4. Daire 1998/564 E. , 1999/937 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 1998/564
Karar No: 1999/937
Temyiz Eden Taraflar : 1- …
Vekili : ….
2- Kızılcahamam Mal Müdürlüğü-ANKARA
İstemin Özeti : Kafeterya ve spor tesisleri işletmeciliği faaliyetinde bulunan davacının 5 adet yarış atı yetiştirdiğinin tespit edilmesi üzerine düzenlenen rapor uyarınca hayat standardı, esasına göre adına ikmalen gelir vergisi ve geçici vergi salınmış, fon hesaplanıp, kaçakçılık cezası kesilmiştir. … Vergi Mahkemesi … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı nezdinde düzenlenen ve itirazsız imzalanan tutanakla beş adet yarış atı yetiştirdiği, engel atlama atı olarak çalıştırdığı ve bunu bir hobi olarak yaptığının saptandığı, buna göre beş adet yarış atı yetiştirdiği kendi beyanı ile sabit olduğundan her bir yarış atından dolayı hayat standardını yükselterek beyanda bulunması gerekirken eksik beyanda bulunduğundan yapılan tarhiyatın yerinde olduğu, her ne kadar davacı Asliye Hukuk Mahkemesine yaptırdığı tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunu ibraz ederek atların rahatsızlıkları nedeniyle yarış atı özelliğini kaybettiğini ileri sürmekte ise de, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 116 ncı maddesinin 5 inci bendinde, hayat standardını yükselten unsurun yarışma özelliğini henüz kazanmamış taylarda dahil olmak üzere yarış atı yetiştiriciliği olarak belirtildiğinden, diğer bir ifadeyle hayat standardını etkileyen unsur atların yarışmaya katılıp katılmamasıyla sınırlı olmadığından ve söz konusu tutanakla atların yarış atı olduğu, yarış atı yetiştirdiği kendi beyanı ile saptanmış olduğundan ayrıca bilirkişice yapılan tespitin tesbit tarihindeki durumu belirlediğinden davacının iddialarına itibar edilemeyeceği, kaçakçılık cezasının ağır kusur cezasına çevrilmesine, ikmalen yapılan tarhiyatlar için geçici vergi istenemeyeceğinden geçici vergi ve bu vergi ile fona ilişkin olarak kesilen kaçakçılık cezasında isabet görülmediği gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar vermiştir. Davacı, dosyalarda bulunan belgelere göre atların yarış atı olmasının mümkün olmadığını, atların yarış atı niteliğini kaybetmiş olduğunu, tutanakta yarış atı yetiştiriciliğinden söz edilmekte ise de sehven ve zorla tutanağa alındığını, davalı İdare, yapılan tarhiyatın yerinde olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedirler.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Savcısı …’in Düşüncesi : Uyuşmazlık,kafeterya ve spor tesisleri işletmeciliği işi ile uğraşan davacının yarış atı yetiştirdiğinden bahisle Gelir Vergisi Kanununun 116.maddesi uyarınca 5 at için ilave gösterge uygulanmak suretiyle ikmalen yapılan tarhiyata karşı açılan davayı vergi aslı ve fon payının ağır kusur cezalı olarak onanması,cezalı geçici verginin terkini suretiyle kısmen kabul eden mahkeme kararının taraflarca bozulması istemine ilişkindir.
Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 116.maddesinde,yarış atı yetiştirenlerde her bir yarış atı için (taylar dahil) ilave gösterge uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
İnceleme raporu eki 13.4.1995 günlü tutanakla,davacının 5 adet atının bulunduğu,bu atların engel atlama atı olarak çalıştırıldığı,at yetiştiriciliğinin davacı için hobi olduğunun tesbiti üzerine inceleme elemanı tarafından davacının yarış atı yetiştirdiği kabul edilmiş ise de,5.3.1996 günlü tutanakta,davacı tarafından atların en az 7 yaşında olduğu,bu haliyle yarıştırılmalarının mümkün olmadığı ve kendisinin Yarış atı yetiştiricisi olmadığı beyan edilmiş, Asliye Hukuk Mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen 17.10.1996 günlü raporda da,atların 4 tanesinin rahatsızlığının olduğu ve yarış atı özelliğini kaybettiği bir tanesinin ise 9 yaşında bir midilli olduğu ve binek-koşum atı olup tesbit edilmiştir.Temyiz dilekçesine ekli belgelerde de atların rahatsızlıklarının olduğu ve ancak binek hayvanı olarak kullanılabilecekleri belirtilmektedir.
Yine dosyada mevcut … Jokey Kulubünün 26.9.1996 günlü yazısında, davacının kulube ait at sahibi belgesine haiz kişi olmadığı ve yarış sahalarında at koşturmadığı, … Kulubünün 21.6.1995 günlü yazısında da davacının kulübe üye olduğu,kulupte atı bulunmadığı,kulupte yarış atı yetiştiriciliği yapılmadığı,kulupteki atların engel atlama ve at terbiyesi yarışmalarına katıldıkları belirtilmiştir.
Bu durumda davacının hobi olarak at yetiştirdiği,sahibi bulunduğu atların yarış atı olma özelliğine sahip olmadığı anlaşıldığından,davacı adına yarış atı yetiştirenlere uygulanan ilave göstergeler uygulanmak suretiyle yapılan tarhiyatta isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle mükellef temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması,vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’nin Düşüncesi : Dosyada bulunan belgelerden davacının sahip olduğu atların yarış atı olma özelliğini kaybettiği anlaşıldığından davacının temyiz isteminin kabulü, vergi dairesi temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir.
Hayat standardı esasına göre vergilendirmeden amaç, dış belirtilere göre, olabildiğince mükellefin gerçek gelirine ulaşmak ve böylece Anayasa’da öngörülen mali güce göre vergilendirme ilkesini gerçekleştirmektir. Yasa koyucu bu amacı gerçekleştirmek için bir oto kontrol sistemi öngörmüş ve kazanç sahiplerinin elde ettikleri gelirlerin, asgari ücret düzeyinin altında kalamayacağı varsayımından hareketle hayat standardı göstergelerinin de nazara alınması suretiyle, yaşam düzeyi beyan edilen gelirin sağlayabileceğinin çok üstünde olan mükelleflerin gelirlerine, vergi incelemeleri dışında yaklaşabilme olanağını sağlamak için temel gösterge ve hayat standardı göstergeleri, belirlemiştir.
Uyuşmazlık, davacının yarış atı yetiştirdiği ileri sürülerek 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Mükerrer 116.maddesi uyarınca, tutanakla tespit edilen 5 at için ilave gösterge tutarı uygulanması suretiyle ikmalen yapılan tarhiyata ilişkin bulunmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 116.maddesinde, yarış atı yetiştirenlerde her bir yarış atı için (taylar dahil) ilave gösterge tutarı uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre yarış atı yetiştirilmesi hayat standardı uygulamasında harcama göstergelerinden birini teşkil etmektedir. Her bir yarış atı için hayat standardı esasında hesaplanacak tutara belli ilaveler yapılacaktır. Burada esas olan hobi olarak yarış atı yetiştirip yarışlara iştirak ettirenlerdir. Bu tür bir faaliyet bir harcama göstergesini teşkil etmektedir.
Tarhiyatın dayanağı inceleme raporunda, davacının 5 atı bulunduğu, bu atların engel atlama atı olarak çalıştırıldığı, yarışlarda yarıştığı, tesislerde bu atların sadece bakımını yaptırdığı, tesis dahilinde ücretli olarak ata binilmediği, yarış atı yetiştirmesinin kendisi için bir hobi olduğu hususları saptanmış ise de, dosyada bulunan Asliye Hukuk Mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen 17.10.1996 tarihli raporda, bir atın midilli olup binek koşum atı olduğu, diğer 4 atın sakatlıkları olduğu belirtilerek yarış atı özelliğini kaybettiği, … Jokey Kulubü yazısından at sahibi belgesine ait kişi olmadığı ve yarış sahalarında at koşturmadığı, … Spor Kulubü yazısında ise, davacının kulübe üye olduğunu ve atı bulunmadığı belirtilmiştir.
Bu durumda davacının sahibi olduğu atların yarış atı olma özelliğine sahip olmadığı anlaşıldığından yarış atı yetiştirenlere uygulanan ilave göstergeler uygulanmak suretiyle yapılan tarhiyatta ve davayı kısmen reddeden mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, davacı temyiz isteminin kabulüyle … Vergi Mahkemesi’nin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin reddine 9.3.1999 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
A Z L I K O Y U
Temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar temyiz konusu mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından tarafların temyiz istemlerinin reddi gerektiği görüşüyle karara karşıyım.