Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2018/7984 E. , 2022/816 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/7984
Karar No : 2022/816
TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av….
2- … Metal Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden re’sen tarh edilen 2011/1 ila 12. dönemleri vergi ziyaı cezalı katma değer vergileri ve 213 sayılı Kanun’un 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının ilgili dönemlerde fatura aldığı Sarıgazi Vergi Dairesi mükellefleri … Makina Metal Sanayi Ticaret Ltd. Şti., … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti. … Metal San. Tic. Ltd. Şti., … Vergi Dairesi mükellefleri … Paslanmaz Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti., … Demir Çelik İnş. Mal. San. Tic. Ltd.Şti. hakkındaki vergi tekniği raporlarında yer alan tespitlere göre, düzenlenen faturaların sahte olduğu anlaşıldığından adı geçen mükelleflerden alınan faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu 213 sayılı Kanun’un 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezası yönünden; özel usulsüzlük cezası kesilmesini öngören ve bu cezanın kesilmesine ilişkin koşulları düzenleyen yasa maddesinde belirtilen unsurların somut olayda bir arada gerçekleşmediği, bu durumda idari cezalar için de geçerli olan, cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin cezalandırılamayacağı yolundaki genel ceza hukuku ilkesine aykırı ve varsayıma dayalı olarak kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen reddine, kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinafa konu kararın özel usulsüzlük cezası ile cezalı tarhiyatın … ‘den alınan faturalardan kaynaklanan kısmında taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın buna ait kısımlarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği, … Makina Metal Sanayi Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San. Tic. Ltd. Şti., … Metal San. Tic. Ltd. Şti. ile … Paslanmaz Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalardan kaynaklanan kısmında ise anılan mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda yer alan tespitlerin faturaların sahte olduğunu ortaya koymada yeterli olmadığı anlaşıldığından cezalı tarhiyatların adı geçen mükelleften alınan faturalardan kaynaklı kısmında ise hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen nedenlerle kararın, … Makina Metal San ve Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti.,… Metal Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ve … Paslanmaz Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalardan kaynaklanan kısmın kaldırılmasına, diğer kısımlara ilişkin istinaf başvurusunun reddine, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, dava konusu cezalı tarhiyatın … Makina Metal San ve Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti., … Metal Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ve … Paslanmaz Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına karar verilmiştir.
TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, idarece detaylı inceleme, araştırılma ve karşıt inceleme yapılmaksızın sadece vergi tekniği raporu dikkate alınmak suretiyle cezalı tarhiyatların gerçekleştirildiği, … Demir Çelik İnş. Mlz. San. ve Tic. Ltd. Şti’den fatura konusu malları, belirtilen fiyattan, belirtilen tarihte gerçekten satın almadığına yönelik somut bir delil bulunmadığı, satın aldığı malların faaliyet konusu ile ilgili olduğu, ödemelerinin tamamına yakınını banka havalesi ya da çek yoluyla yaptığı ve vergi idaresince hakkında daha önce yapılan herhangi bir olumsuz tespit bulunmadığı, davalı iddialarının gerçeği yansıtmadığı, sahte belge kullanıldığı hususunun somut olarak ortaya konulamadığı, fatura alınan mükellef hakkındaki raporda faaliyetin olmadığına yönelik olarak somut ve açık tespitlere yer verilmediği, alımların gerçek bir ticari ilişkiye dayandığı belirtilerek temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının aleyhe olan kısımlarının bozulması istenilmektedir.
TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davalı idare tarafından, yasal mevzuatlara istinaden yapılan işlemlerin yerinde olduğu belirtilerek temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
DAVACININ SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Tarafların temyiz dilekçelerinde ileri sürdüğü iddialar kararın … Demir Çelik İnş. Mal. San. Tic. Ltd.Şti’den alınan faturalara isabet vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısmı ile kararın özel usulsüzlük cezasına ve … Makina Metal San ve Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti. ve … Metal Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nden alınan faturalara isabet vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısımlarının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, kararın … Paslanmaz Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalara isabet eden cezalı tarhiyatlara ilişkin temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
İhtilaflı dönemde davacıya fatura düzenleyen İkitelli Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi … Paslanmaz Metal İnş. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunda özetle; 16/12/2010 tarihinde demir cevherleri toptan ticari faaliyetiyle iştigal etmek üzere 50.000,00-TL sermaye ile kurulduğu, şirketin iş yeri adresinde yapılan 16/12/2010 tarihli yoklamada, demirbaş olarak iki masa, üç adet sandalye, bir adet vinç(mülk sahibine ait), bir adet makas olduğu, emtia olarak muhtelif metal ürünlerinin bulunduğu, iş yerinin iki kat olduğu, büyüklüğünün 150 m2, kirasının 1.250,00-TL olduğu, çalışan işçinin olmadığının tespit edildiği, 30/12/2010 tarihli yoklamada, demirbaş olarak iki masa, üç adet sandalye, bir adet vinç(mülk sahibine ait), bir makas olduğu, işçinin olmadığı, 14 ton emtia bulunduğunun tespit edildiği, 28/4/2011 tarihli yoklamada, şube ve deposunun olmadığı, 2 işçinin çalıştığı, bir adet 5 tonluk vincin ve 20 ton emtianın olduğu, 11/10/2011 tarihli yoklamada, yerinde olmadığı, 29/12/2011 tarihli yoklamada, bir adet 10 tonluk vinç ve 10.000,00-TL tutarında ticari emtianın olduğu, 12/1/2012 tarihli yoklamada, yerinde olmadığı, defter tasdik bilgisinin olduğu, fatura bastırdığı, KDV beyanlarının 2011 yılı için toplam 13.242.826,26-TL olduğu, 2011 yılı kurumlar vergisi beyanının olduğu, muhtasar beyanlarında işçi bildiriminin olduğu, tahakkuk eden verginin 131,18-TL’lik kısmını ödediği, 2011 yılında karşı firmaların Ba bildirimine göre 12.344.481,00-TL alışın olduğu, kasasında 2.391.941,11-TL olmasının iktisadi ve ticari teamüllere uygun olmadığı, taşıtlar hesabında araç kaydının olmadığı, şirket müdürünün 23/11/2011 tarihinde cezaevine girdiği ve 13/7/2011 tarihinde çıktığı gibi tespit ve değerlendirmelere dayanılarak bu mükellefin gerçek bir ticari faaliyetinin bulunmadığı, mükellefiyet tesis ettirdiği tarihten itibaren düzenlediği faturaların sahte belge olarak kabul edilmesi gerektiğine kanaat getirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava dosyasında mevcut vergi tekniği raporundaki tespitler ve dosyada mevcut diğer bilgi ve belgelerden, mükellefin dava konusu dönemde ticari kapasitesi ile orantılı araç-gereç, emtia, depo ve işçisinin bulunmadığı, Ba-Bs bildirimlerinde uyumsuzluk olduğu dolayısıyla tanzim edilen faturaların gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı anlaşıldığından Bölge İdare Mahkemesi kararının anılan firma tarafından düzenlenen faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyata ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine,
2. 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
3. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, kabule ilişkin … Makina Metal San ve Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti. ve … Metal Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalara isabet vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısımlarının … ‘ün karşı oyu ve oyçokluğuyla, redde ilişkin kısmının oybirliği ile ONANMASINA,
4. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının kabule ilişkin … Paslanmaz Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalara isabet eden cezalı tarhiyatlara ilişkin kısmının oybirliği ile BOZULMASINA,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 16/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Uyuşmazlıkta; davacının fatura aldığı … Makina Metal San ve Tic. Ltd. Şti, … Metal İnş. San Tic. Ltd. Şti., … Metal Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporlarının tetkikinden, söz konusu mükellefler tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir mal ve hizmet teslimine dayanmadığı anlaşıldığından, Vergi Dava Dairesi kararının anılan mükelleflerden alınan ve indirim konusu edilen faturalarla ilgili yapılan cezalı tarhiyata ilişkin kısmı yönünden bozulması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararının bu kısmına katılmıyorum.