Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2019/2960 E. , 2023/2278 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/2960
Karar No : 2023/2278
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : 1- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(…Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
2- …Petrokimya Kimya Petrol ve Petrol Ürünleri Makina İnşaat Taahhüt İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, hakkında düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak ilişkili kişilere sunulan finans hizmeti karşılığında faiz tahakkuk ettirilmediğinden bahisle söz konusu finans hizmeti karşılığında elde edilmesi gereken faiz geliri üzerinden re’sen tarh edilen 2010 yılı vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile 2010/10-12 dönem vergi ziyaı cezalı geçici verginin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin ilişkili kişilere sunduğu finans hizmeti karşılığında faiz hesaplamadığı hususu mükellef kurumun defter ve belgeleri ve kurum temsilcisinin açık beyanı ile sabit olduğundan, söz konusu finans hizmeti karşılığında elde edilmesi gereken faiz geliri üzerinden ilgili dönemler için re’sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile geçici vergi için kesilen bir kat vergi ziyaı cezasında yasal isabetsizlik bulunmamakla birlikte mahsup dönemi geçen geçici vergi aslının davacı adına tarh edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu cezalı tarhiyatı içeren … ve …sayılı ihbarnamelere karşı …. İdare Mahkemesi’nin … Esasına kayden dava açılmış olduğu ve bu davada yargılamanın devam ettiği anlaşıldığından temyize konu kararda davanın derdestlik sebebiyle reddi gerektiği belirtilerek kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, kararın hukuka aykırı olduğu ve bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı adına düzenlenen … ve …sayılı ihbarnameler içeriği 2010/1-12 dönemi vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile 2010/10-12 dönemi vergi ziyaı cezalı kurumlar geçici vergi vergisinin iptali istemiyle …. Vergi Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasına kayıtlı bir dava açıldıktan sonra, tarafları, konusu ve sebepleri aynı olan iş bu davanın açıldığı anlaşıldığından, derdestlik nedeniyle bu davanın esasının incelenmesine hukuken imkan bulunmadığı halde davanın esası incelenerek verilen karara karşı tarafların istinaf taleplerinin reddi yönünden verilen Vergi Dava Dairesi Kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Tarafları ve konusu aynı olan bir davanın, daha önce aynı veya başka bir mahkemede açıldığının ve görülmekte olduğunun saptanması halinde, usul hukukunun temel kavramlarından biri olan derdestlik müessesesinin ifade ettiği ”ilk davanın aynısı olan diğer davaların açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığı” olgusundan hareketle, sonraki davaların derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Derdestlik durumunun ortaya çıkması için; aynı davanın birden fazla açılmış olması ve birinci davanın görülmekte olması şartları birlikte gerçekleşmelidir. Davaların aynı dava olarak kabul edilebilmesi de; davaların taraflarının, konularının, dava konusu işlemlerin aynı olmasına bağlıdır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı adına düzenlenen … ve …sayılı ihbarnameler içeriği 2010 yılı vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile 2010/10-12 dönemi vergi ziyaı cezalı geçici vergi verginin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, bununla birlikte davacı tarafından aynı istemle …. Vergi Mahkemesinin E:… sayılı dosyasına kayıtlı ayrı bir davanın daha açıldığı ve bu davanın henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır.
Buna göre, yukarıda belirtilen ve …. Vergi Mahkemesinin E:…sayılı dosyasına kayıtlı dava ile temyize konu iş bu davanın tarafları, konusu ve sebeplerinin aynı olduğu görüldüğünden, derdestlik nedeniyle bu davanın esasının incelenmesine hukuken imkan bulunmadığından, davanın esası incelenerek verilen karara karşı tarafların istinaf taleplerinin reddi yönünden verilen Vergi Dava Dairesi Kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 24/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.