4. Daire         1999/2715 E.  ,  2000/46 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 1999/2715
Karar No: 2000/46

Temyiz Eden Taraflar : 1- …
2- Şarkışla Vergi Dairesi Müdürlüğü/SİVAS
İstemin Özeti : Serbest muhasebecilik faaliyetinde bulunan davacı şirketin 1996 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu, yapmış olduğu muhasebe hizmeti karşılığında bazı müşterilere fatura düzenlememek, bazı müşterilere ise Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen asgari ücret tarifesi altında fatura düzenlemek suretiyle bir kısım hasılatını kayıt ve beyan dışı bıraktığı ileri sürülerek asgari ücret tarifesi esas alınarak saptanan matrah farkı üzerinden adına kurumlar vergisi ve geçici vergi salınmış fon hesaplanıp ağır kusur cezası kesilmiştir. … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Serbest Muhasebecilerin, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin ve Yeminli Mali Müşavirlerin belge düzenlenmesi işlem yapılması, tasdik, denetim ve danışmanlık hizmetleri dolayısıyla alacakları en az ücretlerin ilgili meslek odalarınca hazırlanıp Maliye Bakanlığınca onaylanan listelerde yer alan ücretler dikkate alınarak tespit edildiği ve kurum kazancının tespitinde tahsilat esası geçerli olmadığından, davacının bu yöndeki iddialarında isabet görülmediği, serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş mevcut tarifeye göre hizmet bedelinin bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamayacağına ilişkin mevzuat uyarınca listede yer alan ücretler dikkate alınarak saptanan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyatın yerinde olduğu, ikmalen ve re’sen yapılan tarhiyatlar için geçici vergi salınamayacağı ve ceza kesilemeyeceği gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar verilmiştir. Davacı şirket, alınan ücretlerin kayıtlara intikal ettirilmediği hususunda somut bir tespit yapılmadığını, sadece tarifede belirlenen asgari ücrete göre hasılat saptandığını, tarifenin vergi incelemesine dayanak alınamayacağını, serbest meslek faaliyetinde tahsil aşamasında makbuz düzenlendiğini, defter ve belgeler gerçeği yansıttığından olayda re’sen takdir nedeni olmadığını, davalı idare, salınan geçici vergi ve kesilen cezanın yerinde olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedirler.
Savunmanın Özeti : Taraflar karşılıklı olarak temyiz istemlerinin reddigerektiğini savunmaktadır.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3/B maddesinde,vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134.maddesinde de vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak tesbit etmek ve sağlamak olduğu hükme bağlanmıştır.
Madde hükümlerine göre vergi incelemesinin somut ve kanunen geçerli delillere dayandırılması ve vergilendirme olayının gerçek mahiyetinin ortaya çıkarılması gerekir.
Olayda ise,serbest muhasebecilik faaliyeti ile uğraşan limited şirketin 1996-1997 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu,mükellef kurumun yapmış olduğu hizmet karşılığı bazı müsterilere hiç fatura vermediği,bazı müşterilerine ise Maliye Bakanlığınca belirlenen asgari ücret tarifesinin altında fatura düzenlediğinden bahisle asgari ücret tutarı esas alınarak matrah farkı bulunmuş,beyan dışı kazanç olup olmadığı konusunda herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmamıştır.
Davacı kurumun yaptığı hizmet karşılığı fatura düzenlemediği yada eksik fatura düzenlemek suretiyle beyan dışı bırakılan hasılat olduğu yolunda idarece yapılmış bir tesbit bulunmadığına göre asgari ücret tarifesinden hareketle matrah farkı bulunması gerçek kazancın vergilendirilmesi ilkesine ve vergi incelemesinin amacına aykırıdır.
Öte yandan,defter ve belgelerin ihticaca salih olup olmadığı yolunda bir tesbit yapılmamış sadece düzenlenen faturalarda yer alan tutarların ücret tarifesinin altında kalmış olması resen takdir nedeni kabul edilmiştir.
Açıklanan nedenlerle mükellef temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi … ‘nin Düşüncesi : Maliye Bakanlığı’nca belirlenen asgari ücret tarifesi altında ücret alındığı yolunda bir tespit yapılmadan bu tarifedeki asgari ücret esas alınarak yapılan tarhiyat yasal olmadığından davacı temyiz isteminin kabulü, vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, serbest muhasebecilik faaliyetinde bulunan davacı şirketin, yapmış olduğu hizmet karşılığı bazı müşterilere hiç fatura düzenlemediği, bazı müşterilere Maliye Bakanlığınca belirlenen asgari ücret tarifesinin altında fatura düzenlediği ileri sürülerek asgari ücret tutarı esas alınarak saptanan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyata ilişkin bulunmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 134 üncü maddesinde, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken verginin doğruluğunu araştırmak tespit etmek ve sağlamak olduğu, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 2 inci maddesinde ise, gelirin gerçek ve safi tutarları üzerinden alınacağı öngörülmektedir. Vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken verginin doğruluğunu araştırıp tespit etmek olduğuna göre dönem matrahının tespitinde mümkün olduğu kadar gerçek gelirin hesaplanması yoluna gidilmesi gerekir.
Davacı şirketin verdiği hizmet karşılığı fatura düzenlememesi ve eksik fatura düzenlemesi yolunda yapılmış bir tespit bulunmadığı gibi kayıt ve beyan dışı kazanç olup olmadığı konusunda herhangi bir vergi incelemesi ve araştırması yapılmadan asgari ücret tarifesinden hareketle asgari ücret tutarı kadar ücret aldığı varsayılarak matrah farkı hesaplanması vergi incelemesi ile öngörülen maksada ve gerçek kazancın vergilendirilmesine aykırıdır. Mahkemece salınan kurumlar vergisi ve kesilen ağır kusur cezası ile ağır kusur cezalı fona yönelik davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, davacı şirket temyiz isteminin kabulüyle … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddine 17.1.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.