Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2019/4082 E. , 2023/1170 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/4082
Karar No : 2023/1170
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Enerji Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle 2011/4 ila 10 dönemleri için re’sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergileri ile 213 sayılı Kanun’un 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacıya fatura düzenleyen Küçükyalı Vergi Dairesi mükellefi … İnşaat Yapı Malzemeleri İzolasyon Hırdavat Hafriyat ve Nakliyat Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitlerin değerlendirilmesinden, adı geçen mükellef tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir mal ve hizmet ifasına dayanmayan sahte faturalar olduğu anlaşıldığından tarhiyatın bu mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmının hukuka uygun olduğu, Sarıgazi Vergi Dairesi mükellefi … İnşaat Elektrik Yapı ve Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitlerden ise düzenlediği faturaların sahte olduğu sonucuna ulaşılamayacağından tarhiyatın bu şirketten kaynaklanan kısmı ile somut tespit olmadan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasında ise hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Davalı idare tarafından, sahte fatura düzenlendiği hususunun somut olarak tespit edildiği, kanunda aranılan şartlar gerçekleştiğinden 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka uygun olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar temyize konu kararın, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmamıştır.
… İnşaat Elektrik Yapı ve Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan tarhiyata ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
… İnşaat Elektrik Yapı ve Malzeme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporunda; inşaat ve elektrik işleri ile ilgili olarak faaliyette bulunmak üzere 12/08/2010 tarihinde mükellefiyet tesis ettirdiği, mükellefiyetinin 31/10/2011 tarihinde re’sen terkin edildiği, 06/08/2010 tarihli yoklamada, iş yerinin 40 metrekare kapalı ofis olarak kullanıldığı, 3 adet koltuk, 2 adet bilgisayar, 1 adet faks, 2 adet telefon bulunduğu, diğer kalan kısımların depo olarak kullanıldığı, 10.000 TL civarında emtianın bulunduğu, 08/04/2011 tarihli yoklamada; faaliyetine devam ettiği, iş yerinin kira olduğu, 1 işçisinin olduğu, aracının bulunmadığı,herhangi bir şube ve deposunun bulunmadığı, iş yerinde muhtelif emtiaların bulunduğu, 01/11/2011 tarihli yoklamada; ilgili adresin etrafı çevrili açık bir alan ve iç kısmında ofis görünümlü kapalı bir yerin olduğu, mükellefe ait tabelanın asılı olduğu, açık alanda az miktarda tuğla ve inşaat malzemesinin bulunduğu, yoklama esnasında söz konusu adreste kimsenin bulunmadığı ve adresin kapalı olduğu, çevreden sorulduğunda iş yerinin iki günde bir nadiren açıldığı hususlarının tespit edildiği, 05/02/2012 tarihli yoklamada, birkaç defa gidilmesine rağmen istenilen hususlarla ilgili bilgi verecek kimsenin bulunmadığı, şirket yetkilisinin daireye çağrılmasına karşın bırakılan görüşme mektuplarına icabet etmediği, şirket ortağı …’in ortağı ve yöneticisi olduğu bir şirketin sahte belge düzenleme faaliyeti nedeniyle özel esaslar kapsamına alınmış olduğu, yine ortak ve yöneticisi olduğu başka bir şirket hakkında sahte belge düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu bulunduğu, bir dönem ortak ve yönetici olan …’nın ortak ve yöneticisi olduğu iki şirketin sahte belge düzenlemekten dolayı özel esaslara tabi oldukları ve mükellefiyetlerinin re’sen terkin edildiği, 2010 yılı katma değer vergisi matrahının 2.157.778,22 TL olduğu, Bs formu ile 2.137.113,00 TL tutarında mal veya hizmet satıldığının bildirildiği, ancak diğer mükellefler ilgili dönemde 1.848.045,00 TL tutarından mal veya hizmet satın aldıklarını bildirdikleri, Ba formu ile 1.935.538,00 TL tutarında mal veya hizmet aldığını beyan ettiği, diğer mükellefler ise 20.205,00 TL tutarında mal sattığını beyan ettiği, 2010 yılında 1.635.538 TL’lik mal ve hizmet alımının hakkında sahte belge düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu bulunan mükelleflerden olduğu, 2011 yılına ilişkin katma değer vergisi matrahının 9.547.355,31 TL olduğu, Bs formu ile çeşitli mükelleflere 9.585.030,00 TL tutarında mal veya hizmet sattığını bildirdiği, diğer mükellefler 8.963.864,00 TL tutarından mal veya hizmet aldıklarını bildirdikleri, Ba formları ile diğer mükelleflerden 7.577.203,00 TL tutarında mal veya hizmet aldığını bildirdiği, diğer mükellefler ise 658.238,00 TL tutarından mal veya hizmet sattıklarını beyan ettikleri, 2011 yılında 6.919.466 TL’lik mal ve hizmet alımının hakkında sahte belge düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu bulunan mükelleflerden olduğu, 62.713,63 TL tutarında vergi borcunun bulunduğu, defter tasdik bilgilerine ulaşılamadığı tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerden, … İnşaat Elektrik Yapı ve Malzeme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin iş yeri büyüklüğüne göre anılan hasılatı gerçekleştirebilecek fiziki kapasiteye sahip olmayan şirketin işyerinde yapılan yoklamalarda da faaliyetinin bulunmadığının tespit edildiği, beyan edilen yüksek ciroya rağmen ödenecek vergilerinin çok düşük çıktığı halde vergi borcunun ödenmediği, Ba- Bs formlarının uyumsuzluğu dikkate alındığında, adı geçen mükellef tarafından davacı adına düzenlenen ihtilaf konusu faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna ulaşıldığından, yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık, temyize konu kararın buna ilişkin kısmında ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabul, kısmen reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin .. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının tarhiyatın …İnşaat Elektrik Yapı ve Malzeme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden kaynaklanan kısmının BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 02/03/2023 tarihinde oybirliğirliyle karar verildi.