Danıştay Kararı 4. Daire 2022/4540 E. 2022/8787 K. 21.12.2022 T.

Danıştay 4. Daire Başkanlığı         2022/4540 E.  ,  2022/8787 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/4540
Karar No : 2022/8787

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …Çelik İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesi uyarınca tahakkuk eden teminat alacağının ödenmemesi üzerine düzenlenen … tarih ve… sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu ödeme emrinin, davacı şirketin kanuni temsilcisi …’ın, sahte belge düzenlediği tespit edilen …Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin kanuni temsilcisi olduğundan bahisle Vergi Usul Kanununun 153/A maddesi gereği tesis edilen teminat isteme işleminin gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle yapılan tahakkukun tahsili için düzenlendiği anlaşıldığından, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 58. maddesinde, ödeme emrine itiraz nedenleri arasında sayılan ‘borcum yoktur’ itirazı kapsamında, davacı şirketin ortağı ve yöneticisi …’ın bir dönem kanuni temsilcisi olduğu …Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin münhasıran sahte belge düzenlemek için kurulduğunun tespit edilip edilmediğinin araştırılmasının gerektiği, şirket hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunun incelenmesinden, özellikle …’ın yönetimde olduğu dönemde şirketin faal olduğunun yoklamalar ile tespit edildiği, ayrıca yoklamalar ile çevre araştırmalarında şirketin sürekli açık olduğunun tespit edildiği, şirketin çalışanı bulunduğu ve çalışan ifadelerinden de şirketin faaliyetine ilişkin olumsuz bir tespit yapılmadığı, şirketin yükümlülüklerini büyük ölçüde yerine getirdiği, yoklamalarda Kazan’da imalathane bulunduğunun beyan edilmesine rağmen bu hususta araştırma ve yoklama yapılmadığı, dolayısıyla gerçekten bir imalathane bulunmadığının ortaya konulamadığı, mali müşavirin şirketin faaliyetine ilişkin teknik ekipmanının bulunduğunu ve iş yerini gidip gördüğünü beyan ettiği hususları birlikte değerlendirildiğinde … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla kurulduğu hususunun somut bir şekilde ortaya konulamadığı sonucuna ulaşıldığından şirket adına teminattan yapılan tahakkuk işlemine istinaden Vergi Usul Kanununun 153/A maddesi gereği ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu ödeme emrinin usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesinin 1. fıkrasında; başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen rapor ile tespit edilmesi ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediğinin raporda belirtilmesi üzerine işi bırakmış addolunan ve mükellefiyet kayıtları vergi dairesince terkin edilenlerden, serbest meslek erbabının, şahıs işletmelerinde işletme sahibinin, adi ortaklıklarda ortaklardan her birinin, ticaret şirketlerinde; şirketin, kanuni temsilcilerinin, yönetim kurulu üyelerinin, şirket sermayesinin asgari % 10’una sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin ya da bunların asgari % 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüslerin, tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlerin veya düzenlenen raporda fiillerin işlenmesinde bilfiil bulundukları tespit edilenlerin işe başlama bildiriminin alınması halinde, bunlar adına mükellefiyet tesis edilebilmesi için işe başlama bildiriminde bulunanların ve mükellefiyeti terkin edilenlerin tüm vergi borçlarının ödendiği ve 6183 sayılı Kanun’un 10. maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan nev’iden … Türk Lirasından ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10’undan az olmamak üzere teminat verilmiş olması şart olduğu hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin 3. fıkrasında ise; birinci fıkrada sayılanların, mükellefiyeti bulunan adi ortaklık, ticaret şirketleri ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, idarecisi, asgari % 10 ortağı olması, bunları devralması, kısmen veya tamamen bunlara devrolunması halinde, keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girdiği tarihten itibaren bir ay içinde birinci fıkrada yer alan şartların yerine getirilmesi bu mükelleflerden yazılı olarak isteneceği, otuz günlük süre içinde şartların yerine getirilmemesi ve sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, istenilen teminat tutarı verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mükellef adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirileceği, tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek mükelleften, birinci fıkrada sayılan kişilerin teminat isteme tarihi itibarıyla tahakkuk etmiş tüm vergi borçları ise mükellef müşterek ve müteselsil sorumlu olmak üzere, bu kişilerden 6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil edileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, hakkında sahte belge düzenleme yönünden vergi tekniği raporu bulunan … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ortağı ve müdürü olan şahsın aynı zamanda davacı şirketin de ortağı ve müdürü olması nedeniyle 213 sayılı Kanunun 153/A maddesinin üçüncü fıkrası kapsamına girdiğinin tespit edildiği belirtilerek tanzim ve tebliğ olunan 30/10/2020 tarihli teminat isteme yazısıyla, söz konusu yazının tebliğinden itibaren otuz gün içerisinde sahte belge düzenledikleri saptanarak mükellefiyet kayıtları resen terkin edilen mezkur şirkete ait tüm vergi borçlarının ödenmesi ve belirli tutarda teminat verilmesi, şartların yerine getirilmemesi ve anılan maddenin birinci fıkrasında sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, istenilen teminat tutarının verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirileceğinin bildirildiği ancak istenilen hususların yerine getirilmediğinden bahisle adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirilen kamu alacağının tahsili amacıyla dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesinin birinci ve üçüncü fıkrasında öngörülen teminat isteme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin irdelenmesi gerektiği, dolayısıyla davacı şirkette ortaklığı ve müdürlüğü bulunan söz konusu şahsın daha önce … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinde ortaklığı ve müdürlüğünün bulunup bulunmadığı, şirket hakkında münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirildiğine ilişkin tespit bulunup bulunmadığı, davacı şirkette ortaklığı ve müdürlüğünün bulunup bulunmadığı, birinci fıkrada yer alan şartların yerine getirilip getirilmediği incelenerek karar verilmesi gerektiğinden vergi mahkemesi kararının kaldırılması isteminin reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 21/12/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesinin 1. fıkrasında; başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen rapor ile tespit edilmesi ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediğinin raporda belirtilmesi üzerine işi bırakmış addolunan ve mükellefiyet kayıtları vergi dairesince terkin edilenlerden, serbest meslek erbabının, şahıs işletmelerinde işletme sahibinin, adi ortaklıklarda ortaklardan her birinin, ticaret şirketlerinde; şirketin, kanuni temsilcilerinin, yönetim kurulu üyelerinin, şirket sermayesinin asgari % 10’una sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin ya da bunların asgari % 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüslerin, tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlerin veya düzenlenen raporda fiillerin işlenmesinde bilfiil bulundukları tespit edilenlerin işe başlama bildiriminin alınması halinde, bunlar adına mükellefiyet tesis edilebilmesi için işe başlama bildiriminde bulunanların ve mükellefiyeti terkin edilenlerin tüm vergi borçlarının ödendiği ve 6183 sayılı Kanun’un 10. maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan nev’iden … Türk Lirasından ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10’undan az olmamak üzere teminat verilmiş olması şart olduğu hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin 3. fıkrasında ise; birinci fıkrada sayılanların, mükellefiyeti bulunan adi ortaklık, ticaret şirketleri ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, idarecisi, asgari % 10 ortağı olması, bunları devralması, kısmen veya tamamen bunlara devrolunması halinde, keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girdiği tarihten itibaren bir ay içinde birinci fıkrada yer alan şartların yerine getirilmesi bu mükelleflerden yazılı olarak isteneceği, otuz günlük süre içinde şartların yerine getirilmemesi ve sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, istenilen teminat tutarı verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mükellef adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirileceği, tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek mükelleften, birinci fıkrada sayılan kişilerin teminat isteme tarihi itibarıyla tahakkuk etmiş tüm vergi borçları ise mükellef müşterek ve müteselsil sorumlu olmak üzere, bu kişilerden 6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil edileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, hakkında sahte belge düzenleme yönünden vergi tekniği raporu bulunan … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ortağı ve müdürü olan şahsın aynı zamanda davacı şirketin de ortağı ve müdürü olması nedeniyle 213 sayılı Yasa’nın 153/A maddesinin 3. fıkrası kapsamına girdiğinin tespit edildiği belirtilerek tanzim ve tebliğ olunan 30/10/2020 tarihli teminat isteme yazısıyla, söz konusu yazının tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde sahte belge düzenledikleri saptanarak mükellefiyet kayıtları resen terkin edilen mezkur şirkete ait tüm vergi borçlarının ödenmesi ve belirli tutarda teminat verilmesi, şartların yerine getirilmemesi ve anılan maddenin birinci fıkrasında sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, istenilen teminat tutarının verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirileceğinin bildirildiği ancak istenilen hususların yerine getirilmediğinden bahisle adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirilen kamu alacağının tahsili amacıyla dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Söz konusu yasal mevzuat ve hukuki uyuşmazlık birlikte değerlendirildiğinde; teminat isteme yazısının ve ödeme emrinin muhatabın hakkında sahte belge düzenleme yönünden vergi tekniği raporu bulunan … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ortağı ve müdürü olan şahsın olması gerektiği, dolayısıyla sahte belge düzenleme fiilleriyle ilgisi bulunmayan davacı şirketten teminat istenmesinde ve ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından Mahkeme kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği görüşüyle Daire kararına katılımıyorum.