Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2016/11661 E. , 2020/3223 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/11661
Karar No : 2020/3223
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …Mutfak Cihazları Soğutma Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin 20/11/2015 tarih ve E:2014/392, K:2015/2653 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına sahte fatura kullandığından bahisle re’sen tarh edilen 2008/5 ila 9 ve 12 dönemleri katma değer vergileri ile 2008/5 ila 9 dönemleri için bir kat, 2008/12 dönemi için tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen vergi ziyaı cezasının ve 2008 yılı için kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacının ilgili dönemde fatura aldığı …Vergi Dairesi mükellefi … Jeneratör Mak. Met. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında ek inceleme emri alınmadan söz konusu firmadan yapılan alışlarıda incelenerek söz konusu mükellefçe düzenlenen faturalara isabet eden katma değer vergilerinin reddi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmadığı, … Vergi Dairesi mükellefi Tasfiye Halinde … Makina Kimya Plastik Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. hakkındaki tespitlerin ise düzenlediği faturaların sahte olduğunu ispatlamaya yeterli olmadığı, söz konusu şirketin fatura bedelleri karşılığında uygun bedelle mal alarak pazarladığı yönündeki ifadesinin araştırılmadığı, tüm alışlarına yönelik inceleme yapılmadığı ve davacıya fatura düzenlediği dönemlere ait kdv beyannamelerini internet ortamında verdiği dikkate alındığında davacı adına yapılan cezalı vergi tarhiyatında ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından yapılan tarhiyatlar ile kesilen cezaların hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Davalı idarenin, kararın cezalı tarhiyatın … Jeneratör Mak. Met. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalara isabet eden kısmını kaldıran hüküm fıkrasına ilişkin temyiz istemi yönünden;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “İncelemede Uyulacak Esaslar” başlıklı 140. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan ve 31/10/2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılan inceleme sonrasında düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden davacının sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği tespit edilen Tasfiye Halinde … Makina Kimya Plastik Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. ile … Jeneratör Mak. Met. San. Tic. Ltd. Şti. adlı mükelleften yaptığı alışlarını sahte belge ile belgelendirdiğinden bahisle bu alışlara ilişkin katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek cezalı tarhiyatların yapıldığı görülmektedir.
Mahkemece, görevlendirme yazısıyla yetki verilmeyen başka firma hakkında da inceleme yapılarak davacının bu firmadan almış olduğu faturalardaki katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmediği, inceleme elamanının bu yolla yetkisini aştığı ve düzenlenen raporun usule aykırı olduğu belirtilmiş ise de, inceleme elemanına kişi veya şirketlerle ilgili ayrıca bir yetki verilmesine gerek olmadığı, nezdinde inceleme yapılan mükellef hakkında mevzuatla belirlenen sınırlar içinde inceleme yapma yetkisi bulunduğu, incelemeye başlama tutanağı ve incelemeye dayanak alınan yazılar incelendiğinden nezdinde inceleme yapılacak kişilere ve konulara ilişkin bilgilere, incelemenin türüne, gerekçesine, dönemine, süresine ve kapsamına ilişkin hususlara yer verildiği ve incelemenin verilen yetki içerisinde yapıldığı görülmektedir.
Bu durumda, mahkemece işin esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken aksi yönde verilen mahkeme kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Davalı idarenin, cezalı tarhiyatın Tasfiye Halinde … Makina Kimya Plastik Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalara isabet eden kısmını kaldıran hüküm fıkrasına ilişkin temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Davacının ilgili dönemde fatura aldığı Tasfiye Halinde … Makina Kimya Plastik Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen 05/11/2013 tarih ve 2013-A-2173/21 sayılı Vergi Tekniği Raporunda; makine tamiri ve alım-satımı faaliyetiyle iştigal ettiği bildirilen şirketin 03/07/2009 tarihinde tasfiye haline girdiği, 31/05/2010 tarihinde re’sen terkininin yapıldığı, şirket ortaklarının … ve … olduğu, ancak şirket işlerini asıl yürüten kişinin adına vekaletname düzenlenen …’in eşi … olduğu, …’in ayrıca davacıya 2008 yılında fatura düzenleyen ve hakkında vergi tekniği raporu bulunan … Jeneratör Mak. Met. San. Tic. Ltd. Şti. isimli firmanın da ortağı olduğu, bu kişinin ifadesinde şirketi gerçekte kendisinin idare ettiğini, 2009 yılı ortalarında faaliyeti terk ettiklerini, şirketin temel faaliyetinin ikinci el matbaa, jeneratör veya plastik makinaları alım-satımı olduğu, şirketin temel faaliyetinin makina alım-satımı olmasına rağmen inşaat malzemesi alım-satımını nasıl yaptıkları sorulduğunda, makina işlerini yaptıkları firmaların yaptığı iş karşılığında hammade yada mamul maddeleri uygun bedelden teklif ettikleri ve bunları kendileri teslim almadan ihtiyacı olanlara sattığını beyan ettiği, şirket evraklarının tamamının da sel basması sonucu zayi olduğunu beyan etmesine rağmen herhangi bir zayi belgesi sunmadığı, kendisi hakkında icra takipleri olduğu gerekçesiyle banka kanalıyla değil nakit ödeme aldıklarını belirtmesi üzerine şirketin eşi ve kayınvalidesi üzerine kurulduğundan kendisi hakkındaki takiplerin şirket hesaplarındaki parayı etkilemeyeceği ve neden banka kanalıyla işlem yapmadıkları sorulduğunda o yıllarda yaşadığı sıkıntılardan dolayı bunu düşünemediğini beyan ettiği, şirket hakkında 28/05/2008 tarihinde yapılan işe başlama yoklamasında 60 m² büyüklüğünde ofis tarzında bir işyeri olduğu, işyerinde bir adet tamir tezgahı ve el aletlerinin bulunduğu, çalıştırılan işçinin olmadığının ve faaliyet konusunun ikinci el makine alım-satımı olduğunun tespit edildiği, firmanın tasfiyeye girdikten sonra yapılan yoklamalarda bulunamadığı ve başka bir adreste de faaliyet gösterdiği tespit edilemediğinden dolayı re’sen terk işlemi yapıldığı, 2008 ve 2009 hesap dönemlerinde alış yaptığı firmaların tamamına yakını hakkında vergi tekniği raporları bulunduğu, 2008 yılı KDV matrahının … TL, 2009 KDV matrahının … TL olduğu, 2008 yılında Bs bildirimi ile bildirdiği satışlarının … TL, diğer mükellefler tarafından beyan edilen karşıt alış bildiriminin ise … TL olduğu, 2009 yılında Bs bildirimi ile bildirdiği satışlarının … TL, diğer mükellefler tarafından beyan edilen karşıt alış bildiriminin ise … TL olduğu, 2008 yılında Ba bildirimi ile bildirdiği alışlarının … TL, diğer mükellefler tarafından beyan edilen karşıt satış bildiriminin ise … TL olduğu, 2009 yılında Ba bildirimi ile bildirdiği alışlarının … TL, diğer mükellefler tarafından beyan edilen karşıt satış bildiriminin ise … TL olduğu, davacı şirkete ve diğer şirketlere düzenlediği fatura bedellerinin tamamının nakit tahsil edildiği, davacı şirket nezdinde yapılan karşıt incelemede Cüneyt Gürsel’i önceden tanıdıkları ve onun isteği üzerine icra takibinde olduğu için çek ile değil nakit olarak ödeme yapıldığının şirket temsilcisince beyan edildiği, firmanın faaliyette bulunduğu 14 ay içinde … TL tutarında hasılat yapabilecek makine, tesisat, cihaz, ekipman, taşıt vb. sermayeden yoksun olduğunun bilançosundan ve yapılan yoklamalardan tespit olunduğu belirtilerek, hiçbir maddi duran varlığı olmayan şirketin bu kadar hasılatı sadece ticari itibarla gerçekleştirmesinin mümkün olmadığı ve firmanın kuruluş tarihinden itibaren düzenlediği bütün faturaların sahte olduğu değerlendirmesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan tespitler değerlendirildiğinde, özellikle açılış yoklamasında şirketin herhangi bir işçi çalıştırmadığı ve mal mevcudunun olmadığı, sonraki yoklamalarda da faaliyetine rastlanmadığı, kurulduktan kısa süre sonra yüksek miktarlı cirolara ulaşmasına rağmen faaliyetini bırakmasının ve şirket yetkilisinin beyanlarının ticari icaplara uygun olmadığı dikkate alındığında ilgili mükellefçe düzenlenen faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmayan sahte faturalar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu nedenle cezalı tarhiyatın Tasfiye Halinde … Makina Kimya Plastik Metal ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalara isabet eden kısmını kaldıran mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Ayrıca 2008/12 dönemi vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri uygulanarak arttırılan kısmı ve özel usulsüzlük cezası hakkında yapılacak inceleme sonucunda yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.