 27.983.428,00-TL alış yaptıklarını bildirdikleri, mükellefin ilgili dönemlere ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerini vermediği hususlarına yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen tespitlerin bir bütün halinde değerlendirilmesinden; mükellefin ekonomik, ticari ve teknik kapasite ve konumunun düzenlediği hasılat faturaları içeriği teslimlerde bulunmaya elverişli olmadığı, şube, depo ve araç bulunmadığı dikkate alındığında, ticari organizasyonlarına göre beyan edilen matrahlara ulaşılmasının ticari ve teknik icaplara uymadığı, kurulduğundan itibaren yüksek katma değer vergisi matrahı beyan ettiği halde ödenecek katma değer vergisinin çok düşük çıktığı, Bs formalarında 14.458.140,00-TL satış yaptığını bildirmesine rağmen mükelleften mal aldığını bildirenlere ilişkin yapılan karşıt incelemede 27.983.428,00-TL alış yaptıklarını bildirdikleri, 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi vermediği, defter ve belgelerin yasal süresi içerisinde ibraz edilmediği, vergi borcu bulunduğu hususları göz önüne alındığında, davacıya düzenlenen faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna ulaşılmakla, Vergi Dava Dairesi kararının bu mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmında isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabul, kısmen reddine,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin .. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, T.H. … Çelik Elektrik İnşaat Malzemeleri Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalardan kaynaklanan tarhiyata ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Mahkeme kararının; … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nden kaynaklanan tarhiyata ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 23/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.