4. Daire 2004/659 E. , 2004/1439 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2004/659
Karar No: 2004/1439
Temyiz Eden : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Erenköy Vergi Dairesi Müdürlüğü/İSTANBUL
İstemin Özeti : Menkul sermaye iradından dolayı mükellef olan murisin 3.6.2001 tarihinde ölümünden sonra 1.10.2001 tarihli dilekçe ile tahakkuk eden vergileri 2002 yılı taksitlendirme dönemlerinde ödeme talebinde bulunan mirasçılar, davalı idarenin vergilerin vade tarihini 3.1.2002 olarak belirleyen yazısına karşı bu tutarın üç taksitte ödenmesi gerektiği iddiasıyla dava açmışlardır. … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesinin ikinci bendi uyarınca; ölüm halinde beyan üzerine tahakkuk eden vergilerin beyanname verme süresi içinde ödeneceği, teminat gösterilmesi durumunda ise bu süreye üç ay ekleneceği, olayda 3.6.2001 tarihinde vefat eden murisin, beyanname verme süresi olan 3.10.2001 tarihinde vergileri ödemesi gerekmekte olup, teminat gösterilmesi nedeniyle bu sürenin üç ay uzatılarak 3.1.2002 vade tarihli tahakkuk fişi düzenlenmesinin yasal olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı, beyan edilen vergilerin gelir vergisi için belirlenen taksit zamanlarında ödemesi gerektiğini ileri sürmekte ve kararın bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi : Teminat gösterilmesi halinde Konuyla ilgili yasal düzenlemelere göre tahsil süresinin vergi kanunu ile belli taksit zamanına kadar uzayacağı dikkate alındığında aksi yöndeki mahkeme karırının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’nun Düşüncesi : 3.6.2001 tarihinde vefat eden murislerinin 1.1.2001-3.6.2001 tarihleri arasındaki ticari faaliyetiyle ilgili olarak yasal süresinde verilen gelir vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk ettirilen verginin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112 nci maddesinin 2 numaralı fıkrasının son paragrafında yer alan hüküm uyarınca ve teminat gösterilerek normal taksit zamanlarında ödenmesi gerektiği ileri sürülerek açılan davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararı temyiz edilmekte olup; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 117 nci maddesinin olay tarihi itibariyle yürürlükte olan hükmüne göre davada söz konusu gelir vergisi taksit aylarının 2002/Mart, Haziran ve Eylül olduğu, Vergi Usul Kanunu’nun anılan madde hükmünde teminat gösterilerek ve taksit zamanı geçmemek şartıyla ilgili Vergi Kanunu ile belli taksit zamanına kadar tahsil süresi uzatılabileceği kuralına yer verildiği dikkate alındığında, ölüm nedeniyle varisler tarafından 1.10.2001 tarihinde yapılan beyana göre tahakkuk ettirilen ve teminata bağlanan verginin vade tarihinin 3.1.2002 olarak belirlenmesinin yasal olduğuna hükmeden temyiz konusu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “yıllık beyannamenin verilmesi başlıklı” 92 nci maddesinin birinci fıkrasında; bir takvim yılına ait beyannamenin izleyen yılın Mart ayı içinde verileceği belirtilmiş, ölüm halinde ise, beyannamenin ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verileceği ifade edilmiştir. Aynı Kanunun uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan 4369 sayılı Kanunla değişik 117 nci maddesinin üçüncü bendine göre Mart ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Mart, Haziran ve Eylül aylarında olmak üzere üç eşit taksitte ödenecektir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 112 inci maddesinde ise özel ödeme zamanları düzenlenmiş, ikinci bentte, memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını mucip haller dolayısıyla beyan üzerine tarh olunan vergilerin, beyanname verme süreleri içinde ödeneceği öngörülmüş olup, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca teminat gösterildiği takdirde, tahsil sürelerinin Vergi Kanunu ile belli taksit zamanına kadar, taksit zamanı geçmiş ise üç ay uzatılacağı ifade edilmiştir.
Bu düzenlemelere göre 3.6.2001 tarihinde vefat eden muris adına mirascıları tarafından 1.10.2001 tarihinde gelir vergisi beyannamesi verilmiş, teminat gösterilmiş ve tahakkuk eden vergileri 2002 yılı taksitlendirme dönemlerinde ödemek istedikleri bildirilmiştir. Ölüm halinde vergilerin ödenmesinde asıl kural beyanname verme süresi olmakla birlikte teminat gösterilmesi halinde tahsil süresi Vergi Kanunu ile belli taksit zamanına kadar uzayacağına göre olayda 2001 yılı geliri için taksit sürelerinin 2002 Mart ayında başlayacağı ve henüz taksit süresinin geçmediği dikkate alındığında tahsil süresinin 2002 Mart olarak belirlenmesi, ancak taksitlendirme yapılmaksızın defaten ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda ödeme süresini 1.10.2001 tarihi olarak belirleyip daha sonra teminat nedeniyle 3.1.2002 gününü tahsil süresi kabul eden davalı idare istemini yasal bulan mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına 9.6.2004 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
AZLIK OYU
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden temyiz isteminin de reddi gerektiği oyuyla karara karşıyız.