Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2022/1265 E. , 2023/244 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/1265
Karar No : 2023/244
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Metal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin 2010 yılında bir kısım KDV indirimlerini sahte fatura ile belgelendirildiğinin tespiti üzerine sevk edildiği takdir komisyonu kararına istinaden 2010/2, 3, 5 ve 6 dönemleri için tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay bozma kararı üzerine Vergi Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Bornova Vergi Dairesi mükellefleri … Metal Ür. San. Tic. Ltd. Şti., … Plastik San. Tic. Ltd. Şti., … Makina San. Bakım Onarım ve Tarım Aletleri Ltd. Şti. …, … Metal San. ve Hurdacılık Paz. Tic. Ltd. Şti., hakkındaki tespitlerin düzenlenen faturaların sahte olduğunu ortaya koymada yeterli bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu mükelleflerden alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlarda hukuka uyarlık, diğer mükellefler tarafından düzenlenen faturaların sahte olduğu anlaşıldığından cezalı tarhiyatların belirtilen kısımlarında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Kararın aleyhe olan kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde,… Metal Ür. San. Tic. Ltd. Şti., … Plastik San. Tic. Ltd. Şti., …, … Metal San. ve Hurdacılık Paz. Tic. Ltd. Şti.,’den alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlara ilişkin olarak ileri sürdüğü iddialar, bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında, yerinde ve kararın bu kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmamıştır.
Davalı idarenin … Makina San. Bakım Onarım ve Tarım Aletleri Ltd. Şti.’ den alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlara ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmaların düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellefler hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu dönemde davacının fatura aldığı Bornova Vergi Dairesi mükellefi … Makina Sanayi Bakım Onarım ve Tarım Aletleri Ltd. Şti hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu’nun incelenmesinden; Salihli Manisa adresinde kara yolu taşımacılığı ile ilgili özel ve ticari araçlar için çekme ve yol yardımı faaliyetinde bulunmak üzere 21/06/1996 tarihinde mükellefiyet tesis ettirildiği, 19/03/2008 tarihinde ortak değişikliğinden sonra Bornova İzmir adresine taşındığı, 14/06/2011 tarihi itibariyle de mükellefiyetinin re’sen terk ettirildiği, 2010 hesap dönemi ve takip eden yıllarda herhangi bir kurumlar vergisi beyannamesi vermediği, 2010/ III dönem geçici beyannamesini vermediği, 2010/IV., 2011/I ve 2011/II. dönem geçici beyannamelerini de boş olarak verdiği, 2011 ve takip eden yıllarda ise herhangi bir geçici beyanname vermediği, 2010 KDV matrahı 17.871.130,33 TL, 2008 yılı defter tasdik bilgisi bulunduğu, takip eden yıllarla ilgili defter tasdik bilgilerine ise ulaşılamadığı, kurum yetkilisinin de yasal defter belgelerini incelemeye ibraz etmediği, vadesi geçmiş ve bugün ödenmesi gereken toplam borç miktarının 173.103,26 TL olduğu, ödenen toplam vergi aslı tutarının 15,10 TL olduğu, mükellefin 500 TL sermaye ile kurulmuş olup, net satış tutarının 2007 yılında 5.613,04 TL iken, ortak değişikliğine gidildiği yıl olan 2008 yılında net satışlar toplamının 27.528.169,76 TL, 2009 yılında net satışlar toplamının 16.625.686,44 TL olarak beyan edildiği, 2010 hesap dönemi ve takip eden yıllarda herhangi bir kurumlar vergisi beyannamesi vermediği, 2011/1-6 dönem KDV beyanlarının “beyan edilecek bilgim bulunmamaktadır.” yazılarak boş olarak verildiği, 2011 hesap dönemi ve takip eden yıllarda herhangi bir KDV beyannamesi verilmediği, 01/04/2008 tarihli yoklamada, mükellefin adrese nakil tarihinin 19/03/2008 olduğu, iş yerinin 250 m2 olduğu, iş yerinde büro malzemelerinin mevcut olduğu, makine bakımı ve satışı işiyle iştigal edildiği, muhasebecisinin bulunduğu, 30/10/2008 tarihli yoklamada mükellefin adreste faal olduğu, iki işçinin çalıştığı, iş yeri dışında yirmi dokuz kişinin çalıştığı, makine, inşaat demiri, boru vb. metal alım satımı yapıldığı, iş yerinde üç adet matkap altı adet roveler, bir adet döner ocak (ikinci el satılan ürünler) mevcut olduğu, başka bir adreste deposunun veya şubesinin olmadığı, sipariş üzerine satış yaptıkları, şirket ortaklarının şehir dışında olduklarının beyan edildiği, 24/11/2008 tarihinde yapılan yoklamada, mükellefin adreste faal olduğu, iş yerinde iki işçinin çalıştığı, iş yeri dışında yirmi dokuz işçinin çalıştığı, makine, inşaat demiri, boru vb metal alım satımı yapıldığı, büro malzemelerinin bulunduğu, iş yerinde beş adet yatay torne, bir adet dik frezze, bir adet 80 tonluk eksentrik pres, iki adet çubuk doğrultma makinesi, bir adet seksen tonluk eksentrik pres, iki adet çubuk doğrultma makinesi, bir adet eritme ocağı, bir adet kompresör, iki adet transfer tezgahı mevcut olduğu, 06/01/2009 tarihinde yapılan yoklamada, mükellefin adreste faal olduğu, iş yerinde kayıtlı otuz dört kişinin çalıştığı, şirket adına kayıtlı aracın bulunmadığı, şirket ortaklarının ikametgah adresinin Manisa olduğu, söz konusu yoklama fişine istinaden mükellefin işçi sayısı, makine, teçhizat ve iş yeri durumu itibariyle yetersiz olmasına rağmen KDV matrahları yüksek olması nedeniyle beyanları gerçeği yansıtmayanlar kodu ile sahte fatura ticareti yaptığı şüphesiyle incelemeye sevk edildiği, 19/11/2009 tarihli yoklamada, mükellefin adreste faal olduğu, faaliyet konusunun sipariş sistemi ile makine alım satımı olduğu, başka yerde şube ve deposunun bulunmadığı, iş yerinde kayıtı on sekiz kişinin çalıştığı, 04/02/2010 tarihli yoklamada, 04/02/2010 tarihinde adres değikliği yaptığı, iş yerinin yaklaşık 600 m2 ve üç katlı olduğu, ambar, depo, ardiye ve şubesinin olmadığı, on üç işçisi olduğu, mükellefin makine, alım, satımı, bakımı, montajı ve tamiratı yapıldığının beyan ve tespit edildiği, 02/10/2010 tarihli yoklamada, mükellefin faaliyetine devam ettiği, altı tane işçi çalıştığı, mükellefin makine alım satımı yaptığı, 15/05/2012 tarihli yoklamada, mükellefin belirtilen adreste bulunmadığı, aynı adreste başka bir mükellefin 01/07/2011 tarihinden beri faaliyet gösterdiğinin tespit edildiği, mükellef adına düzenlenen 18/01/2010 tarihli vergi/ceza ihbarnamesi 12/03/2010 tarihinde mükellefin iş yeri adresine gönderildiği, ancak 12/03/2010 tarihinde muhatabın adresten taşınmış olduğu ve açık adresinin bilinmediği şerhi düşülerek iade edildiği, 04/03/2010, 24/08/2010, 25/02/2010, 02/09/2010 tarihli vergi/ceza ihbarnamelerinin de tebliğ edilemeyerek iade edildiği, mükellef adına kayıtlı herhangi bir motorlu taşıtın bulunmadığı, yapılan yoklamalarda alım satımını yaptığı depolanmış bir emtiasının olmadığı, sipariş yoluyla alım satım yapıldığının ifade edilmiş olduğu, iş yeri dışında herhangi bir şube bildiriminin olmamasına rağmen iş yeri dışında yirmi dokuz kişinin çalıştığının bildirilmiş olduğu, ancak bu işçilerin nerede ve ne iş yaptıklarının tespit edilemediği, mükellefin muhasebecisinin sahte belge düzenleme faaliyetiyle uğraşan 200’e yakın mükellefin beyannamelerini göndermek suretiyle vergi kaçakçılığı suçuna iştirak ettiği, mali müşavirlik ruhsatının Oda tarafından askıya alındığı bilgilerine ulaşıldığı, mükellefin mal ve hizmet satı aldığı mükellefler hakkında vergi tekniği raporlarının düzenlendiği, mükellefin 2008/Ocak ayından itibaren önceki aylara kıyasla 1000 kattan daha fazla KDV satış hasılatı beyanında bulunduğu tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerin bir bütün olarak değerlendirilmesinden; mükellefin yüksek iş hacmi beyan etmesine rağmen sermayesinin çok düşük olduğu, mükellef kurumca herhangi bir sermaye arttırımı yapılmadığı, mükellefin iş yeri dışında herhangi bir şube bildirimi olmadığı iş yeri dışında sayısı 36’yı bulan işçi çalıştığının bildirilmiş olmasına rağmen, bu işçilerin nerede ve ne iş yaptıklarının tespit edilemediği, ortak değişikliğinin yapıldığı 2008 yılından itibaren KDV matrahlarının çok yüksek beyan edildiği, ancak ödenecek KDV çıkmadığı, mükellef adına kayıtlı aracın olmadığı, vergi borçlarının ödenmediği, adresinde yapılan yoklamalarda tespit edilen hususlar ile herhangi bir şube, depo ve araç bulunmadığı dikkate alındığında, ticari organizasyonlarına göre beyan edilen matrahlara ulaşılmasının ticari ve teknik icaplara uymadığı anlaşıldığından davacıya düzenlenen faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna ulaşılmakla, Vergi Dava Dairesi kararının belirtilen kısımlarında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kısmen kabul, kısmen reddine,
2.Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, … Metal Ür. San. Tic. Ltd. Şti., … Plastik San. Tic. Ltd. Şti., …, … Metal San. ve Hurdacılık Paz. Tic. Ltd. Şti.,’den alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlara ilişkin kısmının ONANMASINA,
3.Mahkeme kararının … Makina San. Bakım Onarım ve Tarım Aletleri Ltd. Şti.’ den alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlara ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4.Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 18/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.